Na daoine is boichte ar domhan thíos leis an athrú aeráide
Ag féachaint amach as an bhfuinneog, is cosúil le gnáthlá eile in Éirinn i mí na Samhna atá sé – spéir dhorcha, páirceanna báite agus an bháisteach ag spalpadh anuas. Ach, nílim in Éirinn, táim 10,000 ciliméadar thoir theas de m’áit chónaithe, sa Chéinia, agus is é seo an séasúr tirim de ghnáth. Le seachtain anuas, níor stop sé. Gan staonadh. An t-ainm a thugtar ar an bhfeiniméan seo? El Niño.
Ach, nach maith an rud é, a deir tú? Go deimhin, is maith an rud é dos na hainmhithe istigh sna páirceanna agus na poill uisce ag cur thar maoil. Ach, dos na feirmeoirí atá ag iarraidh a mbarra a shíneadh? A mhalairt ar fad. Níl aon bhuntáiste ag baint leis an dtolca trom seo ó thaobh creimeadh talún de – scuabann sí léi an chré atá dóite ag triomach cheana. Tar éis seachtainí ag ullmhú na talún agus ag cur glasraí dúchasacha, tá sé go léir scriosta, agus tá na daoine is boichte ar domhan ag fulaingt dá bharr. Tá sé tuartha ag na saineolaithe go mbeidh sciorrthaí talún idir anois agus deireadh mhí na Nollag.
Cé nach bhfuil an Afraic freagrach ach as beagnach 4% d’astaíochtaí an domhain, is í is mó atá thíos le míbhuntáistí an athraithe aeráide de réir na saineolaithe. Sna slumaí, níl córas draenála le fáil agus caitear uisce bodhar galrach as na tithe le buicéid. Is radharc uafásach é páistí óga ina seasamh in uisce lena mín bhuí don tseachtain, na clocha guail dá gcócaireacht agus a gcamras féin go léir ar snámh timpeall orthu suas go dtí a nglúine.
An rud níos measa fós? Ní dhéantar faic faoi. Tá an bhreabaireacht sa rialtas anseo sa Chéinia ar a buaic. Tá airgead ag imeacht as amharc gach uile sheachtain. I mí Mheán Fómhair, cuireadh 10 mbilliún euro ar fáil chun tuilte a sheachaint ach níl pingin curtha isteach acu sna slumaí. In Kibera, an sluma is mó san Afraic, atá lonnaithe i Nairobi le timpeall dhá mhilliún duine ina gcónaí ann, tá acmhainní bunúsacha á lorg acu anois ionas gur féidir leo córas draenála a thógaint dóibh féin sula gcartfaidh na tuilte a dtithe.
Tá na céadta míle euro caite anseo sa Chéinia ag carthanachtaí éagsúla as Éirinn ach muna gcaitheann daoine cumhachtacha sa tír seo an t-airgead sna háiteanna cearta, is ar charthanachtaí ar an gcéad dul síos a bheidh an fhreagracht, agus, má stopann an t-airgead deonaithe sin, beidh na daoine is boichte ar domhan fágtha go hiomlán ina n-aonar.
The post Na daoine is boichte ar domhan thíos leis an athrú aeráide appeared first on NÓS.
