Skip to main content
Baile
Aoisghrúpaí
4 Bliain agus níos óige
Ainmneacha Gaeilge
Naíonraí
Ag úsáid Gaeilge le do pháistí
Ag labhairt Gaeilge le do gharpháistí
Ag tógáil páistí le Gaeilge taobh amuigh den Ghaeltacht
Ag tógáil páistí le Gaeilge sa Ghaeltacht
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
4 - 12 Bliain
Gaelscoileanna & Gaelcholáistí
Buntáistí Oideachais trí Ghaeilge
Coláistí Samhraidh
An Ghaelbhratach
Féilte
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
12 - 18 Bliain
Gaelscoileanna & Gaelcholáistí
Buntáistí Oideachais trí Ghaeilge
Coláistí Samhraidh
5 leid – Ag dul chun na Gaeltachta
An Ghaelbhratach
Féilte
Ag úsáid d’ainm as Gaeilge
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
18 - 22 Bliain
Cumainn Ghaelacha & Aontais Mhac Léinn
Cúrsaí le Gaeilge ar an 3ú Leibhéal
Féilte
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
22+ Bliain
Gairmeacha le Gaeilge in Éirinn
Ranganna Gaeilge do Dhaoine Fásta
Glac Páirt sa Ghluaiseacht
Ciorcail Chomhrá | Caint & Comhrá
Féilte
Saoire sa Ghaeltacht
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
Pobal
Nuachtlitreacha PEIG.ie – Ríomhphost & WhatsApp
Tithe agus tailte atá ar díol agus ar cíos sna ceantair Ghaeltachta – dar le Daft.ie
10 bhFáth le Clárú don Eolaire Gnó
Tacaíochtaí ar fáil do ghnóthaí
Ciorcail Chomhrá | Caint & Comhrá
Sloinnte
An Ghaeltacht
Grúpaí Pobail
Na Lárionaid Ghaeilge
Na Ceanneagraíochtaí
Féilte
Seachtain na Gaeilge le Energia
Imeachtaí Ardú Feasachta
Leabhair Ghaeilge
Podchraoltaí Gaeilge
An Chaint
Oifigigh Gaeilge i bhFeidhmeannacht na Seirbhíse Sláinte (FSS)
7 dtreoir le bheith níos sábháilte ar líne
Foghlaim
Ag foghlaim na Gaeilge
Naíonraí
Gaelcholáistí
Gaelscoileanna & Gaelcholáistí
An Ghaeilge i Scoileanna Béarla
Ranganna
Seirbhísí Gaeilge do Scoileanna
Téarmaíocht agus Gramadach ar líne
Cearta
Acht na dTeangacha Oifigiúla 2003
Cairt Eorpach do Theangacha Réigiúnacha & Mionlaigh
Straitéisí Gaeilge ó Thuaidh is ó Dheas
Seirbhísí ar fáil as Gaeilge
Glac Páirt sa Ghluaiseacht
Feachtasaíocht
Taighde Gaeilge
Ag úsáid Gaeilge le seirbhísí stáit
An Coimisinéir Teanga
6 fhorbairt teicneolaíoctha atá ó chainteoirí na Gaeilge
Fostaíocht
Leabhrán Ghairmeacha le Gaeilge
Físeáin: ‘Do Ghairm le Gaeilge’
Gairmeacha le Gaeilge san Eoraip
Gairmeacha le Gaeilge in Éirinn
Folúntais
Cúrsaí le Gaeilge ar an 3ú Leibhéal
CV Samplach Gaeilge
Ag lorg poist leis an nGaeilge
Cé hiad na fostóirí Gaeilge is mó?
Comhairle agallaimh do phost le Gaeilge
5 leid d’fhísagallaimh
Bileog Eolais faoi Phoist Fhéideartha
Ceisteanna Coitianta
Baile
Aoisghrúpaí
4 Bliain agus níos óige
Ainmneacha Gaeilge
Naíonraí
Ag úsáid Gaeilge le do pháistí
Ag labhairt Gaeilge le do gharpháistí
Ag tógáil páistí le Gaeilge taobh amuigh den Ghaeltacht
Ag tógáil páistí le Gaeilge sa Ghaeltacht
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
4 - 12 Bliain
Gaelscoileanna & Gaelcholáistí
Buntáistí Oideachais trí Ghaeilge
Coláistí Samhraidh
An Ghaelbhratach
Féilte
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
12 - 18 Bliain
Gaelscoileanna & Gaelcholáistí
Buntáistí Oideachais trí Ghaeilge
Coláistí Samhraidh
5 leid – Ag dul chun na Gaeltachta
An Ghaelbhratach
Féilte
Ag úsáid d’ainm as Gaeilge
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
18 - 22 Bliain
Cumainn Ghaelacha & Aontais Mhac Léinn
Cúrsaí le Gaeilge ar an 3ú Leibhéal
Féilte
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
22+ Bliain
Gairmeacha le Gaeilge in Éirinn
Ranganna Gaeilge do Dhaoine Fásta
Glac Páirt sa Ghluaiseacht
Ciorcail Chomhrá | Caint & Comhrá
Féilte
Saoire sa Ghaeltacht
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
Pobal
Nuachtlitreacha PEIG.ie – Ríomhphost & WhatsApp
Tithe agus tailte atá ar díol agus ar cíos sna ceantair Ghaeltachta – dar le Daft.ie
10 bhFáth le Clárú don Eolaire Gnó
Tacaíochtaí ar fáil do ghnóthaí
Ciorcail Chomhrá | Caint & Comhrá
Sloinnte
An Ghaeltacht
Grúpaí Pobail
Na Lárionaid Ghaeilge
Na Ceanneagraíochtaí
Féilte
Seachtain na Gaeilge le Energia
Imeachtaí Ardú Feasachta
Leabhair Ghaeilge
Podchraoltaí Gaeilge
An Chaint
Oifigigh Gaeilge i bhFeidhmeannacht na Seirbhíse Sláinte (FSS)
7 dtreoir le bheith níos sábháilte ar líne
Foghlaim
Ag foghlaim na Gaeilge
Naíonraí
Gaelcholáistí
Gaelscoileanna & Gaelcholáistí
An Ghaeilge i Scoileanna Béarla
Ranganna
Seirbhísí Gaeilge do Scoileanna
Téarmaíocht agus Gramadach ar líne
Cearta
Acht na dTeangacha Oifigiúla 2003
Cairt Eorpach do Theangacha Réigiúnacha & Mionlaigh
Straitéisí Gaeilge ó Thuaidh is ó Dheas
Seirbhísí ar fáil as Gaeilge
Glac Páirt sa Ghluaiseacht
Feachtasaíocht
Taighde Gaeilge
Ag úsáid Gaeilge le seirbhísí stáit
An Coimisinéir Teanga
6 fhorbairt teicneolaíoctha atá ó chainteoirí na Gaeilge
Fostaíocht
Leabhrán Ghairmeacha le Gaeilge
Físeáin: ‘Do Ghairm le Gaeilge’
Gairmeacha le Gaeilge san Eoraip
Gairmeacha le Gaeilge in Éirinn
Folúntais
Cúrsaí le Gaeilge ar an 3ú Leibhéal
CV Samplach Gaeilge
Ag lorg poist leis an nGaeilge
Cé hiad na fostóirí Gaeilge is mó?
Comhairle agallaimh do phost le Gaeilge
5 leid d’fhísagallaimh
Bileog Eolais faoi Phoist Fhéideartha
Ceisteanna Coitianta
star-wars-a-fhogairt-ag-‘dunmore-head’-agus-corca-disney-a-dheanamh-de-chorca-dhuibhne

Star Wars á fhógairt ag ‘Dunmore Head’ agus Corca Disney á dhéanamh de Chorca Dhuibhne

| Daithi De Mordha |

Ba dhóigh leat, agus na cúlfhiacla go maith agam fén dtráth seo, go mbeadh níos mó céille agam ná bheith ag ligint do nithe neamhbheo a bheith ag déanamh tinnis dom agus an phip a chur orm. Níl aon leigheas agam air, áfach. Maithigí dom é.

Thiar i gCom Dhíneol a bhíos le déanaí. Lastuas de Thráigh an Choma, le hais an Dúna Mhóir, tá comhartha crochta ar pholla: ‘Dunmore Head, Film Location for Star Wars: The Last Jedi’ atá scríte air.

Ní hamháin gur cheapas go raibh lá ‘Dunmore Head’ agus gach fuithilí faithilí de phraistriúchán ar logainmneacha na Gaeltachta imithe, ach feictear dom nárbh shin an t-aon mháchail atá air mar chomhartha.

Níl aon ghá lena leithéid de chomhartha ach chomh beag, go háirithe i ré seo na teicneolaíochta. Leathchéad bliain ó shin deineadh an scannán Ryan’s Daughter sa cheantar, agus níl lá sa bhliain ná go mbíonn lucht leanta an scannáin sin ag tógaint pictiúr de thráigh a’ Choma, mar go bhfuil a fhios acu gur ann a deineadh cuid den scannán. Tá oiread airde tarraingthe ag Star Wars, agus lucht leanúna chomh dílis acu, fiú dá mbeadh gach Chewbacca agus Stormtrooper acu a gheibheann an treo ar a gcaid asail ar fad, bheadh a fhios acu gur ann a deineadh cuid de Star Wars.

D’fhéadfaí comhartha a chrochadh a dhéanfadh cur síos ar stair agus ar oidhreacht an Dúna agus an cheantair máguaird, seachas comhartha a dheineann beag is fiú d’fhíorthábhacht na háite agus den oidhreacht shaibhir atá ag Com Dhíneol agus ag an nDún Mór, áiteanna arbh díol suime iad i bhfad sara dtáinig aon fhear ceamara don áit.

’Sé seo an ceann tíre is sia siar in Éirinn agus san Eoraip ar fad. Thuas ar bharra an Dúna, tá Gallán a’ tSagairt, cloch oghaim ar a bhfuil ERC MAQI MAQI-ERCIAS (MU) DOVINI(A) greanta (Earc mac Mhic-Eirce de shliocht Dhuibhne).

Ba isteach ar Thráigh an Choma a tháinig Giovanni de Manona, an t-aon duine a mhair ó shuncáil an Santa Maria de la Rosa, ceann de mhórbháid Armáid na Spáinne, i mBealach an Bhlascaoid i 1588. Deirtear chomh maith gur tháinig scata corp ón dtragóid chéanna isteach ar an dtráigh agus go bhfuarthas roinnt creatlach agus blaosc nuair a bhí an bóthar nua á bhaint síos go Tráigh an Choma.

Tá Poll an Ancaire ann, mar a bhfuarthas ancaire mór ó Ré na Lochlannach; Faobharcharraig, Cuas Lís Móiníl, Carraigh a’ tSasanaigh, Liúir agus An Seanduine, cé gur beag suim atá ag lucht ‘Dunmore Head’ sna háiteanna sin.

Tá Sceilg Mhichíl á ‘Disníú’, agus tá Corca Disney á dhéanamh de Chorca Dhuibhne.

Beidh ‘Ahch-To’ déanta de Sceilg Mhichíl, agus Ahch-To a Dó déanta de Cheann Sibéal.

Anois mar sin, nach diail an comhartha é sin thiar sa Chom a chuir oiread sin de chonach orm.

Níos mó
Nuacht – Tuairisc.ie | Daithí De Mórdha