Tabhair isteach an t-earrach le Naomh Bríd
Naomh Bríd. Bíonn díospóireacht i gcónaí ann maidir leis an duine féin. Arbh ann don naomhbhean seo san fhíorshaol nó ar bhandia í ar samhlaíodh daonnacht léi ag pointe inteacht? Cibé acu atá fíor, tá áit lárnach ag Naomh Bríd i gcultúr na hÉireann; tá sí ar naomh d’éarlaimh na hÉireann (Pádraig agus Colm Cille léi) agus tá cuid mhór nósanna a ghabhann léi. Ní hamháin sin, ach, ó 2023 ar aghaidh, tá lá saoire bainc anois ann chun ómós a thabhairt di.
Tá naomh Bríd suimiúil sa bhealach seo go ndéanann muid rudaí chun comóradh a dhéanamh ar an lá. Téann cuid mhaith daoine, in Éirinn agus thar lear, chuig mórshiúl (nó mórsheisiún) ar Lá Fhéile Pádraig. Seans go gcuirfidh duine léine ghlas nó rud mar sin air nó go gcaithfeadh sé seamróg ach sin é. Tá pisreoga, nathanna, agus tairngreachtaí bainteach le Colm Cille ach ní dhéantar aon rud áirithe chun comóradh a dhéanamh ar an lá féin, an 9 Meitheamh.
Tá Bríd éagsúil sa dóigh seo. Tá rudaí le déanamh (ullmhúcháin nach turas chuig siopa eischeadúnais ina measc) chun déanamh réidh don lá seo. An rud is mó a bhíonn inár n-intinn ná Crosóg Bhríde, dar ndóigh. Téann cuid mhór daoine amach ar an lá dheireanach de mhí Eanáir agus bailíonn siad luachair. An oíche sin, déantar crosóga leo tríd an luachair a philleadh thart ar a chéile, greim á choinneáilt ar an tsop dheireanach chun a bheith cinnte nach dtiteann do chrosóg as a chéile go dtí go bhfuil an chrosóg mór go leor chun é a chríochnú. Críochnaítear í trí achan chos a cheangailt le banda leaisteach chun an luachair a choinneáilt in áit. Ná déan dearmad an chrosóg a thiontú sa treo eile agus tú ag ceangailt na gcos! Go minic, fágtar na crosóga amuigh thar oíche go mbeidh Naomh Bríd in ann iad a bheannú roimh theacht na maidine.
Tá scéal suimiúil ann faoin chéad chrosóg. Agus mé ag léamh tríd duchas.ie chun cúrsa a chur le chéile cúpla bliain ó shin, d’aimsigh mé scéal ó Chontae Liatroma ina bhfuil an chéad chrosóg, crosóg a rinne an naomh féin, luaite. Girseach scoile, Brighid McLaughlin as Cill an Dísirt (gar do Dhroim Caorthainn), a bhailigh mar chuid den tionscadal ‘Bailiúchán na Scol’ é.
Dar leis an scéal, bhí Naomh Bríd amuigh ag siúl lá amháin nuair a chuala sí duine ag scairteadh amach le pian. Chuaigh sí isteach chun a thí agus chonaic sí go raibh an fear ag fáil bháis. Fuair an naomh amach gur Phágánach é an duine seo agus rinne sí iarracht é a thiontú ina Chríostaí roimh a bhás go mbeadh sé in ann na Flaithis a bhaint amach. Mhínigh sí go bhfuair Íosa bás ar an chros chun an domhan a shlánú. Ní raibh a fhios ag an Phágánach cad a bhí i gceist le ‘cros’ agus rinne Bríd iarracht é a mhíniú. Chuaigh sí amach agus bhain sí luachair a bhí ag fás taobh leis an teach agus rinne sí cros leofa siúd chun an rud is cros ann a léiriú don fhear. Ghlac an fear leis an Chríostaíocht agus bhí a anam slán! Déantar anois na crosóga i gcuimhne air seo.
Tá cúrsa ar fhéilte na bliana ar fáil anseo.
The post Tabhair isteach an t-earrach le Naomh Bríd appeared first on NÓS.
