Skip to main content
Baile
Aoisghrúpaí
4 Bliain agus níos óige
Ainmneacha Gaeilge
Naíonraí
Ag úsáid Gaeilge le do pháistí
Ag labhairt Gaeilge le do gharpháistí
Ag tógáil páistí le Gaeilge taobh amuigh den Ghaeltacht
Ag tógáil páistí le Gaeilge sa Ghaeltacht
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
4 - 12 Bliain
Gaelscoileanna & Gaelcholáistí
Buntáistí Oideachais trí Ghaeilge
Coláistí Samhraidh
An Ghaelbhratach
Féilte
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
12 - 18 Bliain
Gaelscoileanna & Gaelcholáistí
Buntáistí Oideachais trí Ghaeilge
Coláistí Samhraidh
5 leid – Ag dul chun na Gaeltachta
An Ghaelbhratach
Féilte
Ag úsáid d’ainm as Gaeilge
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
18 - 22 Bliain
Cumainn Ghaelacha & Aontais Mhac Léinn
Cúrsaí le Gaeilge ar an 3ú Leibhéal
Féilte
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
22+ Bliain
Gairmeacha le Gaeilge in Éirinn
Ranganna Gaeilge do Dhaoine Fásta
Glac Páirt sa Ghluaiseacht
Ciorcail Chomhrá | Caint & Comhrá
Féilte
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
Pobal
Nuachtlitir PEIG.ie
Seirbhísí ar fáil trí Ghaeilge
Ciorcail Chomhrá | Caint & Comhrá
Sloinnte
Grúpaí Pobail
Na Lárionaid Ghaeilge
Tacaíochtaí Gnó atá ar fáil
An Ghaeltacht
Tithe agus tailte atá ar díol agus ar cíos sna ceantair Ghaeltachta – dar le Daft.ie
Seachtain na Gaeilge le Energia
‘An Chaint’ / The ‘Talk’
Féilte
Imeachtaí Ardú Feasachta
Leabhair Ghaeilge
Podchraoltaí Gaeilge
Teilifís & Raidió le Gaeilge
Na Ceanneagraíochtaí
Foghlaim
Ag foghlaim na Gaeilge
Naíonraí
Gaelcholáistí
Gaelscoileanna & Gaelcholáistí
An Ghaeilge i scoileanna Béarla
Ranganna Gaeilge do Dhaoine Fásta
Cúrsaí le Gaeilge ar an 3ú Leibhéal
Seirbhísí Gaeilge do Scoileanna
Téarmaíocht agus Gramadach ar líne
Cearta
Acht na dTeangacha Oifigiúla 2003
Straitéisí Gaeilge ó Dheas is ó Thuaidh
An Coimisinéir Teanga
Cairt Eorpach do Theangacha Réigiúnacha & Mionlaigh
Ag úsáid Gaeilge le seirbhísí stáit
Glac Páirt sa Ghluaiseacht
Feachtasaíocht
Taighde Gaeilge
Fostaíocht
Leabhrán Ghairmeacha le Gaeilge
Físeáin: ‘Do Ghairm le Gaeilge’
Gairmeacha le Gaeilge san Eoraip
Gairmeacha le Gaeilge in Éirinn
Deiseanna le Gaeilge lasmuigh den Eoraip
Taithí Oibre: na hearnálacha éagsúla le Gaeilge
Cé hiad na fostóirí Gaeilge is mó?
Bileog Eolais faoi Phoist Fhéideartha
Leideanna do dhaoine atá ag lorg poist leis an nGaeilge
Folúntais
CV Samplach Gaeilge
Comhairle agallaimh do phost le Gaeilge
5 leid d’fhísagallaimh
Ceisteanna Coitianta
Baile
Aoisghrúpaí
4 Bliain agus níos óige
Ainmneacha Gaeilge
Naíonraí
Ag úsáid Gaeilge le do pháistí
Ag labhairt Gaeilge le do gharpháistí
Ag tógáil páistí le Gaeilge taobh amuigh den Ghaeltacht
Ag tógáil páistí le Gaeilge sa Ghaeltacht
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
4 - 12 Bliain
Gaelscoileanna & Gaelcholáistí
Buntáistí Oideachais trí Ghaeilge
Coláistí Samhraidh
An Ghaelbhratach
Féilte
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
12 - 18 Bliain
Gaelscoileanna & Gaelcholáistí
Buntáistí Oideachais trí Ghaeilge
Coláistí Samhraidh
5 leid – Ag dul chun na Gaeltachta
An Ghaelbhratach
Féilte
Ag úsáid d’ainm as Gaeilge
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
18 - 22 Bliain
Cumainn Ghaelacha & Aontais Mhac Léinn
Cúrsaí le Gaeilge ar an 3ú Leibhéal
Féilte
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
22+ Bliain
Gairmeacha le Gaeilge in Éirinn
Ranganna Gaeilge do Dhaoine Fásta
Glac Páirt sa Ghluaiseacht
Ciorcail Chomhrá | Caint & Comhrá
Féilte
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
Pobal
Nuachtlitir PEIG.ie
Seirbhísí ar fáil trí Ghaeilge
Ciorcail Chomhrá | Caint & Comhrá
Sloinnte
Grúpaí Pobail
Na Lárionaid Ghaeilge
Tacaíochtaí Gnó atá ar fáil
An Ghaeltacht
Tithe agus tailte atá ar díol agus ar cíos sna ceantair Ghaeltachta – dar le Daft.ie
Seachtain na Gaeilge le Energia
‘An Chaint’ / The ‘Talk’
Féilte
Imeachtaí Ardú Feasachta
Leabhair Ghaeilge
Podchraoltaí Gaeilge
Teilifís & Raidió le Gaeilge
Na Ceanneagraíochtaí
Foghlaim
Ag foghlaim na Gaeilge
Naíonraí
Gaelcholáistí
Gaelscoileanna & Gaelcholáistí
An Ghaeilge i scoileanna Béarla
Ranganna Gaeilge do Dhaoine Fásta
Cúrsaí le Gaeilge ar an 3ú Leibhéal
Seirbhísí Gaeilge do Scoileanna
Téarmaíocht agus Gramadach ar líne
Cearta
Acht na dTeangacha Oifigiúla 2003
Straitéisí Gaeilge ó Dheas is ó Thuaidh
An Coimisinéir Teanga
Cairt Eorpach do Theangacha Réigiúnacha & Mionlaigh
Ag úsáid Gaeilge le seirbhísí stáit
Glac Páirt sa Ghluaiseacht
Feachtasaíocht
Taighde Gaeilge
Fostaíocht
Leabhrán Ghairmeacha le Gaeilge
Físeáin: ‘Do Ghairm le Gaeilge’
Gairmeacha le Gaeilge san Eoraip
Gairmeacha le Gaeilge in Éirinn
Deiseanna le Gaeilge lasmuigh den Eoraip
Taithí Oibre: na hearnálacha éagsúla le Gaeilge
Cé hiad na fostóirí Gaeilge is mó?
Bileog Eolais faoi Phoist Fhéideartha
Leideanna do dhaoine atá ag lorg poist leis an nGaeilge
Folúntais
CV Samplach Gaeilge
Comhairle agallaimh do phost le Gaeilge
5 leid d’fhísagallaimh
Ceisteanna Coitianta
‘cuis-naire’-don-stat-an-easpa-scoileanna-lan-ghaeilge

‘Cúis náire’ don Stát an easpa scoileanna lán-Ghaeilge

| Padraic O Ciardha | ,

Beidh grúpaí feachtais ó áiteanna ar fud na tíre i dTeach Laighean tráthnóna a chun a n-éileamh ar scoileanna lán-Ghaeilge nua a chur faoi bhráid Teachtaí Dála agus Seanadóirí.

Beidh ionadaithe os comhair Choiste Gaeilge an Oireachtais ó na feachtais chun gaelcholáistí a bhunú i gCaisleán an Bharraigh, contae Mhaigh Eo; Cloch na Coillte, contae Chorcaí; Cill Dhéagláin, contae na Mí; agus An Tulach Mhór, Contae Uíbh Fháilí. An t-éileamh ar an ngaeloideachas “nach bhfuil á shásamh ag an stát” ábhar an chruinnithe.

Chomh maith leis na hionadaithe ó na grúpaí feachtais, beidh ionadaithe ó na heagraíochtaí Gaeloideachas, Conradh na Gaeilge agus an Foras Pátrúnachta i láthair chomh maith chun an scéal a phlé.

Nuair a tháinig an rialtas i gcumhacht in 2020, gealladh go ndéanfaí líon na ndaltaí a fhreastalaíonn ar scoileanna lán-Ghaeilge a dhúbailt ach tá céatadán na ndaoine óga a fhaigheann a gcuid oideachais trí Ghaeilge tite ó 6.3% in 2019-2020 go dtí 6.1% in 2022-23.

Tá sé mar sprioc ag an Rialtas freisin gaelscoileanna agus gaelcholáistí a chur ar fáil áit a bhfuil éileamh mór ann orthu, ach údar imní ag lucht feachtais an easpa soláthair i dtaobh an ghaeloideachais.

Deir an Roinn Oideachais gur bunaíodh trí ghaelscoil nua in 2021 agus bunaíodh gaelcholáiste nua in 2020 nuair a rinneadh iarbhunscoil neamhspleách d’aonad Gaeilge a bhí ag feidhmiú i scoil Bhéarla.

De réir tuarascála a d’fhoilsigh an Roinn Oideachais in 2022, i 21 as 26 contae téann níos lú ná leath de dhaltaí gaelscoile ar aghaidh go dtí iar-bhunscoil lán-Ghaeilge.

De réir na bhfigiúirí céanna, níos lú ná aon trian de dhaltaí gaelscoile a théann ar aghaidh go dtí iar-bhunscoil lán-Ghaeilge i 19 den 26 contae.

“Is cúis náire don Stát é, breis is 100 bliain tar éis a bhunaithe, go bhfuil oideachas lán-Ghaeilge á dhiúltú don chuid is mó de dhaltaí na hÉireann,” a deir Cathaoirleach Choiste na Gaeilge, Aengus Ó Snodaigh.

“Cé go bhfuil roinnt Gaelcholáistí ann, is é fírinne an scéil nach dtugtar an rogha don chuid is mó de dhaltaí na hÉireann tabhairt faoin nGaeloideachas, más mian leo é sin a dhéanamh,” arsa an Teachta de chuid Shinn Féin.

Deir sé gur léir go bhfuil éileamh ann ar an ngaaeloideachas i measc daltaí agus tuismitheoirí ach nach bhfuil an t-éileamh sin á shásamh.

“Is léir nach bhfuil an Stát fiú sásta freastal ar an éileamh ar an nGaelscolaíocht atá ann ón bpobal cheana féin, gan trácht ar an dualgas atá air, éileamh ar an nGaelscolaíocht a chruthú agus a chothú, a chomhlíonadh. Beidh sé soiléir ó na grúpaí a bheidh os comhair an Chomhchoiste amárach go bhfuil an Roinn Oideachais ag loiceadh ar dhaltaí nuair a theipeann sí an deis a thabhairt dóibh freastal ar scoil ina bhfuil siad ag foghlaim go hiomlán in ár dteanga náisiúnta.”

Chomh maith leis na grúpaí a bheidh i dTeach Laighean, tá feachtais ar bun freisin chun gaelcholáistí nua a thógáil chun freastal ar cheantair BÁC 2, 4, 6, 8, ar Choill na Silíní agus ar Shord i mBaile Átha Cliath.

Dúirt Príomhfheidhmeannach na heagraíochta Gaeloideachas, Bláthnaid Ní Ghréacháin, le Tuairisc go bhfuil éileamh ann le haghaidh tuilleadh scoileanna lán-Ghaeilge agus go roghnódh daltaí agus tuismitheoirí an tumoideachas dá gcuirfí an rogha sin ar fáil.

Is é seo an chéad chruinniú i sraith cruinnithe ina ndéanfaidh an Comhchoiste scagadh ar an ábhar seo agus ina dtabharfaidh sé tacaíocht d’eagraíochtaí áirithe ar fud na tíre atá ag iarraidh an deis a thabhairt dá gcuid bpáistí oideachas lán-Ghaeilge a fháil.

D’fhógair an tAire Oideachais Norma Foley an tseachtain seo caite go bhfuil céim eile tugtha maidir le  foirgnimh nua a thógáil do Ghaelscoil Lir i dTeach Sagard i mBaile Átha Cliath. Tá Litir Intinne le heisiúint chuig conraitheoir chun foirgneamh nua 16 seomra ranga a thógáil ar shuíomh i dTeach Sagard ar a bhfuil foirgneamh nua eile le tógáil d’iarbhunscoil Bhéarla, Coláiste Pobail Fóla.

Níos mó