Skip to main content
Home
Age Groups
Age Group 4 and under
Irish names
Playgroups
Using Irish with your children
Speaking Irish to your grandchildren
Raising children with Irish outside the Gaeltacht
Raising children through Irish in the Gaeltacht
Support, services & facilities
Age Group 4 - 12
Irish-Medium Schools
Benefits of All-Irish Education
Irish Colleges (Gaeltacht Summer Courses)
The Gaelbhratach
Irish Language Festivals
Support, services & facilities
Age Group 12 - 18
Irish-Medium Schools
Benefits of All-Irish Education
Summer Colleges
The Gaelbhratach
Irish Language Festivals
Using Your Irish Name
Support, services & facilities
Age Group 18 - 22
Learn Irish: 18-22 year olds
Irish Third-Level Courses
Irish Language Festivals
Support, services & facilities
Age Group 22+
Irish language jobs in Ireland
Irish Classes for Adults
Get Involved in the Movement with Conradh na Gaeilge
Conversation Circles
Irish Language Festivals
Support, services & facilities
Community
PEIG.ie Newsletter
10 Reasons to Register to our Business Directory
Supports Available for Businesses
Conversation Circles
Surnames
The Gaeltacht
Community Groups
Irish Language Centres
Organisations
Irish Language Festivals
Festivals
Irish Week / Seachtain na Gaeilge
Awareness Events
5 Tips
Irish Language Books
Irish Language Podcasts
Learn
Learning Irish
Playgroups
Irish-Medium Schools
Irish in English Speaking Schools
Irish Classes for Adults
Irish Classes
Irish Services for Schools
Terminology and Grammar Tools Online
Rights
The Official Languages ​​Act 2003 and the 20-Year Strategy for the Irish Language
The European Charter for Minority Languages
The 20 Year Strategy in the North
Services Available in Irish
Get Involved with Conradh na Gaeilge
Campaigns
Research and Submissions
Using Irish State Services
Irish Language Commissioner
Employment
Irish Language Careers Booklet
Irish language jobs (Europe)
Irish language jobs in Ireland
Irish Third-Level Courses
Vacancies
Information Sheet on Job Possibilities
Home
Age Groups
Age Group 4 and under
Irish names
Playgroups
Using Irish with your children
Speaking Irish to your grandchildren
Raising children with Irish outside the Gaeltacht
Raising children through Irish in the Gaeltacht
Support, services & facilities
Age Group 4 - 12
Irish-Medium Schools
Benefits of All-Irish Education
Irish Colleges (Gaeltacht Summer Courses)
The Gaelbhratach
Irish Language Festivals
Support, services & facilities
Age Group 12 - 18
Irish-Medium Schools
Benefits of All-Irish Education
Summer Colleges
The Gaelbhratach
Irish Language Festivals
Using Your Irish Name
Support, services & facilities
Age Group 18 - 22
Learn Irish: 18-22 year olds
Irish Third-Level Courses
Irish Language Festivals
Support, services & facilities
Age Group 22+
Irish language jobs in Ireland
Irish Classes for Adults
Get Involved in the Movement with Conradh na Gaeilge
Conversation Circles
Irish Language Festivals
Support, services & facilities
Community
PEIG.ie Newsletter
10 Reasons to Register to our Business Directory
Supports Available for Businesses
Conversation Circles
Surnames
The Gaeltacht
Community Groups
Irish Language Centres
Organisations
Irish Language Festivals
Festivals
Irish Week / Seachtain na Gaeilge
Awareness Events
5 Tips
Irish Language Books
Irish Language Podcasts
Learn
Learning Irish
Playgroups
Irish-Medium Schools
Irish in English Speaking Schools
Irish Classes for Adults
Irish Classes
Irish Services for Schools
Terminology and Grammar Tools Online
Rights
The Official Languages ​​Act 2003 and the 20-Year Strategy for the Irish Language
The European Charter for Minority Languages
The 20 Year Strategy in the North
Services Available in Irish
Get Involved with Conradh na Gaeilge
Campaigns
Research and Submissions
Using Irish State Services
Irish Language Commissioner
Employment
Irish Language Careers Booklet
Irish language jobs (Europe)
Irish language jobs in Ireland
Irish Third-Level Courses
Vacancies
Information Sheet on Job Possibilities
<a-href="https://nos.ie"-class="credit-nos"-target="-blank"-rel="noopener-noreferrer"></a>-‘ta-geargha-ann-grupa-aeraide-gaeilge-a-bhunu’

‘Tá géarghá ann grúpa aeráide Gaeilge a bhunú’

| An Gael Glas |

Is minic a chloistear daoine ag rá ar mhaith leo rud éigin a dhéanamh faoin éigeandáil aeráide ach go bhfuil an fhadhb chomh mór sin nach féidir leo a shamhlú conas a thosóidís. Cuirfidh mé mo smaointí pearsanta i láthair thíos, ach déarfaidh mé rud amháin ar dtús — is é an gníomhachas an tslí is fearr chun dul i ngleic leis an mbuairt aeráide. 

Feictear dom go dtugann eachtraí faoi leith spreagadh do dhaoine ballraíocht a ghlacadh i ngrúpaí feachtasaíochta. Tá sé sin fíor i mo chás féin ar aon nós. Chuaigh mé isteach i mó chéad ghrúpa aeráide i ndiaidh na praisí a rinneadh den chomhaontas aeráide in København in 2009, agus d’éirigh mé níos gníomhaí arís tar éis bhua an Trumpaigh i Meiriceá in 2016. 

Ach spreagann eachtraí dearfacha níos mó daoine, sílim — beidh an fear úd imithe go luath agus má éiríonn le Biden meon na Meiriceánach a athrú agus gluaiseacht ghlas a thosnú i gceart, níl teorainn leis an méid daoine a bheidh sásta tacaíocht a thabhairt.

Is iomaí slí gur féidir obair stocaireachta a dhéanamh — mar dhuine aonair, nó mar bhall de ghrúpa feachtasaíochta nó de pháirtí polaitíochta. Ní hionann gníomhachas agus bheith ceangailte le claí nó ag streachailt le clúdach aghaidhe ort i gcoinne na bpóilíní. Tá sé feicthe againn go minic cheana féin gurb é an focal ciúin sa bhaile an tslí is cumhachtaí chun intinn a athrú, cuirim i gcás an reifreann faoin Ochtú Leasú. Ní gá duit aon rud a dhéanamh seachas comhrá a thosú le do theaghlaigh agus do chairde —  “cad a cheapann tú faoin éigeandáil aeráide, táim féin beagáinín buartha fúithi” agus leanúint ar aghaidh.

Is cuma freisin cén áit ina bhfuil tú ag obair nó ar scoil, bí cinnte go bhfuil daoine eile ann atá ar aon intinn leat faoin éigeandáil aeráide. Is é mo thaithí féin go bhfuil go leor daoine ann ar mhaith leo tacaíocht a thabhairt ach atá ag fanacht le duine eile chun tús a chur leis. Cuir suas fógra, nó seol ríomhphost agus tarraing iad le chéile chun brú a chur ar an gcomhlacht díriú mar is ceart ar fadhbanna timpeallachta. 

Go deimhin, bíonn sé sin níos tábhachtaí in earnálacha áirithe, ach níl dabht ar bith ach go gcuirfidh an éigeandáil aeráide isteach ar gach aon chuid den saol amach anseo, agus caithfimid go léir bheith réidh, daoine aonair agus comhlachtaí araon.

Tá go leor grúpaí náisiúnta agus idirnáisiúnta ann, leithéidí Friends of the Earth, Extinction Rebellion, Greenpeace agus araile. Molaim ceann amháin ar a laghad a roghnú agus ballraíocht a ghlacadh leis, ní go díreach chun a bheith gníomhach leo (is féidir leat é sin a dhéanamh gan dabht) ach is é sin an bealach is fearr chun eolas a fháil faoi imeachtaí, chruinnithe, agóidí agus mar sin.

Is sa pholaitíocht a bheidh an réiteach ar an éigeandáil aeráide, nó an teip, mar is fadhb pholaitiúil í i ndeireadh an dála. Is jab ana-chasta é aon jab a bhaineann le cúrsaí polaitíochta — ní foláir do bhaill glacadh le cinntí an pháirtí agus is minic nach réitíonn siad lena meon pearsanta. Sin an pholaitíocht — comhréiteach agus comhoibriú — agus gan aon rannpháirtí a bheith go hiomlán sásta. 

Ní bheinn féin in ann é a dhéanamh, tá sé níos éasca domsa bheith mar iománaí ar an gclaí agus iad a mholadh nó a cháineadh de réir mar a chloíonn siad le mo thuairimí féin, agus tuairimí an ghrúpa ina bhfuilim gníomhach. Ach más mian leat léim isteach sa pholaitíocht, déan é agus déan iarracht gach cinneadh páirtí a chur trí lionsa na héigeandála aeráide.

Mar fhocal scoir, cad faoin nGaeilge agus athrú aeráide. Tá sé léirithe go breá soiléir i leabhar de chuid Michael Cronin, An Ghaeilge agus an Éiceolaíocht, gurb ionann na fórsaí agus na meoin atá ag scriosadh na timpeallachta agus atá freagrach as meath na teanga, ach faraor, ní thugann sé aon réiteach.

Níl aithne agam féin ar aon ghrúpa aeráide ag feidhmiú as Gaeilge amháin, agus sílim go bhfuil géarghá ann ceann a thosú. Is maith an rud é an domhan a shábháil ach bheadh sé i bhfad Éirinn níos fearr é a dhéanamh go deas Gaelach!

Níos mó