Tagann eolaithe ar fhianaise gurbh ann do bheatha ainmhíoch 2.1 billiún bliain ó shin
Deir grúpa eolaithe gur thángthas ar fhianaise nua a thacaíonn le teoiric dá gcuid gurbh ann d’orgánaigh aimpléiseacha ar an domhan 1.5 billiún bliain níos luaithe ná an ghnáth-thuairimíocht. Measann an mhórchuid de shaineolaithe nach raibh ann do bheatha ainmhíoch go timpeall 635 milliún bliain ó shin. D’fhógair an fhoireann taighde seo gur tháinig siad ar an fhianaise i gcarraigeacha sa Ghabúin a léiríonn go raibh cúinsí timpeallachta fóirsteanach d’ainmhithe 2.1 billiún bliain ó shin.
De réir an taighde, ar féidir é a léamh anseo, d’fhorbair na horgánaigh aimpléiseacha seo i muir intíre agus is cosúil nár bhog siad ón fharraige seo riamh agus sa deireadh d’éag siad. Foilsíodh an taighde seo agus díospóireacht ar siúl faoi an iarsmaí iad na foirmíochtaí ar thángthas orthu in Franceville, an Ghabúin.
D’oibrigh an tOllamh Ernest Chi Fru as Ollscoil Caerdydd le foireann idirnáisiúnta ar an staidéar. Rinne na heolaithe tástálacha ar na carraigeacha thart ar na foirmíochtaí san fho-imchuach in Franceville, ar lorg cothaithigh amhail ocsaigin agus fosfar a thacódh le beatha ainmhíoch.
Má ghlactar leis an teoiric sa todhchaí, meastar go mbeadh na hainmhithe aoncheallacha seo cosúil le slam-mhúscán, orgánach aoncheallach eile a atáirgeann trí spóir.
Athrú mór ón ghnáth-thuairimíocht is iad na tuairimí seo agus easaontaíonn roinnt eolaithe leo. Deir an tOllamh Graham Shields as Coláiste Ollscoile Londain nach féidir leis tacú leis an teoiric go daingean. Aontaíonn sé go bhféadfadh na cothaithigh a bheith ní ba dhlúithe 2.1 billiún bliain ó shin ach nach gciallaíonn sin go mbeadh orgánaigh aimpléiseacha ann freisin.
Deir an tOllamh Chi Fru go gcruthaíonn a chuid oibre teoiricí áirithe faoi na próisis a ghin beatha ainmhíoch ar an domhan. Tháinig ann do chuid de na smaointe seo 10 mbliana ó shin nuair a d’aimsigh eolaithe an fhoirmíocht in Franceville. Deir an tOllamh Chi Fru agus a chomhghleacaithe go raibh iarsmaí le fáil san fhoirmíocht, rud a léirigh go raibh orgánaigh in ann “croitheadh”. Níor thacaigh achan eolaí leis seo.
Chun tuilleadh fianaise a aimsiú, rinne Chi Fru agus an fhoireann anailís ar dhríodar a baineadh ón charraig sa Ghabúin le druilire. Léirigh ceimic na carraige gur cruthaíodh “saotharlann” áisiúil d’orgánaigh aimpléiseacha sular foirmíodh an fhoirmíocht.
Creideann siad táirgeadh an ocsaigin agus an fosfar nuair a bhuail dhá phláta ilchríochacha in aghaidh a chéile faoin uisce. Chruthaigh seo gníomhaíocht bholcánach agus scaoileadh an dá ghás. Scaradh cuid den uisce ón chuid eile den aigéan agus d’fhorbair muir éadomhain intíre lán cothaitheach.
Spreag an timpeallacht chosanta seo na cúinsí oiriúnacha le haghaidh fótaisintéise. Leis an flúirse ocsaigine, meastar go raibh orgánaigh ábalta forbairt ar bhealach. Deir Chi Fru gur an timpeallacht iargúlta seo a mharaigh na horgánaigh óir nach raibh na huiscí ag tabhairt go leor cothaitheach nua isteach.
Mheabhraigh an mac léinn dochtúireachta Elias Rugen ó Mhúsaem Stair an Dúlra go raibh an carbón, an nítrigin, an t-iarann agus an fosfar san aigéan ag déanamh rudaí “nach raibh feicthe roimhe sin.”
“Níl a dhath le rá nach raibh ann d’orgánaigh aimpléiseacha chomh fada siar le 2 billiún bliain ó”, a deir sé, ach go bhfuil tuilleadh fianaise de dhíth chun tacú leis dar leis.
An bhfuil an domhan, agus beatha ainmhíoch, i bhfad níos sine nár mar a shíl muid? An dtiocfar ar charraig eile 10 mbliana uaidh seo a léiríonn go raibh ainmhithe dochreidte ann 5 billiún bliain ó shin?
An síleann tú féin go raibh an “sram” seo ann fadó, nó an measann tú go bhfuil an ceart ag an Bhíobla agus gur cruthaigh Dia gach ainmhí idir an cúigiú agus an séú lá? Pé léamh atá agat ar an scéal, nach orainne atá an t-ádh go bhfuil muid ag mairstin ar na saolta seo le huirlisí a chuidíonn linn an domhan seo agus an chruinne fhairsing a thuiscint.
The post Tagann eolaithe ar fhianaise gurbh ann do bheatha ainmhíoch 2.1 billiún bliain ó shin appeared first on NÓS.
