Skip to main content
Baile
Aoisghrúpaí
4 Bliain agus níos óige
Ainmneacha Gaeilge
Naíonraí
Ag úsáid Gaeilge le do pháistí
Ag labhairt Gaeilge le do gharpháistí
Ag tógáil páistí le Gaeilge taobh amuigh den Ghaeltacht
Ag tógáil páistí le Gaeilge sa Ghaeltacht
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
4 - 12 Bliain
Gaelscoileanna & Gaelcholáistí
Buntáistí Oideachais trí Ghaeilge
Coláistí Samhraidh
An Ghaelbhratach
Féilte
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
12 - 18 Bliain
Gaelscoileanna & Gaelcholáistí
Buntáistí Oideachais trí Ghaeilge
Coláistí Samhraidh
5 leid – Ag dul chun na Gaeltachta
An Ghaelbhratach
Féilte
Ag úsáid d’ainm as Gaeilge
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
18 - 22 Bliain
Cumainn Ghaelacha & Aontais Mhac Léinn
Cúrsaí le Gaeilge ar an 3ú Leibhéal
Féilte
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
22+ Bliain
Gairmeacha le Gaeilge in Éirinn
Ranganna Gaeilge do Dhaoine Fásta
Glac Páirt sa Ghluaiseacht
Ciorcail Chomhrá | Caint & Comhrá
Féilte
Saoire sa Ghaeltacht
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
Pobal
Nuachtlitreacha PEIG.ie – Ríomhphost & WhatsApp
Seirbhísí ar fáil trí Ghaeilge
Ciorcail Chomhrá | Caint & Comhrá
Sloinnte
Grúpaí Pobail
Na Lárionaid Ghaeilge
Tacaíochtaí ar fáil do ghnóthaí
An Ghaeltacht
Tithe agus tailte atá ar díol agus ar cíos sna ceantair Ghaeltachta – dar le Daft.ie
Seachtain na Gaeilge le Energia
An Chaint
Féilte
Imeachtaí Ardú Feasachta
Leabhair Ghaeilge
Podchraoltaí Gaeilge
Na Ceanneagraíochtaí
Oifigigh Gaeilge i bhFeidhmeannacht na Seirbhíse Sláinte (FSS)
7 dtreoir le bheith níos sábháilte ar líne
Foghlaim
Ag foghlaim na Gaeilge
Naíonraí
Gaelcholáistí
Gaelscoileanna & Gaelcholáistí
An Ghaeilge i Scoileanna Béarla
Ranganna Gaeilge do Dhaoine Fásta
Seirbhísí Gaeilge do Scoileanna
Téarmaíocht agus Gramadach ar líne
Cearta
Acht na dTeangacha Oifigiúla 2003
Cairt Eorpach do Theangacha Réigiúnacha & Mionlaigh
Straitéisí Gaeilge ó Thuaidh is ó Dheas
An Coimisinéir Teanga
Ag úsáid Gaeilge le seirbhísí stáit
Glac Páirt sa Ghluaiseacht
Feachtasaíocht
Taighde Gaeilge
6 fhorbairt teicneolaíoctha atá ó chainteoirí na Gaeilge
Fostaíocht
Leabhrán Ghairmeacha le Gaeilge
Físeáin: ‘Do Ghairm le Gaeilge’
Gairmeacha le Gaeilge san Eoraip
Gairmeacha le Gaeilge in Éirinn
Folúntais
Cúrsaí le Gaeilge ar an 3ú Leibhéal
CV Samplach Gaeilge
Ag lorg poist leis an nGaeilge
Cé hiad na fostóirí Gaeilge is mó?
Comhairle agallaimh do phost le Gaeilge
5 leid d’fhísagallaimh
Bileog Eolais faoi Phoist Fhéideartha
Ceisteanna Coitianta
Baile
Aoisghrúpaí
4 Bliain agus níos óige
Ainmneacha Gaeilge
Naíonraí
Ag úsáid Gaeilge le do pháistí
Ag labhairt Gaeilge le do gharpháistí
Ag tógáil páistí le Gaeilge taobh amuigh den Ghaeltacht
Ag tógáil páistí le Gaeilge sa Ghaeltacht
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
4 - 12 Bliain
Gaelscoileanna & Gaelcholáistí
Buntáistí Oideachais trí Ghaeilge
Coláistí Samhraidh
An Ghaelbhratach
Féilte
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
12 - 18 Bliain
Gaelscoileanna & Gaelcholáistí
Buntáistí Oideachais trí Ghaeilge
Coláistí Samhraidh
5 leid – Ag dul chun na Gaeltachta
An Ghaelbhratach
Féilte
Ag úsáid d’ainm as Gaeilge
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
18 - 22 Bliain
Cumainn Ghaelacha & Aontais Mhac Léinn
Cúrsaí le Gaeilge ar an 3ú Leibhéal
Féilte
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
22+ Bliain
Gairmeacha le Gaeilge in Éirinn
Ranganna Gaeilge do Dhaoine Fásta
Glac Páirt sa Ghluaiseacht
Ciorcail Chomhrá | Caint & Comhrá
Féilte
Saoire sa Ghaeltacht
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
Pobal
Nuachtlitreacha PEIG.ie – Ríomhphost & WhatsApp
Seirbhísí ar fáil trí Ghaeilge
Ciorcail Chomhrá | Caint & Comhrá
Sloinnte
Grúpaí Pobail
Na Lárionaid Ghaeilge
Tacaíochtaí ar fáil do ghnóthaí
An Ghaeltacht
Tithe agus tailte atá ar díol agus ar cíos sna ceantair Ghaeltachta – dar le Daft.ie
Seachtain na Gaeilge le Energia
An Chaint
Féilte
Imeachtaí Ardú Feasachta
Leabhair Ghaeilge
Podchraoltaí Gaeilge
Na Ceanneagraíochtaí
Oifigigh Gaeilge i bhFeidhmeannacht na Seirbhíse Sláinte (FSS)
7 dtreoir le bheith níos sábháilte ar líne
Foghlaim
Ag foghlaim na Gaeilge
Naíonraí
Gaelcholáistí
Gaelscoileanna & Gaelcholáistí
An Ghaeilge i Scoileanna Béarla
Ranganna Gaeilge do Dhaoine Fásta
Seirbhísí Gaeilge do Scoileanna
Téarmaíocht agus Gramadach ar líne
Cearta
Acht na dTeangacha Oifigiúla 2003
Cairt Eorpach do Theangacha Réigiúnacha & Mionlaigh
Straitéisí Gaeilge ó Thuaidh is ó Dheas
An Coimisinéir Teanga
Ag úsáid Gaeilge le seirbhísí stáit
Glac Páirt sa Ghluaiseacht
Feachtasaíocht
Taighde Gaeilge
6 fhorbairt teicneolaíoctha atá ó chainteoirí na Gaeilge
Fostaíocht
Leabhrán Ghairmeacha le Gaeilge
Físeáin: ‘Do Ghairm le Gaeilge’
Gairmeacha le Gaeilge san Eoraip
Gairmeacha le Gaeilge in Éirinn
Folúntais
Cúrsaí le Gaeilge ar an 3ú Leibhéal
CV Samplach Gaeilge
Ag lorg poist leis an nGaeilge
Cé hiad na fostóirí Gaeilge is mó?
Comhairle agallaimh do phost le Gaeilge
5 leid d’fhísagallaimh
Bileog Eolais faoi Phoist Fhéideartha
Ceisteanna Coitianta
ta-fonn-ort-bogadh-go-hoilean,-mar-sin?

Tá fonn ort bogadh go hoileán, mar sin?

| Aedin Ni Thiarnaigh | ,

Má tá, táim ar aon intinn leat. B’fhéidir go bhfuilim céim chun tosaigh ort fiú. Tá an chéim mhór déanta agam cheana féin agus tá an t-alt seo á scríobh agus mé i mo shuí ar chlaí in in Inis Meáin; súil amháin agam ar an scáileán agus súil eile ar an Atlantach. Bíodh sin ag an té a dúirt nach féidir an dá thrá a fhreastal!

Tháinig mé go hInis Meáin ar feadh míosa i dtosach an tsamhraidh le taighde a dhéanamh mar chuid de mo mháistreacht. ‘Nach méanar dom?!’ a shíl mé go rímhinic agus mé ag siúl ó thig go tig le mo mhic Zoom agus liosta ceisteanna, ‘Nach méanar dom a bheith san áit aoibhinn seo ar feadh míosa?’.

Ba mhéanar, ach níor leor é. 

Chaith mé an samhradh ag éisteacht siar lenar thaifead mé ar Inis Meáin, ná scéalta á thras-scríobh agam agus do mo thabhairt síos bhóithrín na smaointe, chuig na laethanta sona a chaith mé ar an oileán creagach.

Ní haon ionadh é dáiríre, gur bheartaigh mé ar theacht ar ais. An mháistreacht curtha díom agus an saol i bhfad níos oscailte anois don chianobair, cén fáth nach dtapóinn deis chun filleadh ar an áit a raibh mé chomh sona ann agus tréimhse níos faide a chaitheamh ann? 

Bíonn grianghraif agus físeáin in airde agam ar na meáin shóisialta go minic, ina mbíonn manglam uathúil Inis Meáin le feiceáil iontu; fiántas agus suaimhneas taobh le taobh.

Is minic dom teachtaireachtaí a fháil á bhfreagairt, daoine ag cur in iúl gur bhreá leosan a leithéid de hathrú a dhéanamh freisin. Ach ní do gach duine saol an oileáin. Is furasta a bheith meallta ag íomhánna agus físeáin tharraingteacha, ach sula gcrochann tú do sheolta agus pacálann do mhálaí, ní mór duit cúpla ceist chrua a chur ort féin.

An duine tú…

…atá eagraithe? 

Níl gné ar bith de shaol an oileáin nach mbíonn roinnt mhaith eagrúcháin i gceist leis. Nithe atá simplí ar an mórthír, bíonn gá le pleanáil chun cinn leo anseo. Tógaimis an tsiopadóireacht mar shampla. Níl ollmhargadh ar Inis Meáin. Tá seirbhís iontach ar fáil ó Shiopa an Phobail in Indreabhán, ach ní mór duit an t-ordú a chur isteach an lá roimh ré. Is iontach an tseirbhís a chuireann Siopa Ruaidhrí Beag ar fáil ar an oileán freisin ach ní hionann uaireanta gnó siopa bhig ar oileán agus ollmhargaí móra na mórthíre. Má ólann tú an braon bainne deireanach sa teach i ndiaidh a sé a chlog tráthnóna, sin é do phort seinnte i dtaobh na déiríochta de go dtí a deich a chlog an mhaidin dar gcionn. Más duine eagraithe tú, téann tú i dtaithí ar na rudaí seo so héasca. 

…atá réalaíoch? 

Is rófhurasta a bheith faoi gheasa ag samhail rómánsach na n-oileán agus a bheith dall ar an bpraiticiúlacht. Is deas an tsamhail mar shampla, go bhfuilim anois i mo shuí ar chlaí ag breathnú amach ar an bhfarraige le linn dom a bheith ag scríobh. Níl sé chomh rómánsach céanna a lua libh go bhfuil scairf is miotáin orm agus baol báistí ann. Má tá tú réalaíoch faoi do shaol ar an oileán, beidh tú i gceart. Má tá do cheann líonta le nóisin rómánsacha, ní fada go mbainfear siar asat. 

…atá neamhspleách? 

Caithfidh tú a bheith neamhspleách le bheith i do chónaí ar oileán agus gach aon brí den fhocal atá i gceist. Caithfidh tú a bheith in ann aire a thabhairt duit féin, a bheith in ann tú féin a spreagadh, a bheith in ann obair as do stuaim féin, a bheith in ann siamsaíocht a chruthú duit féin. Ar aon dul leis seo, caithfidh go mbíonn tú socair i do chomhluadar féin. Ní hionann a bheith ‘alone’ agus ‘lonely’ mar a deir siad sa Bhéarla, ach mura bhfuil tú ar do shuaimhneas asat féin ní fheilfidh saol an oileáin duit. 

…atá foighneach? 

Faigheann foighne fortacht a deirtear agus is fíor sin ach go háirithe ar oileán. Tá an saol níos moille agus níos réidhe anseo. Seo rud a mbainim féin an-sásamh agus an-suaimhneas as. Más duine tú a mbíonn deifir ort áfach, is mó seans go mbeidh díomá ort. 

…a dtaitníonn ainmhithe leat?

Gach seans go gcuirfidh an cheist seo iontas ort, chuirfeadh sé iontas ormsa dá luafaí an ghné áirithe seo liom sular tháinig mé, ach is fiú a rá nach bhfeilfeadh oileán (Inis Meáin ar a laghad) don té nach dtaitníonn ainmhithe leo. Níl peataí agam ná baint ar bith agam leis an bhfeirmeoireacht ach m’anam le Dia bíonn laethanta ann ar ghearr mo theachín le zú! Murab é an bhó béal dorais ag béiceadh go hard le linn mo ghlaochanna Zoom, is é cat na gcomharsan ag teacht aniar aduaidh orm sa leaba. Sin gan trácht ar amhránaíocht ná n-asal síos an bóthar agus iad ag comhcheol leis an gcoileach go moch ar maidin. 

…atá rud beag ar shiúl sa chloigeann? 

Más ea, is fearr é! Gach seans go bhfeilfidh saol an oileáin tú agus go gcasfaidh tú ar do threibh ann. 

Má éirigh leat teacht trí na ceisteanna crua sin, cad é an mhoill atá ort?

 Ardaigh do sheol!

Níos mó