‘Indigenous Tweets’ deich mbliana ar an bhfód
Tá an suíomh Indigenous Tweets deich mbliana ar an bhfód anois. Ba é an tOllamh Kevin Scannell ó Ollscoil Missouri i Meiriceá a bhunaigh an suíomh i dtreo dheireadh na bliana 2011 le súil a choinneáil ar úsáid mionteangacha ar Twitter. Ó shin i leith tá eolas á bhailiú aige faoi úsáid na Gaeilge agus 185 teanga eile ar an suíomh meáin sóisialta.
Tá na deicheanna de mhílte úsáideoirí agus na mílte míle giolcacha i roinnt teangacha – an Ghaeilge, an Bhreatnais, agus an Bhascais ina measc – agus ní bhíonn ach dornán beag daoine ag giolcaireacht i dteangacha eile nach bhfuil leath chomh láidir céanna leis an nGaeilge. Ach bailítear eolas ar chuile cheann acu, beag beann ar líon na n-úsáideoirí ná líon an ngiolcacha.
In aiste a scríobh an tOllamh Scannell le deireanas, dúirt sé go bhfuil “ról tábhachtach” ag Indigenous Tweets i gcur chun cinn na bpobal teanga atá an-bheag go deo agus i mbaol a mbáite ar líne i measc na mórtheangacha idirnáisiúnta, leithéidí an Bhéarla, an Spáinnis, an Fhraincis, agus an Araibis.
Cuireann Indigenous Tweets leathanach ar an suíomh ar leataobh do chuile cheann de na 185 teanga. Ar na leathanaigh teanga sin bíonn liostaí de na húsáideoirí is bisiúla sna teangacha éagsúla agus eolas faoi na húsáideoirí sin – líon na ngiolcacha a sheol siad, líon na leantóirí atá acu, agus céatadán na ngiolcacha a bhíonn sa mionteanga atá i gceist i measc nithe eile.
Toradh ar an togra nach raibh súil ar bith ag Kevin leis ná an iomaíocht a gineadh idir roinnt úsáideoirí Twitter a bhíonn ag giolcaireacht ina dteanga dhúchais. Dúirt sé go bhfuil fianaise ann gur spreag na liostaí seo daoine le bheith ag giolcaireacht níos minice sna teangacha le go mbainfeadh siad áit níos airde amach ar an liosta de na cúig chéad úsáideoirí is mó a bhíonn ag scríobh teachtaireachtaí sa teanga.
Chuaigh go leor oibre isteach in Indigenous Tweets, agus déanann an suíomh féin go leor oibre gach lá den tseachtain. Braitheann an clár go mór ar chódú agus ar shonraí a thagann ón uirlis Crúbadán a chruthaigh Kevin cúig bliana déag ó shin. Déanann an Crúbadán cuardach mall ar théacsanna ar líne i dtuairim is 2,200 teanga. Is féidir leis an uirlis teangacha a aithint thar a chéile trí fhocail nó patrúin litreacha a aimsiú.
Faoi láthair, déanann Indigenous Tweets neamhaird de ghiolcacha dátheangacha nó de ghiolcacha a bhfuil an códmhalartú le feiceáil iontu, ach deir Kevin go bhfuil súil aige breathnú ar an gcineál sin giolcaireachta amach anseo ó “d’fhéadfaí léargas a fháil ar nósanna teangeolaíocha na ngiolcairí ilteangacha”.
Chomh maith leis sin, tá spéis ag Kevin breathnú ar theangacha nach scríobhtar amach anseo. Tá an togra ag braith go príomha ar bhogearraí a dearadh le teangacha scríofa a aithint. Fágann sé sin nach dtugtar aird ar bith ar fhíseáin, pictiúir, GIFeanna, méimeanna agus meáin eile a cheanglaítear leis na giolcacha.
“Ba mhaith linn é seo a chur ina cheart amach anseo mar bíonn eolas spéisiúil teangeolaíoch sna míreanna meáin seo anois is arís, mar shampla téacs leabaithe in íomhá, nó an teanga a labhraítear nó a comharthaítear i bhfíseán, nó fiú an ceangal idir an buntéasca i ngiolc agus an íomhá a théann leis. Chuirfeadh sé sin ar ár gcumas an togra a leathnú go teangacha comharthaíochta agus teangacha nach scríobhtar freisin,” a dúirt an tOllamh Scannell.
