Skip to main content
Home
Age Groups
Age Group 4 and under
Irish names
Playgroups
Using Irish with your children
Speaking Irish to your grandchildren
Raising children with Irish outside the Gaeltacht
Raising children through Irish in the Gaeltacht
Support, services & facilities
Age Group 4 - 12
Irish-Medium Schools
Benefits of All-Irish Education
Irish Colleges (Gaeltacht Summer Courses)
The Gaelbhratach
Irish Language Festivals
Support, services & facilities
Age Group 12 - 18
Irish-Medium Schools
Benefits of All-Irish Education
Summer Colleges
The Gaelbhratach
Irish Language Festivals
Using Your Irish Name
Support, services & facilities
Age Group 18 - 22
Learn Irish: 18-22 year olds
Irish Third-Level Courses
Irish Language Festivals
Support, services & facilities
Age Group 22+
Irish language jobs in Ireland
Irish Classes for Adults
Get Involved in the Movement with Conradh na Gaeilge
Conversation Circles
Irish Language Festivals
Support, services & facilities
Community
PEIG.ie Newsletter
Services Available through Irish
Conversation Circles
Surnames
The Gaeltacht
Community Groups
Irish Language Centres
Supports Available for Businesses
Irish Language Festivals
Irish Week / Seachtain na Gaeilge
Festivals
5 Tips
Awareness Events
Irish-language Books
Irish Language Podcasts
Television and radio in Irish
Lead organisations
Learn
Learning Irish
Playgroups
Irish-Medium Schools
Irish in English-speaking schools
Irish Classes for Adults
Irish Third-Level Courses
Irish-language services for schools
Terminology and Grammar Tools Online
Rights
The Official Languages ​​Act 2003
Irish Language Strategies in the Republic and in the North
Irish Language Commissioner
The European Charter for Minority Languages
Using state services through Irish
Get Involved with Conradh na Gaeilge
Campaigns
Research and Submissions
Employment
Irish Language Careers Booklet
Irish language jobs in Europe
Irish language jobs in Ireland
Information Sheet on Job Possibilities
Top tips for people looking for jobs with Irish
Vacancies
FAQs
Home
Age Groups
Age Group 4 and under
Irish names
Playgroups
Using Irish with your children
Speaking Irish to your grandchildren
Raising children with Irish outside the Gaeltacht
Raising children through Irish in the Gaeltacht
Support, services & facilities
Age Group 4 - 12
Irish-Medium Schools
Benefits of All-Irish Education
Irish Colleges (Gaeltacht Summer Courses)
The Gaelbhratach
Irish Language Festivals
Support, services & facilities
Age Group 12 - 18
Irish-Medium Schools
Benefits of All-Irish Education
Summer Colleges
The Gaelbhratach
Irish Language Festivals
Using Your Irish Name
Support, services & facilities
Age Group 18 - 22
Learn Irish: 18-22 year olds
Irish Third-Level Courses
Irish Language Festivals
Support, services & facilities
Age Group 22+
Irish language jobs in Ireland
Irish Classes for Adults
Get Involved in the Movement with Conradh na Gaeilge
Conversation Circles
Irish Language Festivals
Support, services & facilities
Community
PEIG.ie Newsletter
Services Available through Irish
Conversation Circles
Surnames
The Gaeltacht
Community Groups
Irish Language Centres
Supports Available for Businesses
Irish Language Festivals
Irish Week / Seachtain na Gaeilge
Festivals
5 Tips
Awareness Events
Irish-language Books
Irish Language Podcasts
Television and radio in Irish
Lead organisations
Learn
Learning Irish
Playgroups
Irish-Medium Schools
Irish in English-speaking schools
Irish Classes for Adults
Irish Third-Level Courses
Irish-language services for schools
Terminology and Grammar Tools Online
Rights
The Official Languages ​​Act 2003
Irish Language Strategies in the Republic and in the North
Irish Language Commissioner
The European Charter for Minority Languages
Using state services through Irish
Get Involved with Conradh na Gaeilge
Campaigns
Research and Submissions
Employment
Irish Language Careers Booklet
Irish language jobs in Europe
Irish language jobs in Ireland
Information Sheet on Job Possibilities
Top tips for people looking for jobs with Irish
Vacancies
FAQs
‘naireach’-–-ceithre-bliana-ag-fanacht-ar-rabhadh-slainte-nach-bhfeadfai-gaeilge-a-chur-ann-‘ceal-ama’

‘Náireach’ – ceithre bliana ag fanacht ar rabhadh sláinte nach bhféadfaí Gaeilge a chur ann ‘ceal ama’

| Tuairisc.ie | ,

Ceithre bliana ó dúradh nach bhféadfaí rabhadh sláinte Gaeilge a áireamh i reachtaíocht faoi dheochanna meisciúla ceal ama, níl tásc ná tuairisc go fóill ar an reachtaíocht sin.

Nuair a bhí an dréachtreachtaíocht á plé sa Dáil in 2018, dúirt Simon Harris, a bhí ina aire sláinte ag an am, gurbh í an phríomhchúis nach bhféadfaí glacadh le leasú a cheadódh rabhadh sláinte Gaeilge ar na deochanna ná go gcuirfeadh a leithéid moill mhór ar achtú an Bhille.

Tá deimhnithe ag an Roinn Sláinte do Tuairisc, áfach, nach bhfuil na rialacháin a bhaineann leis an lipéadú dréachtaithe fiú go fóill. Dúirt an Roinn gur chuir an phaindéim isteach ar an obair ach go raibh sí tosaithe arís anois.

Nuair a bheidh an obair sin curtha i gcrích, caithfear na rialacháin a chur faoi bhráid Choimisiún na hEorpa lena chinntiú go dtagann siad le prionsabail an mhargaidh aonair.

Nuair a bhí an dreáchtreachtaíocht á plé, bhí an Teachta Dála Éamon Ó Cuív ar dhuine de Theachtaí Fhianna Fáil a mhol go mbeadh an lipéadú ar dheochanna meisciúla i nGaeilge agus i mBéarla agus deir sé go bhfuil sé “náireach” nach bhfuil na rialacháin tagtha isteach fós agus gur léir gur i mBéarla amháin a bheidh siad.

“Ar an gcéad dul síos, tá sé náireach nár tugadh isteach go fóill na foláirimh ar an lipéadú agus, uimhir a dó, tá sé náireach nach raibh siad le bheith dátheangach ón tús,” arsa Ó Cuív. 

“Is léir anois nach raibh ann ach leithscéal ag an Roinn nuair a dúradh nach raibh dóthain ama ann mar go raibh deifir leo seo.”

Tharraing Fianna Fáil siar an leasú maidir leis an lipéadú dátheangach in 2018 toisc gur thug an tAire Sláinte le fios go gcuirfeadh a leithéid moill roinnt míonna leis an reachtaíocht.

Deir Ó Cuív go bhfuil sé i gceist aige an scéal a phlé anois leis an Aire Sláinte Stephen Donnelly. Bhí Donnelly ar dhuine eile de na Teachtaí Dála a mhol an leasú go mbeadh rabhadh sláinte dátheangach mar chuid den reachtaíocht.

Measann Ó Cuív go bhféadfaí cinneadh a dhéanamh go fóill rabhadh i nGaeilge a chur ar na lipéid. Cé nach bhfuil an Ghaeilge luaite sa chuid sin den reachtaíocht, deir Ó Cuív go mbeadh sé de chumhacht ag an aire rialachán a leagan síos a chinnteodh go mbeadh an rabhadh i nGaeilge agus i mBéarla.

An dara cúis a luaigh Simon Harris lena chinneadh diúltú don leasú ar an mBille a mhol Fianna Fáil in 2018 ná torthaí taighde faoi lipéid dhátheangacha a léirigh, dar leis, go gcuirfeadh rabhadh sláinte i nGaeilge ‘mearbhall’ ar dhaoine.

Léiríodh i scéal a foilsíodh ar an suíomh seo, áfach, nach raibh ceist na Gaeilge ar na lipéid san áireamh sa taighde a luaigh an tAire. Dúirt an Teachta Éamon Ó Cuív gur chuir Simon Harris “daoine amú faoi dhó sa Dáil” faoi cheist na lipéad Gaeilge.

Níos mó