Focail uathúla Gaeilge – atá i bhfad níos fearr ná an leagan Béarla
Ní gá dúinn a rá gur teanga spéisiúil í an Ghaeilge, an-éagsúil ó aon teanga eile. Tá go leor frásaí agus focal uathúla inár dteanga. Creid é nó ná creid, tá go leor focal as Gaeilge gan aon aistriúcháin dhíreacha i mBéarla. Seo ocht sampla a léiriú gurb í an Ghaeilge an teanga is iontaí dá bhfuil ann!
Uisce beatha
Ciallaíonn an focal seo ‘whiskey’, ach go litriúil, aistríonn sé go ‘water of life’. Gan aon cheist ná dabht, d’aontódh an-chuid Éireannach leis an ráiteas sin, ag teacht i dtír ar steiréitíopa na nÉireannach mar mheisceoirí.
Plobaireacht
Cé nach bhfuil aon aistriúcháin díreach leis an bhfocal seo, caithfear a rá go bhfuil sé fíor-onamataipéach. Léiríonn an focal ‘plobaireacht’ an nóiméad nuair a bhíonn tú ag gáire agus ag iarraidh labhairt le duine éigin ag an am céanna, áfach, i ndáiríre, níl tú in ann na focail a fháil amach. Sin ‘plobaireacht’!
Airneánach
Déanann an focal ‘airneán’ cur síos ar an ngníomh a bhaineann le cuairt a thabhairt ar theach duine éigin le haghaidh craic agus ceoil. Is rud é seo atá an-chomónta agus an-thraidisiúnta i saol na nÉireannach. Mar sin, cuireann an focal ‘airneánach’ an duine in iúl a fhanann amach don oíche, ‘night-owl’ mar a deirtear.
Bothántaíocht
Táimid go léir ciontach as a bheith páirteach sa chaitheamh aimsire seo. Léiríonn an focal ‘bothántaíocht’ an chúlchaint a dhéanann daoine lena gcomharsana. Chun an fhírinne a rá, is breá le muintir na hÉireann an scannal ar fad.
Slíbhín
‘A sly person’ mar a deirtear. Is duine sleamhain, cliste atá i gceist, bheith chomh glic le sionnach. Ní féidir leat brath ar ‘shlíbhín’ in aon chor!
Leathbhádóir
Is focal álainn í chun do leannán a chur in iúl. Ciallaíonn sé ‘one’s better half’, an duine a dtaistealaíonn tú leis tríd an saol. Is léir go bhfuil rud níos rómánsaí ag baint leis an leagan Gaeilge.
An ritheann aon chinn eile leat? Fág trácht ar na meáin shóisialta!
