Skip to main content
Home
Age Groups
Age Group 4 and under
Irish names
Playgroups
Using Irish with your children
Speaking Irish to your grandchildren
Raising children with Irish outside the Gaeltacht
Raising children through Irish in the Gaeltacht
Support, services & facilities
Age Group 4 - 12
Irish-Medium Schools
Benefits of All-Irish Education
Irish Colleges (Gaeltacht Summer Courses)
The Gaelbhratach
Irish Language Festivals
Support, services & facilities
Age Group 12 - 18
Irish-Medium Schools
Benefits of All-Irish Education
Summer Colleges
The Gaelbhratach
Irish Language Festivals
Using Your Irish Name
Support, services & facilities
Age Group 18 - 22
Learn Irish: 18-22 year olds
Irish Third-Level Courses
Irish Language Festivals
Support, services & facilities
Age Group 22+
Irish language jobs in Ireland
Irish Classes for Adults
Get Involved in the Movement with Conradh na Gaeilge
Conversation Circles
Irish Language Festivals
Support, services & facilities
Community
PEIG.ie Newsletter
Services Available through Irish
Conversation Circles
Surnames
The Gaeltacht
Community Groups
Irish Language Centres
Supports Available for Businesses
Irish Language Festivals
Irish Week / Seachtain na Gaeilge
Festivals
5 Tips
Awareness Events
Irish Language Books
Irish Language Podcasts
Organisations
Learn
Learning Irish
Playgroups
Irish-Medium Schools
Irish in English Speaking Schools
Irish Classes for Adults
Irish Services for Schools
Terminology and Grammar Tools Online
Rights
The Official Languages ​​Act 2003 and the 20-Year Strategy for the Irish Language
The European Charter for Minority Languages
The 20 Year Strategy in the North
Irish Language Commissioner
Using Irish State Services
Get Involved with Conradh na Gaeilge
Campaigns
Research and Submissions
Employment
Irish Language Careers Booklet
Irish language jobs (Europe)
Irish language jobs in Ireland
Irish Third-Level Courses
Vacancies
Information Sheet on Job Possibilities
Home
Age Groups
Age Group 4 and under
Irish names
Playgroups
Using Irish with your children
Speaking Irish to your grandchildren
Raising children with Irish outside the Gaeltacht
Raising children through Irish in the Gaeltacht
Support, services & facilities
Age Group 4 - 12
Irish-Medium Schools
Benefits of All-Irish Education
Irish Colleges (Gaeltacht Summer Courses)
The Gaelbhratach
Irish Language Festivals
Support, services & facilities
Age Group 12 - 18
Irish-Medium Schools
Benefits of All-Irish Education
Summer Colleges
The Gaelbhratach
Irish Language Festivals
Using Your Irish Name
Support, services & facilities
Age Group 18 - 22
Learn Irish: 18-22 year olds
Irish Third-Level Courses
Irish Language Festivals
Support, services & facilities
Age Group 22+
Irish language jobs in Ireland
Irish Classes for Adults
Get Involved in the Movement with Conradh na Gaeilge
Conversation Circles
Irish Language Festivals
Support, services & facilities
Community
PEIG.ie Newsletter
Services Available through Irish
Conversation Circles
Surnames
The Gaeltacht
Community Groups
Irish Language Centres
Supports Available for Businesses
Irish Language Festivals
Irish Week / Seachtain na Gaeilge
Festivals
5 Tips
Awareness Events
Irish Language Books
Irish Language Podcasts
Organisations
Learn
Learning Irish
Playgroups
Irish-Medium Schools
Irish in English Speaking Schools
Irish Classes for Adults
Irish Services for Schools
Terminology and Grammar Tools Online
Rights
The Official Languages ​​Act 2003 and the 20-Year Strategy for the Irish Language
The European Charter for Minority Languages
The 20 Year Strategy in the North
Irish Language Commissioner
Using Irish State Services
Get Involved with Conradh na Gaeilge
Campaigns
Research and Submissions
Employment
Irish Language Careers Booklet
Irish language jobs (Europe)
Irish language jobs in Ireland
Irish Third-Level Courses
Vacancies
Information Sheet on Job Possibilities
<a-href="https://nos.ie"-class="credit-nos"-target="-blank"-rel="noopener-noreferrer"></a>-da-mbeadh-mise-i-gceannas-ar-an-gcoras-slainte…

Dá mbeadh mise i gceannas ar an gcóras sláinte…

| Maire Treasa Ni Cheallaigh |

Le mí, tá saoirse faighte agam ón seomra ranga agus bóthar tugtha dom isteach san ospidéal. 

Tá fuil tógtha agam, chuir mé tiúb síos i mbolg duine nach raibh in ann stopadh cur amach, choinnigh mé greim ar mháilín domlais do mháinlia agus é á bhaint amach as bean a bhí i bpian aige. Rinne mé scrúdaithe, bhreathnaigh mé ar phiollairí agus thriail mé scríbhneoireacht na ndochtúirí a léamh ar chairteacha na n-othar. 

An ceacht ba mhó a d’fhoghlaim mé ná go raibh an ceacht sin ar eolas agam cheana féin. Go minic, an rud is mó a thabharfaidh faoiseamh d’othar, nó dá muintir, ná cluais éisteachta. 

Níl mac léinn leighis in ann mórán a dhéanamh i ndáiríre. Caithfidh dochtúir a bheith ag coinneáil súil orainn agus muid ag déanamh na jabanna (beidh tú breá buíoch as é sin a chloisteáil) ach go minic bíonn an oiread sin cúraim orthu nach mbíonn an t-am acu an cineál sin múinteoireachta agus feitheoireachta a dhéanamh.

I ndáiríre, tá an té atá ag glanadh an urláir níos cáilithe ná mise lena gcuid oibre a dhéanamh.

Ach más rud amháin atá mé cáilithe go maith le déanamh, sin í an chaint. Tá mé iontach aige. Mar gheall ar an méid oibre atá le déanamh ag altraí agus ag dochtúirí agus baill foirne eile, níl an oiread ama acu le comhrá le hothair atá suite sa leaba astu féin.

Agus más tada é, is í an ceacht is mó atá foghlamtha agam le mí, ná chomh tábhachtach agus atá sé suí síos agus éisteacht le hothar. Cothaíonn sé caidreamh, agus faigheann tú amach blúiríní eolais a chuidíonn le dochtúirí. 

Is iontach an áis foghlama iad chomh maith. Le mí, d’inis othair, idir óg agus aosta, a gcuid scéalta dom, faoi na tinnis a d’fhulaing siad, thaispeáin siad marcanna agus áiteanna inár gearradh rudaí amach astu, d’inis siad dom faoi na rudaí a rinne siad agus iad óg, scéalta ón mbaile, an saol iontach nó an drochshaol a bhí acu, agus t-imní a bhí ar go leor go gcuirfeadh an tinneas a bhí orthu as dá gcuid saoirse. 

Bhí faitíos ar sheandaoine go mbeadh orthu dul isteach i dtithe altranais mura mbeadh siad in ann siúl. Bhí roinnt a bhí drogallach faoin mbaile mar gheall gur astu féin a bheadh siad arís. Bhí othair eile a bhí faoi dheifir aisteach filleadh ar an obair le faitíos nach mbeadh an morgáiste íoctha faoi dheireadh na míosa. 

Tá an oiread sin imní ar dhaoine agus iad tinn, agus d’fhoghlaim mé gur minic nach mbaineann an t-imní sin leis an tinneas, mar in ainneoin na drochbhaile atá ar ár gcóras sláinte, tá muinín acu as na dochtúirí go gcneasófar iad nó go dtabharfar aire mhaith dóibh. 

Ach ní leigheasfaidh sé sin an t-uaigneas, ná an t-imní. Dá mbeadh mise i gceannas ar an gcóras sláinte, bheadh mé ag fostú ‘cairde’ sna hospidéil chomh maith, a chinnteodh go mbeadh cluais i gcónaí ag an té atá sa leaba. Nuair a bhíonn muid ag caint ar thinnis, déantar dearmad corruair go bhfuil duine go dona sa leaba, agus nach bhfuil uathu ach duine éigin a shuífeadh leo ar feadh scaithimh. 

Níos mó