Skip to main content
Baile
Aoisghrúpaí
4 Bliain agus níos óige
Ainmneacha Gaeilge
Naíonraí
Ag úsáid Gaeilge le do pháistí
Ag labhairt Gaeilge le do gharpháistí
Ag tógáil páistí le Gaeilge taobh amuigh den Ghaeltacht
Ag tógáil páistí le Gaeilge sa Ghaeltacht
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
4 - 12 Bliain
Gaelscoileanna & Gaelcholáistí
Buntáistí Oideachais trí Ghaeilge
Coláistí Samhraidh
An Ghaelbhratach
Féilte
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
12 - 18 Bliain
Gaelscoileanna & Gaelcholáistí
Buntáistí Oideachais trí Ghaeilge
Coláistí Samhraidh
5 leid – Ag dul chun na Gaeltachta
An Ghaelbhratach
Féilte
Ag úsáid d’ainm as Gaeilge
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
18 - 22 Bliain
Cumainn Ghaelacha & Aontais Mhac Léinn
Cúrsaí le Gaeilge ar an 3ú Leibhéal
Féilte
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
22+ Bliain
Gairmeacha le Gaeilge in Éirinn
Ranganna Gaeilge do Dhaoine Fásta
Glac Páirt sa Ghluaiseacht
Ciorcail Chomhrá | Caint & Comhrá
Féilte
Saoire sa Ghaeltacht
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
Pobal
Nuachtlitreacha PEIG.ie – Ríomhphost & WhatsApp
Tithe agus tailte atá ar díol agus ar cíos sna ceantair Ghaeltachta – dar le Daft.ie
10 bhFáth le Clárú don Eolaire Gnó
Tacaíochtaí ar fáil do ghnóthaí
Ciorcail Chomhrá | Caint & Comhrá
Sloinnte
An Ghaeltacht
Grúpaí Pobail
Na Lárionaid Ghaeilge
Na Ceanneagraíochtaí
Féilte
Seachtain na Gaeilge le Energia
Imeachtaí Ardú Feasachta
Leabhair Ghaeilge
Podchraoltaí Gaeilge
An Chaint
Oifigigh Gaeilge i bhFeidhmeannacht na Seirbhíse Sláinte (FSS)
7 dtreoir le bheith níos sábháilte ar líne
Foghlaim
Ag foghlaim na Gaeilge
Naíonraí
Gaelcholáistí
Gaelscoileanna & Gaelcholáistí
An Ghaeilge i Scoileanna Béarla
Ranganna
Seirbhísí Gaeilge do Scoileanna
Téarmaíocht agus Gramadach ar líne
Cearta
Acht na dTeangacha Oifigiúla 2003
Cairt Eorpach do Theangacha Réigiúnacha & Mionlaigh
Straitéisí Gaeilge ó Thuaidh is ó Dheas
Seirbhísí ar fáil as Gaeilge
Glac Páirt sa Ghluaiseacht
Feachtasaíocht
Taighde Gaeilge
Ag úsáid Gaeilge le seirbhísí stáit
An Coimisinéir Teanga
6 fhorbairt teicneolaíoctha atá ó chainteoirí na Gaeilge
Fostaíocht
Leabhrán Ghairmeacha le Gaeilge
Físeáin: ‘Do Ghairm le Gaeilge’
Gairmeacha le Gaeilge san Eoraip
Gairmeacha le Gaeilge in Éirinn
Folúntais
Cúrsaí le Gaeilge ar an 3ú Leibhéal
CV Samplach Gaeilge
Ag lorg poist leis an nGaeilge
Cé hiad na fostóirí Gaeilge is mó?
Comhairle agallaimh do phost le Gaeilge
5 leid d’fhísagallaimh
Bileog Eolais faoi Phoist Fhéideartha
Ceisteanna Coitianta
Baile
Aoisghrúpaí
4 Bliain agus níos óige
Ainmneacha Gaeilge
Naíonraí
Ag úsáid Gaeilge le do pháistí
Ag labhairt Gaeilge le do gharpháistí
Ag tógáil páistí le Gaeilge taobh amuigh den Ghaeltacht
Ag tógáil páistí le Gaeilge sa Ghaeltacht
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
4 - 12 Bliain
Gaelscoileanna & Gaelcholáistí
Buntáistí Oideachais trí Ghaeilge
Coláistí Samhraidh
An Ghaelbhratach
Féilte
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
12 - 18 Bliain
Gaelscoileanna & Gaelcholáistí
Buntáistí Oideachais trí Ghaeilge
Coláistí Samhraidh
5 leid – Ag dul chun na Gaeltachta
An Ghaelbhratach
Féilte
Ag úsáid d’ainm as Gaeilge
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
18 - 22 Bliain
Cumainn Ghaelacha & Aontais Mhac Léinn
Cúrsaí le Gaeilge ar an 3ú Leibhéal
Féilte
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
22+ Bliain
Gairmeacha le Gaeilge in Éirinn
Ranganna Gaeilge do Dhaoine Fásta
Glac Páirt sa Ghluaiseacht
Ciorcail Chomhrá | Caint & Comhrá
Féilte
Saoire sa Ghaeltacht
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
Pobal
Nuachtlitreacha PEIG.ie – Ríomhphost & WhatsApp
Tithe agus tailte atá ar díol agus ar cíos sna ceantair Ghaeltachta – dar le Daft.ie
10 bhFáth le Clárú don Eolaire Gnó
Tacaíochtaí ar fáil do ghnóthaí
Ciorcail Chomhrá | Caint & Comhrá
Sloinnte
An Ghaeltacht
Grúpaí Pobail
Na Lárionaid Ghaeilge
Na Ceanneagraíochtaí
Féilte
Seachtain na Gaeilge le Energia
Imeachtaí Ardú Feasachta
Leabhair Ghaeilge
Podchraoltaí Gaeilge
An Chaint
Oifigigh Gaeilge i bhFeidhmeannacht na Seirbhíse Sláinte (FSS)
7 dtreoir le bheith níos sábháilte ar líne
Foghlaim
Ag foghlaim na Gaeilge
Naíonraí
Gaelcholáistí
Gaelscoileanna & Gaelcholáistí
An Ghaeilge i Scoileanna Béarla
Ranganna
Seirbhísí Gaeilge do Scoileanna
Téarmaíocht agus Gramadach ar líne
Cearta
Acht na dTeangacha Oifigiúla 2003
Cairt Eorpach do Theangacha Réigiúnacha & Mionlaigh
Straitéisí Gaeilge ó Thuaidh is ó Dheas
Seirbhísí ar fáil as Gaeilge
Glac Páirt sa Ghluaiseacht
Feachtasaíocht
Taighde Gaeilge
Ag úsáid Gaeilge le seirbhísí stáit
An Coimisinéir Teanga
6 fhorbairt teicneolaíoctha atá ó chainteoirí na Gaeilge
Fostaíocht
Leabhrán Ghairmeacha le Gaeilge
Físeáin: ‘Do Ghairm le Gaeilge’
Gairmeacha le Gaeilge san Eoraip
Gairmeacha le Gaeilge in Éirinn
Folúntais
Cúrsaí le Gaeilge ar an 3ú Leibhéal
CV Samplach Gaeilge
Ag lorg poist leis an nGaeilge
Cé hiad na fostóirí Gaeilge is mó?
Comhairle agallaimh do phost le Gaeilge
5 leid d’fhísagallaimh
Bileog Eolais faoi Phoist Fhéideartha
Ceisteanna Coitianta

1,000 lá gan Stormont: an dtiocfaidh sé ar ais?

| Dáithí Anraí | ,

Ciarán Ó Pronntaigh

An cuimhin leat an chomhlitir a scríobh Arlene Foster agus Martin McGuinness i mí Lúnasa 2016, go luath i ndiaidh reifreann an Bhreatimeachta?

“Oibrímis le chéile ar mhaithe leis an phobal” an teachtaireacht réasúnta a bhí ann, i mbeagán focal. Ag amharc siar anois, tá an chuma ar an litir sin go mbaineann sí le ré eile, ré giota beag níos soineanta ná an ré chorrach ina bhfuilimid anois.

Is comhartha sóirt maith í an litir chéanna ar an dóigh ar athraigh rudaí ó shin agus an seans go mbeidh feidhmeannas feidhmeach in Stormont go luath. Míle lá ó shin, an Domhnach seo a chuaigh thart, thug Martin McGuinness le fios go raibh sé ag iarraidh as agus go mbeadh an rialtas ó thuaidh ar fionraí.

Ní racht feirge a bhí i gceist leis an chinneadh seo. A mhalairt ar fad a bhí ann, i ndáiríre. Bhí an liosta gearán ag carnadh leis i rith an ama – easpa Acht na Gaeilge, ar ndóigh, diúltú don phósadh comhghnéis agus gan plean le déileáil leis an am a chuaigh thart, i measc rudaí eile. Is cuimhin le cuid againn go fóill an cur chuige a bhí ag an DUP beag is fiú a dhéanamh den teanga ar bhonn laethúil. Scor dheontas Líofa, mar shampla, nó cén dóigh ar mhaith leat do yoghurt déanta?

Bhí idir imní agus olc ar lucht vótála Shinn Féin faoin dóigh ar caitheadh leo agus bhí an fhearg sin ag imirt tionchar ar thacaíocht an pháirtí féin. An cheist a bhí acu ag an am an raibh Sinn Féin rófhoighdeach agus rómheasúil nó an raibh bob á bhualadh orthu ag an DUP? Cibé scéal, bhí deis éalaithe ag na poblachtaithe nuair a dhiúltaigh Arlene Foster seasamh siar ar feadh tamaill le ligean d’fhiosrúchán ar RHI tosú.

Seans gur míléamh ar pháirt Foster a bhí ann ach nuair a rinneadh an cinneadh ba dhoiligh dul siar air gan bunathruithe suntasacha. Cinnte, rinneadh iarracht teacht ar chomhréiteach i mí Feabhra 2018, ach, ag an bhomaite deiridh, caitheadh i dtraipisí é. Ní raibh Arlene in inmhe a páirtí féin a thabhairt léi ar cheist Acht na Gaeilge.

Thiocfadh a rá gurbh é eite Westminster an DUP agus na rudaí a bhí ag tarlú thall a chuir deireadh le cibé dóchas a bhí ag daoine go n-éireodh leis na cainteanna a bhí ag tarlú ó am go chéile. Bhí tacaíocht ó fheisirí an DUP de dhíth ar May agus bhí praghas le híoc as sin. Cén fáth a mbeadh comhghéilleadh de dhíth ar an DUP nuair a bhí ag éirí leis na feisirí in Westminster? B’éigean do rialtas May an DUP a choinneáil ar bord agus ba phatuar an bhaint a bhí ag an státrúnaí Karen Bradley sa phróiseas.

Faoin am sin, bhí ceist níos práinne ag dó na geirbe ag na páirtithe, ar ndóigh, an Breatimeacht. Ba róshoiléir a bhí sé le teacht gach lae go mbeadh Breatimeacht gan mhargadh ag dul a bheith ina thubaiste do na sé chontae ach ní raibh an DUP sásta le comhréiteach ar bith. Bhí daoine nár aontaigh lena chéile ar cheisteanna eile anois ar an taobh céanna ag rá gur chóir go mbeadh stádas faoi leith ó thuaidh sa dóigh nach mbeadh teorainn chrua ann. Agus sin an áit a bhfuilimid anois agus an míle lá gan feidhmeannas bainte amach againn.

Má táimid le hamharc chun tosaigh ar na seansanna go dtiocfaidh Stormont ar ais is den chiall go n-amharctar ar cén fáth a dtabharfaí ar ais é. Luaitear go minic an drochdhóigh atá ar an NHS agus cúrsaí oideachais mar chúiseanna le dul ar ais ach cén dóigh a dtiocfadh le Stormont na suimeanna a chur le chéile dóigh ar bith eile? Ciorruithe a tháinig isteach leis na Tóraithe is cúis leis an ghéarchéim.

Nó Breatimeacht? Cén dóigh faoi Dhia a ndéanfadh feidhmeannas cúrsaí níos fearr? Tá an DUP go dlúth in éadan aon bhogadh i dtreo comhlimistéir custam in Éirinn. Ní chuideoidh fóram nua leis na páirtithe anseo teacht ar réiteach nár thángthas air go dtí seo.

Is é fírinne an scéil go bhfuil todhchaí an fheidhmeannais agus todhchaí na síochána ag brath ar chainteanna atá ag dul ar aghaidh sa tollán sin sa Bhruiséil. Cibé socrú a thagann as sin, agus fiú mura dtagann réiteach ar bith, is scéal cinnte go mbeidh rialacha an chluiche athraithe ó bhonn anseo. An amhlaidh go mbeidh an chuma chomh seanchaite chéanna ar Stormont is atá ar chomhlitir Foster agus McGuinness anois?

Níos mó