Skip to main content
Baile
Aoisghrúpaí
4 Bliain agus níos óige
Ainmneacha Gaeilge
Naíonraí
Ag úsáid Gaeilge le do pháistí
Ag labhairt Gaeilge le do gharpháistí
Ag tógáil páistí le Gaeilge taobh amuigh den Ghaeltacht
Ag tógáil páistí le Gaeilge sa Ghaeltacht
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
4 - 12 Bliain
Gaelscoileanna & Gaelcholáistí
Buntáistí Oideachais trí Ghaeilge
Coláistí Samhraidh
An Ghaelbhratach
Féilte
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
12 - 18 Bliain
Gaelscoileanna & Gaelcholáistí
Buntáistí Oideachais trí Ghaeilge
Coláistí Samhraidh
5 leid – Ag dul chun na Gaeltachta
An Ghaelbhratach
Féilte
Ag úsáid d’ainm as Gaeilge
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
18 - 22 Bliain
Cumainn Ghaelacha & Aontais Mhac Léinn
Cúrsaí le Gaeilge ar an 3ú Leibhéal
Féilte
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
22+ Bliain
Gairmeacha le Gaeilge in Éirinn
Ranganna Gaeilge do Dhaoine Fásta
Glac Páirt sa Ghluaiseacht
Ciorcail Chomhrá | Caint & Comhrá
Féilte
Saoire sa Ghaeltacht
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
Pobal
Nuachtlitreacha PEIG.ie – Ríomhphost & WhatsApp
Seirbhísí ar fáil trí Ghaeilge
Ciorcail Chomhrá | Caint & Comhrá
Sloinnte
Grúpaí Pobail
Na Lárionaid Ghaeilge
Tacaíochtaí ar fáil do ghnóthaí
An Ghaeltacht
Tithe agus tailte atá ar díol agus ar cíos sna ceantair Ghaeltachta – dar le Daft.ie
Seachtain na Gaeilge le Energia
An Chaint
Féilte
Imeachtaí Ardú Feasachta
Leabhair Ghaeilge
Podchraoltaí Gaeilge
Na Ceanneagraíochtaí
Oifigigh Gaeilge i bhFeidhmeannacht na Seirbhíse Sláinte (FSS)
7 dtreoir le bheith níos sábháilte ar líne
Foghlaim
Ag foghlaim na Gaeilge
Naíonraí
Gaelcholáistí
Gaelscoileanna & Gaelcholáistí
An Ghaeilge i Scoileanna Béarla
Ranganna Gaeilge do Dhaoine Fásta
Seirbhísí Gaeilge do Scoileanna
Téarmaíocht agus Gramadach ar líne
Cearta
Acht na dTeangacha Oifigiúla 2003
Cairt Eorpach do Theangacha Réigiúnacha & Mionlaigh
Straitéisí Gaeilge ó Thuaidh is ó Dheas
An Coimisinéir Teanga
Ag úsáid Gaeilge le seirbhísí stáit
Glac Páirt sa Ghluaiseacht
Feachtasaíocht
Taighde Gaeilge
6 fhorbairt teicneolaíoctha atá ó chainteoirí na Gaeilge
Fostaíocht
Leabhrán Ghairmeacha le Gaeilge
Físeáin: ‘Do Ghairm le Gaeilge’
Gairmeacha le Gaeilge san Eoraip
Gairmeacha le Gaeilge in Éirinn
Folúntais
Cúrsaí le Gaeilge ar an 3ú Leibhéal
CV Samplach Gaeilge
Ag lorg poist leis an nGaeilge
Cé hiad na fostóirí Gaeilge is mó?
Comhairle agallaimh do phost le Gaeilge
5 leid d’fhísagallaimh
Bileog Eolais faoi Phoist Fhéideartha
Ceisteanna Coitianta
Baile
Aoisghrúpaí
4 Bliain agus níos óige
Ainmneacha Gaeilge
Naíonraí
Ag úsáid Gaeilge le do pháistí
Ag labhairt Gaeilge le do gharpháistí
Ag tógáil páistí le Gaeilge taobh amuigh den Ghaeltacht
Ag tógáil páistí le Gaeilge sa Ghaeltacht
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
4 - 12 Bliain
Gaelscoileanna & Gaelcholáistí
Buntáistí Oideachais trí Ghaeilge
Coláistí Samhraidh
An Ghaelbhratach
Féilte
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
12 - 18 Bliain
Gaelscoileanna & Gaelcholáistí
Buntáistí Oideachais trí Ghaeilge
Coláistí Samhraidh
5 leid – Ag dul chun na Gaeltachta
An Ghaelbhratach
Féilte
Ag úsáid d’ainm as Gaeilge
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
18 - 22 Bliain
Cumainn Ghaelacha & Aontais Mhac Léinn
Cúrsaí le Gaeilge ar an 3ú Leibhéal
Féilte
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
22+ Bliain
Gairmeacha le Gaeilge in Éirinn
Ranganna Gaeilge do Dhaoine Fásta
Glac Páirt sa Ghluaiseacht
Ciorcail Chomhrá | Caint & Comhrá
Féilte
Saoire sa Ghaeltacht
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
Pobal
Nuachtlitreacha PEIG.ie – Ríomhphost & WhatsApp
Seirbhísí ar fáil trí Ghaeilge
Ciorcail Chomhrá | Caint & Comhrá
Sloinnte
Grúpaí Pobail
Na Lárionaid Ghaeilge
Tacaíochtaí ar fáil do ghnóthaí
An Ghaeltacht
Tithe agus tailte atá ar díol agus ar cíos sna ceantair Ghaeltachta – dar le Daft.ie
Seachtain na Gaeilge le Energia
An Chaint
Féilte
Imeachtaí Ardú Feasachta
Leabhair Ghaeilge
Podchraoltaí Gaeilge
Na Ceanneagraíochtaí
Oifigigh Gaeilge i bhFeidhmeannacht na Seirbhíse Sláinte (FSS)
7 dtreoir le bheith níos sábháilte ar líne
Foghlaim
Ag foghlaim na Gaeilge
Naíonraí
Gaelcholáistí
Gaelscoileanna & Gaelcholáistí
An Ghaeilge i Scoileanna Béarla
Ranganna Gaeilge do Dhaoine Fásta
Seirbhísí Gaeilge do Scoileanna
Téarmaíocht agus Gramadach ar líne
Cearta
Acht na dTeangacha Oifigiúla 2003
Cairt Eorpach do Theangacha Réigiúnacha & Mionlaigh
Straitéisí Gaeilge ó Thuaidh is ó Dheas
An Coimisinéir Teanga
Ag úsáid Gaeilge le seirbhísí stáit
Glac Páirt sa Ghluaiseacht
Feachtasaíocht
Taighde Gaeilge
6 fhorbairt teicneolaíoctha atá ó chainteoirí na Gaeilge
Fostaíocht
Leabhrán Ghairmeacha le Gaeilge
Físeáin: ‘Do Ghairm le Gaeilge’
Gairmeacha le Gaeilge san Eoraip
Gairmeacha le Gaeilge in Éirinn
Folúntais
Cúrsaí le Gaeilge ar an 3ú Leibhéal
CV Samplach Gaeilge
Ag lorg poist leis an nGaeilge
Cé hiad na fostóirí Gaeilge is mó?
Comhairle agallaimh do phost le Gaeilge
5 leid d’fhísagallaimh
Bileog Eolais faoi Phoist Fhéideartha
Ceisteanna Coitianta

An dianghlasáil: Smaointe, moltaí agus brionglóidí

| Dáithí Anraí | ,

Dónall Mac Giolla Chóill

Tá Dia sna Flaithis, Mary Aggie ar an Pholl Dóite, tá A.J. Hughes agus Clann Mhic Corraidh, agus na céadta eile ag cur tionlacan ceoil leis an ghéarchéim seo.

Agus tá mise faoi dhianghlasáil i Londain, gan aon eitilt le fáil go Mín an Chladaigh go ceann tamaill.

Níor thiontaigh muintir Bhun an Leaca ar an chanablacht go fóill beag.

Le bheith iomlán ionraice, taobh amuigh d’iachall laethúil a bheith orm bolg le gréine a dhéanamh sa ghairdín cúil, is beag a chuireann an dianghlasáil seo isteach orm ó lá go lá.

Ach amháin an mhaidin faoi dheireadh nuair a chuir cara liom scairt ghutháin orm roimh an mheán lae – fagfaidh mé sin ansin ar feadh bomaite le go dtuigfidh tú chomh dáiríre leis an abairt sin. Roimh an mheán lae.

Tá riail fhadbhunaithe ann ag mo chairde agus lucht m’aitheantas, is é sin nach gcuirfear scairt ar DMGC roimh an mheán lae, ach amháin agus cúinsí áirithe i gceist, mar shampla muna bhfuil tú ábalta theacht ar an mheascthóir gan siúcra sa chuisneoir, nó go bhfuil marbhán ina luí i lár an tseomra suí agus uimhir mo dhuine de dhíth ort le réitigh a fháil de.

Chuir an duine seo, a dtugtar ‘B’ air/uirthi, chuir ‘B’ scairt orm ar 11:11rn an lá faoi dheireadh.

Is i ndiaidh an scairt a fhreagairt agus comhrá fada a bheith agam leis/léi, gur thuig mé nár bhain an scairt le ceachtar de na cuinsí thuasluaite, agus nach raibh ann ach scairt ar mhaithe le biadáin.

Tá an saol ina chiolar chiot, is cinnte sin, ní tharlódh a leithéid ach ab é an ghéarchéim, agus neamhiontas a dhéanamh, dá réir sin, de ghnáth-ghnásanna agus dea-chleachtais na normáltachta agus na sibhialtachta.

Is cinnte go bhfuil rudaí as riocht, ach tá rudaí ann a chuidíonn ciall agus céadfaí a choinneáil i nduine, ní hamháin na ceoltóirí agus lucht grinn a luaigh mé ag an tús – thig leis an léitheoir féin an t-idirdhealú a dhéanamh faoi cé hiad cé sa chás sin – agus go bhfuil daoine i dteagmháil rialta (i ndiaidh an mheán lae) trí na meáin shóisialta.

Tá daoine áirithe ann – agus tá a fhios acu cé iad féin – atá imithe ar mire leis na meáin shóisialta, ag baint mí-úsáid as a chruthaigh Dia an chéad lá ariamh, agus ag cur amach dúshláin, lá 1/7 de mo shaol i bpictiúir, mar shampla, nó Cat #1/7 srl., agus deirimse leo seo, cuirfear stád laithreach bonn leis an amaidí seo.

Is cuma liom cé chomh gleoite le do phuisín, gabhair, leanbh, níor éirigh siad pioc níos gleoite ón lá inné, nó athrú inné fiú, agus ní gá cuimhniúchán laethúil a fháil uait gur shnámh do shinsir i linn na ngéinte áirithe a bhí thar a bheith dóighiúil, cumasach, aclaí.

Bheadh comhairle amháin agam don té a bheadh amaideach go leor le héisteacht liom, agus seo é: uaireanta ní smaoineamh maith é an raidió a bheith a sheinm agat taobh na leapa agus tú i do chodladh, d’fhéadfadh sé cur isteach ar do bhrionglóidí.

An mhaidin lá faoi dheireadh bhí brionglóid shaoithiúil agam.

I mo bhriongloid, bhí Aire Talmhaíochta agus Caorach na Sé Chontae d’Oirthear Uladh, Edwin Poots, ag eagrú Aifreann Gaeilg  i gCultúrlann McAdam Ó Fiaich.

Anois agus an abairt dheireannach sin léite in athuair agam, níl mé cinnte an bhrionglóid a bhí ann nó rud ar a dtugtar delirium tremens.

Níos mó