Skip to main content
Baile
Aoisghrúpaí
4 Bliain agus níos óige
Ainmneacha Gaeilge
Naíonraí
Ag úsáid Gaeilge le do pháistí
Ag labhairt Gaeilge le do gharpháistí
Ag tógáil páistí le Gaeilge taobh amuigh den Ghaeltacht
Ag tógáil páistí le Gaeilge sa Ghaeltacht
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
4 - 12 Bliain
Gaelscoileanna & Gaelcholáistí
Buntáistí Oideachais trí Ghaeilge
Coláistí Samhraidh
An Ghaelbhratach
Féilte
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
12 - 18 Bliain
Gaelscoileanna & Gaelcholáistí
Buntáistí Oideachais trí Ghaeilge
Coláistí Samhraidh
5 leid – Ag dul chun na Gaeltachta
An Ghaelbhratach
Féilte
Ag úsáid d’ainm as Gaeilge
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
18 - 22 Bliain
Cumainn Ghaelacha & Aontais Mhac Léinn
Cúrsaí le Gaeilge ar an 3ú Leibhéal
Féilte
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
22+ Bliain
Gairmeacha le Gaeilge in Éirinn
Ranganna Gaeilge do Dhaoine Fásta
Glac Páirt sa Ghluaiseacht
Ciorcail Chomhrá | Caint & Comhrá
Féilte
Saoire sa Ghaeltacht
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
Pobal
Nuachtlitreacha PEIG.ie – Ríomhphost & WhatsApp
Tithe agus tailte atá ar díol agus ar cíos sna ceantair Ghaeltachta – dar le Daft.ie
10 bhFáth le Clárú don Eolaire Gnó
Tacaíochtaí ar fáil do ghnóthaí
Ciorcail Chomhrá | Caint & Comhrá
Sloinnte
An Ghaeltacht
Grúpaí Pobail
Na Lárionaid Ghaeilge
Na Ceanneagraíochtaí
Féilte
Seachtain na Gaeilge le Energia
Imeachtaí Ardú Feasachta
Leabhair Ghaeilge
Podchraoltaí Gaeilge
An Chaint
Oifigigh Gaeilge i bhFeidhmeannacht na Seirbhíse Sláinte (FSS)
7 dtreoir le bheith níos sábháilte ar líne
Foghlaim
Ag foghlaim na Gaeilge
Naíonraí
Gaelcholáistí
Gaelscoileanna & Gaelcholáistí
An Ghaeilge i Scoileanna Béarla
Ranganna
Seirbhísí Gaeilge do Scoileanna
Téarmaíocht agus Gramadach ar líne
Cearta
Acht na dTeangacha Oifigiúla 2003
Cairt Eorpach do Theangacha Réigiúnacha & Mionlaigh
Straitéisí Gaeilge ó Thuaidh is ó Dheas
Seirbhísí ar fáil as Gaeilge
Glac Páirt sa Ghluaiseacht
Feachtasaíocht
Taighde Gaeilge
Ag úsáid Gaeilge le seirbhísí stáit
An Coimisinéir Teanga
6 fhorbairt teicneolaíoctha atá ó chainteoirí na Gaeilge
Fostaíocht
Leabhrán Ghairmeacha le Gaeilge
Físeáin: ‘Do Ghairm le Gaeilge’
Gairmeacha le Gaeilge san Eoraip
Gairmeacha le Gaeilge in Éirinn
Folúntais
Cúrsaí le Gaeilge ar an 3ú Leibhéal
CV Samplach Gaeilge
Ag lorg poist leis an nGaeilge
Cé hiad na fostóirí Gaeilge is mó?
Comhairle agallaimh do phost le Gaeilge
5 leid d’fhísagallaimh
Bileog Eolais faoi Phoist Fhéideartha
Ceisteanna Coitianta
Baile
Aoisghrúpaí
4 Bliain agus níos óige
Ainmneacha Gaeilge
Naíonraí
Ag úsáid Gaeilge le do pháistí
Ag labhairt Gaeilge le do gharpháistí
Ag tógáil páistí le Gaeilge taobh amuigh den Ghaeltacht
Ag tógáil páistí le Gaeilge sa Ghaeltacht
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
4 - 12 Bliain
Gaelscoileanna & Gaelcholáistí
Buntáistí Oideachais trí Ghaeilge
Coláistí Samhraidh
An Ghaelbhratach
Féilte
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
12 - 18 Bliain
Gaelscoileanna & Gaelcholáistí
Buntáistí Oideachais trí Ghaeilge
Coláistí Samhraidh
5 leid – Ag dul chun na Gaeltachta
An Ghaelbhratach
Féilte
Ag úsáid d’ainm as Gaeilge
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
18 - 22 Bliain
Cumainn Ghaelacha & Aontais Mhac Léinn
Cúrsaí le Gaeilge ar an 3ú Leibhéal
Féilte
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
22+ Bliain
Gairmeacha le Gaeilge in Éirinn
Ranganna Gaeilge do Dhaoine Fásta
Glac Páirt sa Ghluaiseacht
Ciorcail Chomhrá | Caint & Comhrá
Féilte
Saoire sa Ghaeltacht
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
Pobal
Nuachtlitreacha PEIG.ie – Ríomhphost & WhatsApp
Tithe agus tailte atá ar díol agus ar cíos sna ceantair Ghaeltachta – dar le Daft.ie
10 bhFáth le Clárú don Eolaire Gnó
Tacaíochtaí ar fáil do ghnóthaí
Ciorcail Chomhrá | Caint & Comhrá
Sloinnte
An Ghaeltacht
Grúpaí Pobail
Na Lárionaid Ghaeilge
Na Ceanneagraíochtaí
Féilte
Seachtain na Gaeilge le Energia
Imeachtaí Ardú Feasachta
Leabhair Ghaeilge
Podchraoltaí Gaeilge
An Chaint
Oifigigh Gaeilge i bhFeidhmeannacht na Seirbhíse Sláinte (FSS)
7 dtreoir le bheith níos sábháilte ar líne
Foghlaim
Ag foghlaim na Gaeilge
Naíonraí
Gaelcholáistí
Gaelscoileanna & Gaelcholáistí
An Ghaeilge i Scoileanna Béarla
Ranganna
Seirbhísí Gaeilge do Scoileanna
Téarmaíocht agus Gramadach ar líne
Cearta
Acht na dTeangacha Oifigiúla 2003
Cairt Eorpach do Theangacha Réigiúnacha & Mionlaigh
Straitéisí Gaeilge ó Thuaidh is ó Dheas
Seirbhísí ar fáil as Gaeilge
Glac Páirt sa Ghluaiseacht
Feachtasaíocht
Taighde Gaeilge
Ag úsáid Gaeilge le seirbhísí stáit
An Coimisinéir Teanga
6 fhorbairt teicneolaíoctha atá ó chainteoirí na Gaeilge
Fostaíocht
Leabhrán Ghairmeacha le Gaeilge
Físeáin: ‘Do Ghairm le Gaeilge’
Gairmeacha le Gaeilge san Eoraip
Gairmeacha le Gaeilge in Éirinn
Folúntais
Cúrsaí le Gaeilge ar an 3ú Leibhéal
CV Samplach Gaeilge
Ag lorg poist leis an nGaeilge
Cé hiad na fostóirí Gaeilge is mó?
Comhairle agallaimh do phost le Gaeilge
5 leid d’fhísagallaimh
Bileog Eolais faoi Phoist Fhéideartha
Ceisteanna Coitianta
carachtairi-na-leithinse:-‘bhi-na-haon-la-den-saol-go-maith!’

Carachtairí na Leithinse: ‘Bhí na haon lá den saol go maith!’

| Slaine Ni Chathallain | ,

Táim fillte ar Pharóiste Múrach d’eagrán na Samhna den sraithín Carachtair na Leithinse agus caithfidh mé a rá gur carachtar amach is amach é aoi na míosa seo. Sin é Gearóid Ó Beaglaoi ó Bhaile Ghainnín. Aisteoir, múinteoir matamataice, feirmeoir, (“tá cúpla caora agam, chun rud éigin a thabhairt le déanamh dom!”) fear pobail agus scata eile, ach chuireas féin aithne ar dtús air mar aisteoir. 

Is cuimhin liom bliain go ndein sé ceann des na deirfiúracha gránna sa gheamaireacht Cinder Eile a chuir Aisteoirí Bhréanainn ar stáitse. Cidona an ainm a bhí air sa dráma. Bhí folt bréige air, salaí arda agus gúna ag dul go dtí’n mBall Night, agus níor ghá duit ach féachaint ar Ghearóid agus thosnófá ag gáirí. Bhí sé déanta don bpáirt, gan a bhéal a oscailt in aon chor! 

Fear seoigh, i ngan fhios do féin is ea é. Is mar seo a bhí againn ach a ngabhas chuige, tráthnóna fiáin salach.

Cad í an chuimhne is sia siar id’ cheann?

“An chuimhne is sia siar im’ cheann; seanduine ar an mbaile a bheith caillte. Is dóigh liom go rabhas b’fhéidir timpeall ceathair agus dul síos go dtí’n tórramh agus b’ait liom cad a bhí suas. Ná fiafraigh dom aon rud eile a thit amach, ach cuimhin liom é bheith ligthe amach sa leaba agus daoine a bheith bailithe i dtig na gcomharsan agus mé ag rá liom féin, ‘ó wow, cad ‘tá ag tarlú anseo, saghas excitement is rudaí agus slua. B’ait liom cad a bhí suas.” 

Sa leaba, a dúirt Gearóid a bhíodh daoine ligthe amach an uair sin, “sara gcuirfí isteach i mbosca é.” Is cuimhin leis, leis, cérbh é an fear a bhí caillte. “Bhí sé thíos i dTig Mhaidhc Bruic, Beaglaois ab ea iad.” Ní raibh aon ghaol ag Gearóid leis.

Cén saghas duine tú?

“Duine breá réidh socair, a déarfainn. Is dóigh liom!” Is breá le Gearóid dul go dtí cluichí caide Chumann Caide na Gaeltachta. “Bhíodh na drámaí, tamall,” arsa é. “rachainn ag iascach, le slat nó i mbád, agus théinn go dtí’n cinemaan Film Club, nuair a bhíodh sé ann. Théinn regileálta ansan,” arsa é. “Tá Netflix is rudaí anois ann,” a deir sé!

Cén lá is fearr a bhí riamh agat?

“Ó, n’fheadar. Bhí na haon lá go maith. Gan dabht, bhí laethanta níos fearr ná a chéile but n’fheadar, ní sheasann aon lá amach níos fearr ná aon lá eile. B’fhéidir an lá a bhí Dara Ó Cinnéide ina chaptaen ar Chiarraí, go dtáinig an cupa ar an mBóthar, go Paróiste Múrach. Lá mór ab ea é sin, ach, dhera, bhí na haon lá go maith.”

Cad í an chomhairle a bheadh agat don aos óg inniu?

“Dein do dhícheall, oibrigh saghas cruaidh. Ná bíodh leisce ort athrú. Cím ar scoil an dream óg, tá siad ana-mhaith, i bhfad níos fearr ná mar a bhíomarna, muinín acu iontu féin is dóigh liom agus i bhfad níos socraithe is dócha. Ó thaobh amháin, ní chuireann rudaí nua isteach orthu ach ó thaobh eile, tá a lán brúnna eile orthu ná raibh ar an nglúin roimis sin ach déarfainn leo ‘pé rud a thabharfaidh tú fé, dein do dhícheall ach ná bíodh leisce ort athrú má bhraitheann tú go bhfuil rud éigin ná oireann duit.’”

Cad é an nath cainte is fearr leat?

“Casann an roth!” 

D’fhiafraíos de an raibh cúis aige leis sin agus dúirt sé ná raibh, ach “go gcasann an roth! Má dheineann tú rud éigin ná fuil go maith, tiocfaidh sé back ort. Filleann an feall ar an bhfeallaire.”

An t-amhrán nó píosa ceoil is ansa leat?

“Is maith liom U2 agus Bruce Springsteen, The River agus na hamhráin sin!”

An clár raidió nó teilifíse is fearr leat?

“Bhaininn ana-shásamh as agus cheapas gur ana-chlár ab ea 7 Lá ag TG4, é sin agus Prime Time agus cúrsaí reatha.”

Fear taistil leis é Gearóid agus samhraí caite aige i Meiriceá. Tá sé fillte ón Afraic le déanaí mar a bhfreastail sé ar phósadh agus bhí sé ar phósadh eile san Astráil roimhe sin. Breá lena chroí an Astráil. Tá Gearóid ag múineadh i gColáiste Íde i mBaile an Ghóilín laistiar de Dhaingean le 33 bliain agus chaith sé tréimhse i gCorcaigh ag múineadh roimhe sin agus i dTrá Lí leis. Is maith leis a mhúinteoireacht agus a chonách sin air!

Sláinte saoil, a Ghearóid!

Níos mó