Skip to main content
Baile
Aoisghrúpaí
4 Bliain agus níos óige
Ainmneacha Gaeilge
Naíonraí
Ag úsáid Gaeilge le do pháistí
Ag labhairt Gaeilge le do gharpháistí
Ag tógáil páistí le Gaeilge taobh amuigh den Ghaeltacht
Ag tógáil páistí le Gaeilge sa Ghaeltacht
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
4 - 12 Bliain
Gaelscoileanna & Gaelcholáistí
Buntáistí Oideachais trí Ghaeilge
Coláistí Samhraidh
An Ghaelbhratach
Féilte
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
12 - 18 Bliain
Gaelscoileanna & Gaelcholáistí
Buntáistí Oideachais trí Ghaeilge
Coláistí Samhraidh
5 leid – Ag dul chun na Gaeltachta
An Ghaelbhratach
Féilte
Ag úsáid d’ainm as Gaeilge
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
18 - 22 Bliain
Cumainn Ghaelacha & Aontais Mhac Léinn
Cúrsaí le Gaeilge ar an 3ú Leibhéal
Féilte
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
22+ Bliain
Gairmeacha le Gaeilge in Éirinn
Ranganna Gaeilge do Dhaoine Fásta
Glac Páirt sa Ghluaiseacht
Ciorcail Chomhrá | Caint & Comhrá
Féilte
Saoire sa Ghaeltacht
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
Pobal
Nuachtlitreacha PEIG.ie – Ríomhphost & WhatsApp
Tithe agus tailte atá ar díol agus ar cíos sna ceantair Ghaeltachta – dar le Daft.ie
10 bhFáth le Clárú don Eolaire Gnó
Tacaíochtaí ar fáil do ghnóthaí
Ciorcail Chomhrá | Caint & Comhrá
Sloinnte
An Ghaeltacht
Grúpaí Pobail
Na Lárionaid Ghaeilge
Na Ceanneagraíochtaí
Féilte
Seachtain na Gaeilge le Energia
Imeachtaí Ardú Feasachta
Leabhair Ghaeilge
Podchraoltaí Gaeilge
An Chaint
Oifigigh Gaeilge i bhFeidhmeannacht na Seirbhíse Sláinte (FSS)
7 dtreoir le bheith níos sábháilte ar líne
Foghlaim
Ag foghlaim na Gaeilge
Naíonraí
Gaelcholáistí
Gaelscoileanna & Gaelcholáistí
An Ghaeilge i Scoileanna Béarla
Ranganna
Seirbhísí Gaeilge do Scoileanna
Téarmaíocht agus Gramadach ar líne
Cearta
Acht na dTeangacha Oifigiúla 2003
Cairt Eorpach do Theangacha Réigiúnacha & Mionlaigh
Straitéisí Gaeilge ó Thuaidh is ó Dheas
Seirbhísí ar fáil as Gaeilge
Glac Páirt sa Ghluaiseacht
Feachtasaíocht
Taighde Gaeilge
Ag úsáid Gaeilge le seirbhísí stáit
An Coimisinéir Teanga
6 fhorbairt teicneolaíoctha atá ó chainteoirí na Gaeilge
Fostaíocht
Leabhrán Ghairmeacha le Gaeilge
Físeáin: ‘Do Ghairm le Gaeilge’
Gairmeacha le Gaeilge san Eoraip
Gairmeacha le Gaeilge in Éirinn
Folúntais
Cúrsaí le Gaeilge ar an 3ú Leibhéal
CV Samplach Gaeilge
Ag lorg poist leis an nGaeilge
Cé hiad na fostóirí Gaeilge is mó?
Comhairle agallaimh do phost le Gaeilge
5 leid d’fhísagallaimh
Bileog Eolais faoi Phoist Fhéideartha
Ceisteanna Coitianta
Baile
Aoisghrúpaí
4 Bliain agus níos óige
Ainmneacha Gaeilge
Naíonraí
Ag úsáid Gaeilge le do pháistí
Ag labhairt Gaeilge le do gharpháistí
Ag tógáil páistí le Gaeilge taobh amuigh den Ghaeltacht
Ag tógáil páistí le Gaeilge sa Ghaeltacht
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
4 - 12 Bliain
Gaelscoileanna & Gaelcholáistí
Buntáistí Oideachais trí Ghaeilge
Coláistí Samhraidh
An Ghaelbhratach
Féilte
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
12 - 18 Bliain
Gaelscoileanna & Gaelcholáistí
Buntáistí Oideachais trí Ghaeilge
Coláistí Samhraidh
5 leid – Ag dul chun na Gaeltachta
An Ghaelbhratach
Féilte
Ag úsáid d’ainm as Gaeilge
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
18 - 22 Bliain
Cumainn Ghaelacha & Aontais Mhac Léinn
Cúrsaí le Gaeilge ar an 3ú Leibhéal
Féilte
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
22+ Bliain
Gairmeacha le Gaeilge in Éirinn
Ranganna Gaeilge do Dhaoine Fásta
Glac Páirt sa Ghluaiseacht
Ciorcail Chomhrá | Caint & Comhrá
Féilte
Saoire sa Ghaeltacht
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
Pobal
Nuachtlitreacha PEIG.ie – Ríomhphost & WhatsApp
Tithe agus tailte atá ar díol agus ar cíos sna ceantair Ghaeltachta – dar le Daft.ie
10 bhFáth le Clárú don Eolaire Gnó
Tacaíochtaí ar fáil do ghnóthaí
Ciorcail Chomhrá | Caint & Comhrá
Sloinnte
An Ghaeltacht
Grúpaí Pobail
Na Lárionaid Ghaeilge
Na Ceanneagraíochtaí
Féilte
Seachtain na Gaeilge le Energia
Imeachtaí Ardú Feasachta
Leabhair Ghaeilge
Podchraoltaí Gaeilge
An Chaint
Oifigigh Gaeilge i bhFeidhmeannacht na Seirbhíse Sláinte (FSS)
7 dtreoir le bheith níos sábháilte ar líne
Foghlaim
Ag foghlaim na Gaeilge
Naíonraí
Gaelcholáistí
Gaelscoileanna & Gaelcholáistí
An Ghaeilge i Scoileanna Béarla
Ranganna
Seirbhísí Gaeilge do Scoileanna
Téarmaíocht agus Gramadach ar líne
Cearta
Acht na dTeangacha Oifigiúla 2003
Cairt Eorpach do Theangacha Réigiúnacha & Mionlaigh
Straitéisí Gaeilge ó Thuaidh is ó Dheas
Seirbhísí ar fáil as Gaeilge
Glac Páirt sa Ghluaiseacht
Feachtasaíocht
Taighde Gaeilge
Ag úsáid Gaeilge le seirbhísí stáit
An Coimisinéir Teanga
6 fhorbairt teicneolaíoctha atá ó chainteoirí na Gaeilge
Fostaíocht
Leabhrán Ghairmeacha le Gaeilge
Físeáin: ‘Do Ghairm le Gaeilge’
Gairmeacha le Gaeilge san Eoraip
Gairmeacha le Gaeilge in Éirinn
Folúntais
Cúrsaí le Gaeilge ar an 3ú Leibhéal
CV Samplach Gaeilge
Ag lorg poist leis an nGaeilge
Cé hiad na fostóirí Gaeilge is mó?
Comhairle agallaimh do phost le Gaeilge
5 leid d’fhísagallaimh
Bileog Eolais faoi Phoist Fhéideartha
Ceisteanna Coitianta
<a-href="https://nos.ie"-class="credit-nos"-target="-blank"-rel="noopener-noreferrer"></a>-an-tearma-‘uirbeach’-ina-chnamh-spairne-i-saol-an-cheoil

An téarma ‘uirbeach’ ina chnámh spairne i saol an cheoil

| Poilin Nic Geidigh |

Rinne Republic Records, an lipéad ceoil atá nasctha le Drake agus Ariana Grande, an cinneadh le gairid gan an téarma ‘uirbeach’ a úsáid feasta agus iad ag caint faoi rap, hip-hap, agus R&B.

Rinneadh an cinneadh seo sna seachtainí i ndiaidh na n-agóidí ar fud an domhain ar son na gluaiseachta Black Lives Matter, agus dúirt Republic Records i ráiteas go mbíonn fochiall urchóideach go minic leis an téarma i saol an cheoil.

Leis an cheist seo a phlé, labhair mé le Matt Ó Baoill, ón ghrúpa hip-hap Tebi Rex lena chara Dafe Orugbo a thugann an t-ainm stáitse Max Zanga air féin, as contae Chill Dara, agus roinn seisean a chuid smaointe faoi.

“Níl mórán d’fhadhb agam féin leis an téarma ‘uirbeach’ go ginearálta. Tá rútaí ag hip-hap agus rap sa cheol i gcathracha agus ‘faoi thalamh’ i gclubanna oíche agus rudaí mar sin, agus dar liomsa, ní leis an bhfocal a thagann an dochair, ach leis an úsáid,” a dúirt sé.

Mhínigh Matt go gcruthaítear fadhbanna nuair a thosaíonn lipéid agus stáisiúin ag úsáid an fhocail mar théarma uileghabhálach do cheol a chruthaíonn daoine dubha, agus gur sin an uair a éiríonn an cheist urchóideach.

“Anseo in Éirinn, feictear é le daoine ar nós Soulé, ceoltóir iontach popcheoil, ach cionn is go bhfuil cuma áirithe uirthi, cuirtear an lipéad ‘uirbeach’ ar a cuid ceoil, agus ní hé sin an cás — is pop atá ann”.

Ach caidé mar a mhothaíonn Matt faoin téarma ‘uirbeach’ i gcás Tebi Rex?

“Tá stíl s’againne measctha idir throm agus éadrom, agus de bharr sin faighimse agus Dafe gigeanna ag ceolchoirmeacha agus féilte éagsúla. B’fhéidir nach mbeadh an fócas sin ar hip-hap agus rap iontu, mar sin dá mbeadh ár gcuid ceoil níos tibhe, seans go gcuirfí an lipéad ‘uirbeach’ orainn níos minice.

“Fosta, mar dhuine geal sa ghrúpa, caithfidh mise smaoineamh, an bhfuil mise ag tarraingt an ‘íomhá’ sin ar shiúl uainn? Cad is brí le ‘uirbeach’? Más íomhá áirithe atá ann bunaithe ar steiréitíopaí, sin an áit a n-éiríonn sé dainséarach mar théarma,” a dúirt sé.

Tá dóchas ag Matt faoin chaighdeán hip-hap agus rap agus faoin phobal a ghabhann leis an gceol sin sa tír seo, ach dúirt sé go raibh go leor le déanamh ag stáisiúin raidió agus lipéid cheoil leis sin a léiriú.

“Níl an méid atá ar an aer faoi láthair ag léiriú an oiread de hip-hap ar ard-chaighdeán atá againn sa tír seo. Tá an margadh sáithithe, ach i mbealach maith, agus níl go leor ealaíontóirí á gcur ar an raidió lena dtallann a thaispeáint.”

Tá singil úr Tebi Rex “I Got My Whole” ar fáil ar Spotify agus iTunes anois.

Níos mó