Ní bhfuair duine as gach cúigear de na daltaí a fuair a dtorthaí Ardteiste i mbliana aon mharc don Ghaeilge mar nach raibh siad cláraithe d’aon scrúdú Gaeilge.
Seo an dara bliain as a chéile go raibh an céatadán daltaí nach ndearna aon scrúdú Gaeilge os cionn 20%.
61,737 dalta a fuair a gcuid torthaí Ardteiste an tseachtain seo caite ach ní raibh 12,578 díobhsan, nó 20.4%, cláraithe do scrúdú Gaeilge.
57,271 dalta a fuair toradh sa Bhéarla i mbliana, nó 92.8% de dhaltaí. 57,348 dalta a fuair toradh don Mhatamaitic, nó 92.9%.
Anuraidh ní bhfuair 22.4% de na daltaí a fuair a dtorthaí Ardteiste aon mharc don Ghaeilge mar nach raibh siad cláraithe d’aon scrúdú Gaeilge, céatadán níos airde ná aon bhliain eile le fiche bliain.
8,112 dalta níos mó a fuair toradh Béarla i mbliana ná mar a fuair toradh Gaeilge agus 8,189 níos mó daltaí a fuair toradh don Mhatamaitic ná a fuair don Ghaeilge.
De ghnáth, bíonn díolúine ag idir 60-70% de na daltaí nach ndéanann aon scrúdú Gaeilge.
| Céatadán na ndaltaí nach ndearna aon scrúdú Gaeilge don Ardteist | |
|---|---|
| 2011 | 19% |
| 2012 | 19% |
| 2013 | 18% |
| 2014 | 17% |
| 2015 | 16% |
| 2016 | 16% |
| 2017 | 15% |
| 2018 | 15% |
| 2019 | 18% |
| 2020 | 18% |
| 2021 | 18% |
| 2022 | 22% |
| 2023 | 20% |
Thug an Roinn Oideachais córas nua díolúintí isteach in 2021 a mhaígh siad a chinnteodh gur rud “annamh agus eisceachtúil” a bheadh i ndíolúine ón nGaeilge feasta.
Ach níor thug an Roinn aon sainmhíniú ar cad a bhí i gceist le ‘annamh agus eisceachtúil’ agus bhí saineolaithe oideachais éagsúla den tuairim go gcuirfeadh an t-athrú go mór le líon na ndíolúintí ón nGaeilge a cheadófaí.
Deir an Roinn Oideachais go mbíonn cúiseanna éagsúla ag daoine nach mbíonn díolúine faighte acu gan scrúdú Gaeilge a dhéanamh san Ardteist.
I measc na gcúiseanna a luaitear, tá gan aon spéis a bheith ag daltaí áirithe an scrúdú a dhéanamh. Chomh maith leis sin, dúradh go socraíonn daltaí nach mbeidh Gaeilge riachtanach ina gcuid staidéir tar éis na hArdteiste.
Ina measc siúd bíonn daltaí a bhfuil fúthu dul ag staidéar thar lear.
Ní dhéanann daltaí eile scrúdú Gaeilge toisc iad a bheith ag déanamh na hArdteiste den dara huair nó toisc iad a bheith ina n-iarrthóirí seachtracha nach bhfuil Gaeilge á déanamh acu.
