‘Ní ligfidh mé don víreas an Nollaig a scriosadh’
Leis an méid cur is cúiteamh atá le cloisteáil le míonna anuas faoin drochthionchar a bheidh ag Covid-19 ar cheiliúradh na bliana seo, tá sé an-éasca géilleadh don diúltachas ar fad agus dearmad glan a dhéanamh ar an Nollaig. Ach sula scaoilfimid leis an Nollaig mar rud amháin eile, ar liosta fada rudaí, atá scriosta ag an diabhal plá agus sula ndéarfaimid “imeacht gan teacht” ar an mbliain 2020, caithfimid machnamh a dhéanamh ar bhrí cheart na Nollag agus meabhrú dúinn féin nach bhfuil an Nollaig curtha ar ceal agus tá gach seans go mbainfimid níos mó taitnimh ná riamh as Séasúr na Nollag a chaitheamh leis na daoine is ansa linn i ndiaidh na n-íobairtí ar fad atá déanta againn le linn na bliana.
Ar an gcéad dul síos is é an rud is tábhachtaí ná go bhfuil Daidí na Nollag os cionn an víris agus ní bhaineann srianta taistil leis. Seachadfar bronntanais do pháistí na tíre mar is gnáth maidin Lae Nollag agus beidh draíocht na Nollag beo beathach fud fad na tíre dá bharr.
Agus ní hamháin na páistí a bhainfidh tairbhe as an séasúr. Malartófar bronntanais Nollag idir óg agus aosta fós agus feictear dom go bhfuil an víreas tar éis tionchar dearfach a imirt ar mhuintir na tíre agus muid uilig ag smaoineamh orthu siúd atá ar an ngannchuid.
Mheall an víreas ár ndícheall asainn agus tá an chuma ar an scéal i mbliana go bhfuil muid ag iarraidh bronntanais Nollag smaointeacha a thabhairt dóibh siúd nach bhfuil chomh ámharach linn nó a ndeachaigh an víreas agus an t-uaigneas i bhfeidhm go mór orthu, idir dhaoine gan dídean agus chónaitheoirí i dtithe altranais. Bronnfar níos mó ar charthanais i mbliana ná riamh agus ní haon drochrud é sin.
Tá an-chuid rudaí a chuireann go mór le Spiorad na Nollag gach uile bhliain nach bhfuil tionchar ar bith ag an víreas orthu; carúil na Nollag ar an raidió, maisiúcháin na Nollag, an tsiopadóireacht, laethanta saoire ón obair, geansaithe na Nollag, turcaí agus liamhás, fuisce té nó gloine Baileys, bosca Roses, maróg Nollag, an tAifreann, agus chomh cinnte is atá gob ar phréacán – bás tragóideach éigin ar Fair City no Coronation Street Lá Nollag!
Cinnte beidh an díghalrán láimhe in aice an liamháis, beimid ag fanacht amach óna chéile ag an Aifreann agus beidh muid ag ceannach milseán a bhfuil clúdach ar leith ar gach milseán ionas nach scaipfimid an víreas agus muid ag iarraidh breith ar an ‘perfect praline’ deireanach.
Ach táimid imithe i gcleachtadh ar na nithe sin faoin am seo, ní féidir linn ligint dóibh an Nollaig a scriosadh. Mar a dúirt Shakespeare “There is nothing either good or bad but thinking makes it so“.
Ní hé seo an t-am le bheith ag cogaint ar an mí-ádh atá orainn ach le hadmháil dúinn féin go mb’fhéidir go mbeidh an Nollaig níos fearr gan póit choicíse, gan chóisir éigin trí oíche sa tseachtain, agus gan dul ar ais ag an obair níos spíonta ná mar a bhíomar roimh na laethanta saoire.
Tá idir ghean is ghráin agam ar Oíche Chinn Bliana le blianta beaga anuas. Ó bhí mé an-óg chaitheadh mé féin agus mo bheirt deirfiúracha an oíche sin i dteach ár seantuismitheoirí gach bliain fad is a bhí ár dtuismitheoirí sa teach tabhairne.
Bhailíodh muid le chéile cois tine ag féachaint ar an gclár speisialta Oíche Chinn Bliana a craoladh ar RTÉ. Thugadh mo sheanmháthair gloine Lilt agus roinnt Irish Roses, mar a thugadh sí orthu, dúinn agus é ag druidim leis an meán oíche. Ansin nuair a thosaíodh an comhaireamh anuas rugadh muid greim láimhe ar a chéile agus d’fhanadh muid mar sin, seantuismitheoirí agus a ngarchlann, fáiscthe le chéile ag canadh ‘Auld Lang Syne’ agus gan chíos, cás ná cathú orainn.
D’athraigh an caidreamh a bhí agam leis an oíche nuair a cuireadh deireadh leis an nós sin a bhíodh againn. Nuair a bhí ocht mbliana déag slánaithe agam thosaigh mé ag dul amach le mo chairde in ionad fanacht le mo sheantuismitheoirí. In ionad a bheith te teolaí cois tine i measc mo mhuintire, sheas mé i scuainí fada faoin fuacht, bhrúigh mé isteach i gclub oíche éigin tar éis táille iontrála €20 a íoc, bheinn sáinnithe i lár urlár rince i measc meisceoirí báite le hallas, ag béicíl ‘Fairytale of New York’ le strainséir éigin ar bhuail siad leo cúig nóiméad ó shin.
Ag smaoineamh siar air, níl cuma ró-olc ar an scaradh sóisialta! Níor mhothaigh mé riamh ar mo chompord agus bheadh m’intinn i gcónaí in áit éigin eile, ag smaoineamh ar mo sheanmháthair agus mé ag lorg cúinne ciúin áit éigin chun glaoch a chur uirthi ar leathuair tar éis a haon déag, sular theip ar na líntí fóin, chun athbhliain faoi mhaise a bheannacht uirthi.
Ach d’fhanfadh mothú na ciontachta liom fad na hoíche agus bheadh na deora i gcónaí ar an tsúil agam ag smaoineamh ar mo sheanmháthair agus an cumha a bheadh uirthi i ndiaidh laethanta soineanta ár n-óige, cé nách ndearna sí gearán ar bith.
Ar bhreathnú siar dom anois is léir gurb iad na cuimhní is gile atá agam ar an Nollaig ná nósanna simplí teaghlaigh agus is deas an rud é den chéad uair i mo shaol fásta, gan an dara rogha a bheith agam, ná aon bhrú orm dul aon áit, ach fanacht sa bhaile i measc mo mhuintire agus taitneamh a bhaint as sean-nósanna traidisiúnta na Nollag.
Mar sin táim chun lánghéilleadh a thabhairt do thosca nach bhfuil neart agam orthu i mbliana agus ligeant don Nollaig teacht agus imeacht agus pléisiúir a bhaint as cibé rud dearfach a thugann sí chugam.
