Skip to main content
Home
Age Groups
Age Group 4 and under
Irish names
Playgroups
Using Irish with your children
Speaking Irish to your grandchildren
Raising children with Irish outside the Gaeltacht
Raising children through Irish in the Gaeltacht
Support, services & facilities
Age Group 4 - 12
Irish-Medium Schools
Benefits of All-Irish Education
Irish Colleges (Gaeltacht Summer Courses)
The Gaelbhratach
Irish Language Festivals
Support, services & facilities
Age Group 12 - 18
Irish-Medium Schools
Benefits of All-Irish Education
Summer Colleges
The Gaelbhratach
Irish Language Festivals
Using Your Irish Name
Support, services & facilities
Age Group 18 - 22
Learn Irish: 18-22 year olds
Irish Third-Level Courses
Irish Language Festivals
Support, services & facilities
Age Group 22+
Irish language jobs in Ireland
Irish Classes for Adults
Get Involved in the Movement with Conradh na Gaeilge
Conversation Circles
Irish Language Festivals
Support, services & facilities
Community
PEIG.ie Newsletter
10 Reasons to Register to our Business Directory
Supports Available for Businesses
Conversation Circles
Surnames
The Gaeltacht
Community Groups
Irish Language Centres
Organisations
Irish Language Festivals
Festivals
Irish Week / Seachtain na Gaeilge
Awareness Events
5 Tips
Irish Language Books
Irish Language Podcasts
Learn
Learning Irish
Playgroups
Irish-Medium Schools
Irish in English Speaking Schools
Irish Classes for Adults
Irish Classes
Irish Services for Schools
Terminology and Grammar Tools Online
Rights
The Official Languages ​​Act 2003 and the 20-Year Strategy for the Irish Language
The European Charter for Minority Languages
The 20 Year Strategy in the North
Services Available in Irish
Get Involved with Conradh na Gaeilge
Campaigns
Research and Submissions
Using Irish State Services
Irish Language Commissioner
Employment
Irish Language Careers Booklet
Irish language jobs (Europe)
Irish language jobs in Ireland
Irish Third-Level Courses
Vacancies
Information Sheet on Job Possibilities
Home
Age Groups
Age Group 4 and under
Irish names
Playgroups
Using Irish with your children
Speaking Irish to your grandchildren
Raising children with Irish outside the Gaeltacht
Raising children through Irish in the Gaeltacht
Support, services & facilities
Age Group 4 - 12
Irish-Medium Schools
Benefits of All-Irish Education
Irish Colleges (Gaeltacht Summer Courses)
The Gaelbhratach
Irish Language Festivals
Support, services & facilities
Age Group 12 - 18
Irish-Medium Schools
Benefits of All-Irish Education
Summer Colleges
The Gaelbhratach
Irish Language Festivals
Using Your Irish Name
Support, services & facilities
Age Group 18 - 22
Learn Irish: 18-22 year olds
Irish Third-Level Courses
Irish Language Festivals
Support, services & facilities
Age Group 22+
Irish language jobs in Ireland
Irish Classes for Adults
Get Involved in the Movement with Conradh na Gaeilge
Conversation Circles
Irish Language Festivals
Support, services & facilities
Community
PEIG.ie Newsletter
10 Reasons to Register to our Business Directory
Supports Available for Businesses
Conversation Circles
Surnames
The Gaeltacht
Community Groups
Irish Language Centres
Organisations
Irish Language Festivals
Festivals
Irish Week / Seachtain na Gaeilge
Awareness Events
5 Tips
Irish Language Books
Irish Language Podcasts
Learn
Learning Irish
Playgroups
Irish-Medium Schools
Irish in English Speaking Schools
Irish Classes for Adults
Irish Classes
Irish Services for Schools
Terminology and Grammar Tools Online
Rights
The Official Languages ​​Act 2003 and the 20-Year Strategy for the Irish Language
The European Charter for Minority Languages
The 20 Year Strategy in the North
Services Available in Irish
Get Involved with Conradh na Gaeilge
Campaigns
Research and Submissions
Using Irish State Services
Irish Language Commissioner
Employment
Irish Language Careers Booklet
Irish language jobs (Europe)
Irish language jobs in Ireland
Irish Third-Level Courses
Vacancies
Information Sheet on Job Possibilities
<a-href="https://tuairisc.ie"-class="credit-tuairisc"-target="-blank"-rel="noopener-noreferrer"></a>-scealta-ghaeilgeoiri-chonamara-i-mbostun-faoi-chaibidil-ag-comhdhail-sa-mbreatain-bheag

Scéalta Ghaeilgeoirí Chonamara i mBostún faoi chaibidil ag comhdháil sa mBreatain Bheag

| Tuairisc.ie | ,

Tá clár béaloidis agus staire a bhaineann le Gaeilgeoirí Chonamara i mBoston i measc na n-ábhar a bheidh á bplé ag an gComhdháil Cheilteach atá ar bun in Ollscoil Bangor i dtuaisceart na Breataine Bige an tseachtain seo.

Tarlaíonn sé gur cuireadh na chéad agallaimh sa tionscnamh seo ar fáil le ríghairid; beirt fhear as Conamara a chuaigh go Meiriceá sna 1950idí atá i gceist, sin iad Johnny Seoige as Inis Bearrachain agus Johnny Ó Maoildhia as an Aird Mhóir.

‘Boston and the Irish Language: Fifty Years of Cultural Connection in Oral History’ an teideal atá ar an mbailiúchán seo i mBoston. Cumann na nGaeilge i mBoston atá ina chionn i gcomhar le hOllscoil Massachusetts. Tá an t-ábhar á choinneáil sa gcartlann in Ollscoil Mhassachusetts ar Morrisey Boulivard i mBoston, áit a bhfuil Joanne Riley, arb as an Aird Mhóir i gConamara a seanmháthair, ina ceann feadhna ar chartlanna agus leabharlanna an choláiste. Cuireadh ar fáil ar an idirlíon é le gairid freisin.

Bhí Joanne Riley, atá ar dhuine de na hambasadóirí ag Ionad Cuimhneacháin na nImirceach i gCarna, i measc na gceannródaithe ar an tionscnamh seo i mBoston. Tá an obair ag dul ar aghaidh anois le tacaíocht airgid ón eagraíocht ‘Mass Humanities’.

Míníonn an lucht eagair atá ar an gclár béaloidis agus staire seo go bhfuil na deacrachtaí a bhíonn ag daoine ag iarraidh teacht i gcleachtadh ar shaol Mheiriceá agus na dúshláin a bhíonn le sárú acu siúd a labhraíonn Gaeilge sna Stáit Aontaithe ar chuid de na ceisteanna a gcuirtear béim orthu. Tá leagan scríofa de na hagallaimh curtha ar fáil sa mbailiúchán freisin i nGaeilge agus i mBéarla.

Beirt den scoth atá acu sna chéad agallaimh. As oileán Inis Bearachain sa taobh ó dheas de Chonamara é Johnny Seoige. D’fhág sé Éire sna 1950idí; tá beagán blianta le cois na gceithre scór slánaithe aige anois. Cainteoir séimh, stuama é Johnny. Duine é de Sheoige Inis Bearachain, na hiomróirí clúiteacha san aimsir a caitheadh. Ba dhual dó gurb é a thosaigh Cumann na gCurachaí agus na rásaí curach i mBoston sna 1960idí. Post a bhí roinnt neamhghnách i measc imircigh na hÉireann a bhí ag Johnny, ag obair i seomra priontála an nuachtáin The Boston Globe a bhí sé ar feadh i bhfad. Tá aithne ollmhór air i measc mhuintir Chonamara agus na hÉireann i mBoston.

Ansin chuaigh an lucht taighde amach go North Easton i stát Massachusetts nó gur thángadar ar Johnny Ó Maoildhia as an mBántrach Ard i gCill Chiaráin ó dhúchas.

D’imigh Johnny é féin as Conamara sna 1950idí nuair a bhí ganntan agus easpa oibre in Éirinn. Ní leagann Johnny fiacail air ina chuid cainte. Bhí, a deir sé, an saol go dona. Ach an oiread le Johnny Seoige chuaigh Johnny Ó Maoildhia i mbun gairm nach raibh mórán imirceach eile ag tabhairt fúithi san am sin. Rinne sé a bhealach isteach san Boston Police Department; póilín a bhí ann. Fuair sé an deichiú háit as 5,000 a thug iarraidh faoin scrúdú.

Cé nach dtéann sé domhain sna scéalta a bhain leis an bpóilíneacht admhaíonn sé go bhfaca sé a dhóthain thall. Bhí Johnny ar shráideanna South Boston le linn na trioblóide ar fad a tharla in aimsir na ‘busála’ sna 1970idí. Cuireadh córas i bhfeidhm an t-am sin a d’fhág go mbeadh ar ghasúir as ceantair inar chónaigh an cine geal a ghabháil chun na scoile i gceantar ina raibh cónaí ar an gcine dubh agus a mhalairt. Thosaigh réabadh ina aghaidh sin i South Boston, ceantar an-láidir Éireannach agus áit a raibh cuimse de mhuintir Chonamara ina gcónaí sna blianta siar.

Fear é Johnny a bhfuil spleodar ina chuid cainte agus teannadh lena thuairimí.

Is é Maidhc Newell as Ros Cíde i Ros Muc ó dhúchas a chuir na hagallaimh ar an mbeirt agus ba mhaith paiteanta a rinne sé an obair sin. Tá tuilleadh den taifeadadh ar an mbealach agus is breá go deo an obair atá á déanamh. Beidh bailiúchán luachmhar amach anseo ag lucht taighde agus ag an bpobal.

Natasha Sumner, léachtóir in Ollscoil Harvard i mBoston, atá ag tabhairt eolais faoin mbailiúchán seo agus faoin gcaoi a ndearnadh é ag an gComhdháil Cheilteach in Ollscoil Bangor sa mBreatain Bheag. As Ceanada ise agus tá an Ghaeilge aici go paiteanta.

Is féidir an rud céanna – agus tuilleadh – a rá faoi bheirt fhear a chuaigh go Boston sna 1950idí agus atá le cloisteáil anois sa mbailiúchán a bheidh faoi chaibidil in Bangor – Johnny Seoige as Inis Bearachain agus Johnny Ó Maoildhia as an mBántrach Ard.

Níos mó