Skip to main content
Home
Age Groups
Age Group 4 and under
Irish names
Playgroups
Using Irish with your children
Speaking Irish to your grandchildren
Raising children with Irish outside the Gaeltacht
Raising children through Irish in the Gaeltacht
Support, services & facilities
Age Group 4 - 12
Irish-Medium Schools
Benefits of All-Irish Education
Irish Colleges (Gaeltacht Summer Courses)
The Gaelbhratach
Irish Language Festivals
Support, services & facilities
Age Group 12 - 18
Irish-Medium Schools
Benefits of All-Irish Education
Summer Colleges
The Gaelbhratach
Irish Language Festivals
Using Your Irish Name
Support, services & facilities
Age Group 18 - 22
Learn Irish: 18-22 year olds
Irish Third-Level Courses
Irish Language Festivals
Support, services & facilities
Age Group 22+
Irish language jobs in Ireland
Irish Classes for Adults
Get Involved in the Movement with Conradh na Gaeilge
Conversation Circles
Irish Language Festivals
Support, services & facilities
Community
PEIG.ie Newsletter
Services Available through Irish
Conversation Circles
Surnames
The Gaeltacht
Community Groups
Irish Language Centres
Supports Available for Businesses
Irish Language Festivals
Irish Week / Seachtain na Gaeilge
Festivals
5 Tips
Awareness Events
Irish-language Books
Irish Language Podcasts
Television and radio in Irish
Lead organisations
Learn
Learning Irish
Playgroups
Irish-Medium Schools
Irish in English-speaking schools
Irish Classes for Adults
Irish Third-Level Courses
Irish-language services for schools
Terminology and Grammar Tools Online
Rights
The Official Languages ​​Act 2003
Irish Language Strategies in the Republic and in the North
Irish Language Commissioner
The European Charter for Minority Languages
Using state services through Irish
Get Involved with Conradh na Gaeilge
Campaigns
Research and Submissions
Employment
Irish Language Careers Booklet
Irish language jobs in Europe
Irish language jobs in Ireland
Information Sheet on Job Possibilities
Top tips for people looking for jobs with Irish
Vacancies
FAQs
Home
Age Groups
Age Group 4 and under
Irish names
Playgroups
Using Irish with your children
Speaking Irish to your grandchildren
Raising children with Irish outside the Gaeltacht
Raising children through Irish in the Gaeltacht
Support, services & facilities
Age Group 4 - 12
Irish-Medium Schools
Benefits of All-Irish Education
Irish Colleges (Gaeltacht Summer Courses)
The Gaelbhratach
Irish Language Festivals
Support, services & facilities
Age Group 12 - 18
Irish-Medium Schools
Benefits of All-Irish Education
Summer Colleges
The Gaelbhratach
Irish Language Festivals
Using Your Irish Name
Support, services & facilities
Age Group 18 - 22
Learn Irish: 18-22 year olds
Irish Third-Level Courses
Irish Language Festivals
Support, services & facilities
Age Group 22+
Irish language jobs in Ireland
Irish Classes for Adults
Get Involved in the Movement with Conradh na Gaeilge
Conversation Circles
Irish Language Festivals
Support, services & facilities
Community
PEIG.ie Newsletter
Services Available through Irish
Conversation Circles
Surnames
The Gaeltacht
Community Groups
Irish Language Centres
Supports Available for Businesses
Irish Language Festivals
Irish Week / Seachtain na Gaeilge
Festivals
5 Tips
Awareness Events
Irish-language Books
Irish Language Podcasts
Television and radio in Irish
Lead organisations
Learn
Learning Irish
Playgroups
Irish-Medium Schools
Irish in English-speaking schools
Irish Classes for Adults
Irish Third-Level Courses
Irish-language services for schools
Terminology and Grammar Tools Online
Rights
The Official Languages ​​Act 2003
Irish Language Strategies in the Republic and in the North
Irish Language Commissioner
The European Charter for Minority Languages
Using state services through Irish
Get Involved with Conradh na Gaeilge
Campaigns
Research and Submissions
Employment
Irish Language Careers Booklet
Irish language jobs in Europe
Irish language jobs in Ireland
Information Sheet on Job Possibilities
Top tips for people looking for jobs with Irish
Vacancies
FAQs
cruinniu-ag-eagraiochtai-teanga-leis-an-roinn-oideachais-faoi-laghdu-ar-uaireanta-teagaisc-na-gaeilge

Cruinniú ag eagraíochtaí teanga leis an Roinn Oideachais faoi laghdú ar uaireanta teagaisc na Gaeilge

D’éiligh eagraíochtaí Gaeilge ag cruinniú a bhí acu leis Roinn Oideachais agus an NCCA nach rachfaí ar aghaidh leis an phlean laghdú a dhéanamh ar uaireanta teagaisc na Gaeilge i mbunscoileanna an stáit.

Bhí cruinniú ag ionadaithe ó Chonradh na Gaeilge agus Foras na Gaeilge le hoifigigh de chuid na Roinne Oideachais agus na Chomhairle Náisiúnta Curaclaim agus Measúnachta (CNCM), cruinniú ag ar pléadh na hathruithe conspóideacha atá beartaithe ar an chreatchuraclam nua bunscoile.

Má leantar leis an phlean don churaclam nua atá molta ag an CNCM, tiocfaidh laghdú 30 bomaite sa tseachtain ar theagasc na Gaeilge i bhformhór mór na mbunscoileanna sa stát.

Faoin churaclam nua múinfear teanga eile, chomh maith leis an Ghaeilge agus an Béarla, do dhaltaí Rang 3-6 agus deirtear go gcaithfear níos mó ama ag múineadh eolaíochta, teicneolaíochta agus innealtóireachta.

Dúirt Ard-Rúnaí Chonradh na Gaeilge, Julian de Spáinn le Tuairisc nach léir dóibh i ndiaidh an chruinnithe an tseachtain seo caite go bhfuil “aon bhunús oideachais” leis an chinneadh uaireanta teagaisc na Gaeilge a laghdú sna bunscoileanna.

“Níor tháinig muid amach as an gcruinniú le haon tuiscint nua. Ní fheicimid go raibh aon bhunús oideachais leis an gcinneadh agus ní fheictear dúinn conas nach mbeidh laghdú ar an gcaighdeán Gaeilge má leantar leis an bplean leathuair an chloig níos lú a chaitheamh ar theagasc na Gaeilge gach seachtain agus sin thar thréimhse sé bliana na bunscoile.

“An phríomhtheachtaireacht a bhí againn nár chóir dul ar aghaidh leis an bplean,” a dúirt de Spáinn.

Dúirt urlabhraí ó Fhoras na Gaeilge le Tuairisc gur chruinniú “fiúntach” a bhí ann inar cuireadh in iúl don Roinn Oideachais agus don CNCM go raibh “imní” ar an eagraíocht Ghaeilge faoi na leasuithe atá beartaithe ar an churaclam bunscoile.

“Chuir Foras na Gaeilge in iúl go bhfuil imní orainn faoin laghdú ar an am a chaithfear ar mhúineadh na Gaeilge sna scoileanna T2 [scoileanna Béarla].

“Bhí deis ag na páirtithe éagsúla tuairimí a thabhairt agus plé a dhéanamh ar an cheist. Tá Foras na Gaeilge sásta go dtuigeann an Roinn Oideachais agus an CNCM na buarthaí atá léirithe le tamall anuas faoin cheist seo,” a dúirt urlabhraí ó Fhoras na Gaeilge.

Maidir leis an éileamh a rinne na heagraíochtaí Gaeilge go dtarraingeofaí siar an plean chun laghdú a dhéanamh ar uaireanta teagaisc na Gaeilge sa churaclam nua bunscoile, dúirt urlabhraí ón CNCM le Tuairisc nach mbeadh aon ráiteas á dhéanamh acu faoin scéal agus gur ceist don Roinn Oideachais atá ann.

Tá ráiteas iarrtha ag Tuairisc ar an Roinn Oideachais faoin scéal.

Mar chuid den athbhreithniú a rinne an Chomhairle Náisiúnta Curaclaim agus Measúnachta ar an churaclam, tá sampla tugtha de chlár ama do dhaltaí Ranganna 3-6 i scoil lán-Bhéarla.

D’fhéadfaí, a deirtear, trí uair an chloig agus 45 nóiméad a chaitheamh sa tseachtain ag múineadh an Bhéarla (laghdú 15 nóiméad ar a bhfuil ann faoi láthair), trí uair an chloig a chaitheamh ar mhúineadh na Gaeilge (laghdú 30 nóiméad) agus uair amháin sa tseachtain a chaitheamh ar an tríú teanga.

Tá uair an chloig agus 45 nóiméad curtha ar leataobh do “am solúbtha” agus deis ag scoileanna tuilleadh ama a chaitheamh le hábhair eile, an Ghaeilge ina measc.

Dúirt Ard-Rúnaí Chonradh na Gaeilge gurb iad na daltaí i scoileanna Béarla atá níos laige ó thaobh na Gaeilge de, is mó a bheidh “thíos leis” na leasuithe atá beartaithe ar an churaclam.

“Mura bhfuil múinteoirí sa scoil atá muiníneach ó thaobh na Gaeilge de, drochsheans go gcaithfidís am sa bhreis le teagasc na Gaeilge, am a deirtear atá ar fáil mar chuid den am ‘solúbtha,” a dúirt de Spáinn.

I measc na n-athruithe eile atá molta ar an churaclam, tuigtear go bhfuil leathuair an chloig níos lú sa tseachtain le caitheamh ar mhúineadh reiligiúin agus go gcuirfear béim níos mó ar chúrsaí folláine.

Rinneadh iontas an tseachtain seo caite de mhaíomh an Aire Norma Foley go gcuirfidh an curaclam bunscoile nua feabhas ar fhoghlaim na Gaeilge.

Deirtear i dtaighde nua a rinne an NCCA gur fearr a thaitníonn an Ghaeilge le daltaí bunscoile a mbíonn níos mó teagmhála acu leis an Ghaeilge.

Léiríodh sa suirbhé a rinneadh mar chuid den taighde faoin churaclam nua bunscoile gurb í an Ghaeilge an t-ábhar is lú a thaitníonn le páistí i mbunscoileanna Béarla an stáit ach nach ndúirt oiread agus páiste amháin i scoil lán-Ghaeilge nár thaitin an teanga leo.

Níos mó