Bliain sa Ghaeltacht – cad eile a bheadh uait!
Bhuel, is gairid go mbeidh bliain caite agam ag maireachtaint thiar i gCorca Dhuibhne. As na háiteanna is deise ar domhan, is í an Ghaeltacht seo, suite idir na sléibhte agus an fharraige, atá ina bhaile agamsa anois.
Dá ndéarfadh duine liom dhá bhliain ó shin go mbogfainn go Ciarraí agus mé 24 chun maireachtaint fén dtuath, cheapfainn gur as a mheabhair ar fad a bhí sé. Is as Iarthar Chorcaí dom, ar an gcéad dul síos, agus cé gur maith le muintir Chorcaí muintir Chiarraí, bíonn iomaíocht idir an dá chontae fós, agus is féidir a bheith cinnte ná chífidh éinne mé riamh ag caitheamh geansaí Chiarraí, ná baol air!
Sular bhogas go dtí Ciarraí, bhíos ag obair i mBaile Átha Cliath. Tar éis dom tréimhse bheag a chaitheamh ag maireachtaint san áit, nár thaitin liom in aon chor, agus buíochas leis an bpaindéim, chaitheas seal ag obair ón mbaile in Iarthar Chorcaí. Bheartaíos ná rabhas chun filleadh ar an oifig nó ar an gcathair nuair a thiocfadh an t-am, agus, ag dul as mo mheabhair le himní go mbeadh orm fanacht age baile go deo, thosnaíos ag féachaint ar cén sort saoil a bhí amuigh ansan a d’oirfeadh dom.
Fuaireas post samhraidh i Músaem Chorca Dhuibhne agus bhogas siar dtín Daingean, agus níor fhéachas thar n-ais ó shin. Chaitheas sé mhí ag maireachtaint i mbaile an Daingin agus sé mhí amuigh fén dtuath. Is iontach an áit í Corca Dhuibhne, dáiríre. Baile aoibhinn is ea an Daingean, é bríomhar, lán le craic, ceol agus cuileachta, go háirithe le linn séasúir na turasóireachta, ach sa gheimhreadh chomh maith. Tá pobal na tuaithe chomh bríomhar céanna, agus bíonn imeachtaí de shíor ag tarlúint timpeall na leithinse, cuma cén t-am den mbliain é.
Tá an tírdhreach go hálainn agus oiriúnach do rudaí ar nós siúil, sléibhteoireacht, snámh agus spórt uisce. Dá dteastódh ó dhuine a bheith ag maireachtaint in áit gur féidir siúl chomh fada leis an dtrá ar maidin, nó am lóin, ach a bheith in ann imeacht amach ag an deireadh seachtaine agus freastal ar imeachtaí, níl teora ar bith leis an réimse imeachtaí a bhíonn ar siúl san áit seo.
I measc na n-imeachtaí a bhíonn ar siúl sa gheimhreadh anseo timpeall tá an Fhéile Bídh, Féile Liteartha Chorca Dhuibhne, an Fhéile Bheag Filíochta, an Fhéile Scannánaíochta, agus Other Voices. Bíonn mórshiúil an Dreoilín sa Daingean agus deirtear gurb é an áit is fearr chun Oíche Chinn Bliana a cheiliúradh, leis. I mBaile an Fheirtéaraigh a bhíonn Scoil Cheoil an Earraigh, agus i mBaile na nGall go gairid ina dhiaidh a bhíonn Féile Ceoil Bhaile na nGall. Idir an dá linn déantar ceiliúradh ar Lá Fhéile Pádraig agus go gairid ina dhiaidh bíonn Féile na Bealtaine ar siúl.
Sular bhogas go dtí Corca Dhuibhne, ní raibh aon am fiúntach caite agam in aon Ghaeltacht. Baineadh geit asam (i slí mhaith!) an méid daoine a labhrann an Ghaelainn mar theanga laethúil agus go háirithe an méid teaghlach a bhfuil a gclann á dtógaint acu le Gaelainn. Cuireann sé ionadh agus gliondar orm fós nuair a bhuailim le leanaí na háite, cé chomh cruinn snasta is atá a gcuid Gaelainne. Bíonn siad lánsásta cúpla ceacht gramadaí a mhúineadh domsa chomh maith! Tá ana-thacaíocht ar fáil do dhaoine atá ag iarradh an Ghaelainn a úsáid, le hócáidí á n-eagrú ag na heagraíochtaí pleanála teangan Tobar Dhuibhne agus Dúchas an Daingin agus ag eagraíochtaí teaghlaigh ar nós Tús Maith (ní bheinn claonta ná faic!).
Ní rabhas ag súil le cé chomh deas agus fáiltiúil is a bheadh muintir na háite nuair a tháinig mé anseo. Seachas na digs toisc gur Corcaíoch mé (“maithimid é sin duit ha ha ha”), cuireadh fearadh na fáilte romham cé ná raibh aithne agam ar dhuine ar bith as an áit nuair a bhogas anseo. Cheapas go mbeadh amhras ar dhaoine fé dhuine tagtha ó áit eile, ach is a mhalairt do thaithí a fuaireas féin. Cé go mbíonn daoine fiosrach amanta, ar canathaobh a tháinig mé anseo (trí sheans) agus ar cé chomh fada a fhanfad anseo (cá bhfios), tá sé fuirist dom cabhair, comhairle agus cairdeas a fháilt ósna daoine anseo, i mo bhaile nua, agus idir an áit, na himeachtaí, na daoine, agus an Ghaelainn, n’fheadar cad eile a bheadh uait!
