Ar Chúl an Albaim…

Ceann de na nua-albaim is spéisiúla atá cloiste agam le déanaí ná albam début Kolida Babo (Socratis Votskos agus Harris P) na Gréige, Kolida Babo, ar a measctar ceol a dtír dhúchais le dathanna an tsnagcheoil spioradálta, an cheoil leictreonaigh íosta agus an cheoil dhúchasaigh Airméanaigh.

Albam a taifeadadh idir na blianta 2013 agus 2018, is machnamh teibí é Kolinga Babo ar ghéirchéim eacnamíochta agus sóisialta na Gréige le blianta beaga anuas, atá fréamhaithe i gceol traidiúnta na gceantar Thrace agus Epirus. Ceol úr agus aosta san am céanna — cruth fuaime áitiúil ar mhothúcháin uilíoch.

Do ‘Ar Chúl an Albaim’ na seachtaine d’inis Socratis agus Harris dom faoin seacht saothar is mó a chuaigh i bhfeidhm ar chruth agus ar fhuaim Kolida Babo.

1. Wayne Shorter – Footprints

Comhartha sóirt ceoil Wayne Shorter é ‘Footprints’. Aimsíonn Shorter tón anamúil ina shlí ealáionta féin. Spreag an rian seo sinn chun ár nglór féin a aimsiú, ní sa cheol amháin ach i ngach gné den saol. Sár-mhaith.

2. Eric Dolphy – Warm Canto

Léiríonn an comhshaothar seo de chuid Eric Dolphy agus Mal Waldron an cumas ceoil atá acu beirt. Fiú roinnt de dhioscadh an chlairinéid, chuirfeadh sé duine ag smaoineamh faoi bhaill dhobhráin ar bheola, faoi chranra i bpíosa adhmaid, faoi fheithidí sáinnithe in ómra agus faoin tslí a labhraíonn ceol agus ealaín linn i gcogar faoi mhistéir an tsaoil.

3. Tony Scott – Music for Zen Meditation

Measann muidne go bhfuil na rudaí is áille agus is “doimhne” a bheadh tóir ag duine orthu le haimsiú sa rud simplí. Gléas amháin, dhá ghlór, dialóg, monalóg —  gach rud ag obair le chéíle ar bhealach a bhainfeadh an anáil díot.

4. Massive Attack – Group Four

Port gruama óna nalbam Mezzanine ón mbliain 1998. Mhúnlaigh fuaimeanna dinimiciúil, cineamatach Massive Attack ár n-óige. Is mó uaireanta an chloig a chaitheamar ag éisteacht leis an mórshaothar seo. Tar éis na mblianta ar fad tá blas úr, ceanródaíoch fós air. Ó thaobh atmaisféir agus ard-chumas liriciúil de níl sárú ar an amhrán seo.

5. Vaggelis Xaligiannis – Rianta éagsúla

Tá sé an-fhurasta teacht ar an saghas seo ceoil má thugann tú cuairt ar cheantar Pogoni in Epirus na Gréige. Tá na foinn agus na fuaimeanna san aer. Chabhraigh paisean na ndaon-cheoltóirí seo linn machnamh a dhéanamh ar fhréamhacha ár gceoil, ár n-áit laistigh de chultúr na Gréige, agus conas smaointe nua a chur leis trí mheán na tobchumadóireachta. Is cuma na píosaí traidisiúnta seo a sheinnt againn nó sinn ag éisteacht leo tugann sé ardú meanman dúinn. Spreagann siad mothúcháin na síochána agus an tsuaimhnis.

6. Jon Hassell & Brian Eno – Delta Rain Dream

Cé go bhfuil sé deacair gan ach rian amháin ón gcomhthionscadal seo a roghnú tá ‘Delta Rain Dream’ uaibhreach, mistiúil agus dodhearmadta. Tá cosúlacht idir ceol an cheathrú domhan, mar a shamhlaíonn Jon Hassell é, agus an bealach a thugann Tony Scott faoi cheol Zen. Tar éis a bheith ag éiseacht le ceol mar seo, bhraith sé nádúrtha dhúinn ár bpailéad sonach féin a fhorbairt mar, dúinne, níl aon teorainn leis na slite gur féidir feidhm a bhaint as uirlisí cheoil thraidisiúnta. Níl aon treoirlínte. Níl gá againn le lipéidí nó leis na rialacha a bhaineann le stíleanna ceoil aitheanta agus ceol á gcumadh againn. Tugann muid lán-saoirse dúinn féin fuaimdhreachanna úra a shamhlú agus ár scéal féin a insint tríd an gceol.

7. Djivan Gasparyan & Ensemble – (Armenian Fantasies) 03 ~ Armenian Romances

Fuaim an duduk atá clos anseo, uirlis Airméanach spioradálta a ba chúis don mbeirt againn dul i mbun ceoil le chéile ar an gcéad dul síos. Tá a ghlór féin ag Djivan Gasparyan agus an duduk á chasadh aige. Ar an bpíosa seo tugann sé taispeántas de na buanna agus aeistéiticí ar fad a mhealann chun ceol traidisiúnta na hAirméine sinn. Léiríonn an cosúlacht láidir idir ceol traidisiúnta na hAirméine agus ceol Pontos na Gréige an ceangal a bhíonn idir ceolta agus idir daoine ó chúltúir éagsúla.

Éist le seinnliosta Spotify Kolida Babo anseo.

Tá Kolida Babo le fáil anois ar cheirníní Music Inspires Change.

Níos mó
NÓS | NÓS