Tiocfaidh baill Chomhar Creidmheasa Conamara le chéile go fíorúil le haghaidh a gcruinniú cinn bhliana go gairid; caithfear é a dhéanamh roimh lár an Aibreáin. Sé an cás céanna é ag chuile chraobh den Chomhar Creidmheasa i bPoblacht na hÉireann. Chaití na cruinnithe cinn bhliana a reáchtáil roimh deireadh mhí Eanáir roimhe seo. Tá tréimhse le cois ceadaithe dóibh i mbliana. Cor nua sa saol é an cruinniú fíorúil in eagraíocht na gComhar Creidmheasa. Ach, beidh cor eile nach raibh súil leis i stair na heagraíochta ag na cruinnithe ar fud na tíre. Níl díbhinn ar bith á cheadú do na baill i mbliana.
Téarma airgeadais ar an ús a íoctar ar airgead i dtaisce é an díbhinn; tá an córas sin i bhfeidhm de bharr an struchtúir atá leagtha síos do chraobhacha ghluaiseacht na gComhar Creidmheasa. Ach, tá sé ina imní nach bhfuil teacht isteach sách maith ag na craobhacha ar fud na tíre le bheith in acmhainn an díbhinn a íoc. Sa mullach air sin, ní bheidh cead ag baill ach oiread áirithe airgid a chur i dtaisce sa gComhar Creidmheasa feasta.
Teorainn €30,000 a bheidh ar an méid a ghlacfar ó bhaill mar airgead i dtaisce i gComhar Creidhmeasa Chonamara feasta. Cé go mbreathnaíonn sé gur suim mhór é sin, bhíodh riar ball a bhíodh ar fhigiúirí níos airde ná sin. Iad siúd atá thairis sin cheana féin, beidh cead acu an tsuim atá acu sa gComhar faoi láthair a choinneáil ansin, ach gan cur leis.
Tá craobhacha eile den Chomhar atá níos géire ná sin ar an bpolasaí nua seo; níl cuid ach ag ceadú uasmhéid €15,000 i dtaiscí agus táthar ag cur iallach orthu siúd a bhfuil cuntas os a chionn sin acu é a laghdú go dtí an teorainn nua. Reáchtáil na margaí idirnáisiúnta airgid, agus rátaí úis an-íseal, atá ina gcrá croí ag craobhacha den Chomhar Creidmheasa faoi láthair. Níl géarchéim an choróinviris ag cuidiú leis an scéal ach oiread.
Ar an gcéad iarraidh, tá sé tarlaithe le riar blianta go bhfuil go leor airgid ar lámh ag craobhacha den Chomhar Creidmheasa. Tugann Craobh Chonamara den ghluaiseacht seirbhís don phobal as an Líonán ar theorainn thuaidh Chonamara ó dheas go Cill
Chiaráin agus soir go Dúiche Sheoigeach agus an Teach Dóite. De réir na tuairisce airgeadais ag cruinniú cinn bhliana 2020 bhí €24 milliún i dtaisce ag na baill agus ní raibh ach €7.6m. amuigh ar iasacht. Bheadh craobhacha eile ar fud na tíre sa gcás céanna i dtaobh coigiltí agus iasachtaí.
I dtéarmaí struchtúr an Chomhair Chreidmheasa glactar leis gurb iad na hiasachtaí na sócmhainní; tá siad sin le n-íoc ar ais ag na baill leis an gComhar agus ús orthu freisin. As na haisíocaíochtaí sin agus an t-ús orthu a shaothraíonn an Comhar a chuid airgid den chuid is mó. Íoctar an fhoireann oibre agus costas reáchtála as sin. Sé an t-airgead atá i dtaisce ag na baill an dliteanas atá ar an gCraobh; caithfear é sin a íoc ar ais leis na baill ach a ndéanfar éilimh air.
Ó tharla laghdú a bheith ar an nglaoch ar iasachtaí le tamall blianta – is cosúil, beag beann ar a bhfuil de ghearán le cloisteáil, go bhfuil níos mó airgid ag go leor daoine in Éirinn, ná a bhíodh – níl an oiread céanna úis ag teacht isteach agus a bhíodh.
Bhíodh roinnt buntáistí freisin ar an airgead a bhíodh i dtaisce ag baill sna blianta a caitheadh mar go mbeadh ús nó buachtáil air ag an gcraobh nuair a dhéantaí infheistiú ar an airgead sin sa mBanc no in institiúidí airgeadais eile. Ach de bharr na laghdaithe ar ús sna bancanna agus in institiúidí eile, tá sé tarlaithe anois gur amhlaidh atá craobhacha den Chomhar Creidmheasa ag cailleadh airgid de bharr a bhfuil curtha i dtaisce leo.
Cloisfidh baill Chomhar Creidmheasa Chonamara an chéad oíche eile go bhfuil na bancanna ag baint amach 0.50% ar an airgead atá á chur i dtaisce leo anois. I leaba ús a fháil air an airgead, mar a bhíodh, tá Craobh Chonamara ag íoc an bhainc as é a choinneáil i dtaisce. Tá craobhacha eile sa mbád céanna.
Sa mullach air seo uilig, tá rialacha níos géire leagtha síos ag an mBanc Ceannais le tamall blianta faoin gcoibhneas a chaithfear a choinneáil sa gComhar Creidmheasa idir sócmhainní agus dliteanas.
Bhí an scríbhneoir seo ina chathaoirleach deonach ar Chomhar Creidmheasa in iarthar Chonamara sna 1980óidí agus is deacair do dhuine ar bith a bhí san eagraíocht san am sin breithiúnas a fháil ar an athrú atá tarlaithe. Sna blianta sin, bhí go leor glaochanna ar iasachtaí. Ba dheacair mórán taiscí airgid a fháil isteach san am sin. Scaití, bhíodh orainn iasachtaí a choinneáil siar nó go dtiocfadh tuilleadh airgid isteach.
Céard atá tarlaithe? Freagra simplí ar bhealaí, is dóigh: tá daoine – go leor acu ar aon nós – níos fearr as agus a chonách sin orthu. Ba dheacra iasachtaí á fháil ón mbanc sna blianta siar freisin
ná atá sé anois. Ach, sé an méadú ollmhór ar an sábháil airgid an rud is suntasaí. Bhí an claonadh sin ann go láidir ann sular thaobhaigh an coróinvíreas muid ar chor ar bith.
Fágann athruithe saoil go bhfuil ceisteanna achrannacha praiticiúla le réiteach ag craobhacha den Chomhar Creidmheasa agus na cruinnithe cinn bhliana fíorúla ar na bacáin. De réir mar a mhéadaigh obair na gcraobhacha, tugadh isteach breis foirne lán-aimseartha, rud ab éigean a dhéanamh. Ní raibh sé inrásta ag foirne deonacha an obair a choinneáil ag imeacht. Tá na costais phá agus reáchtála méadaithe dá bharr sin uilig.
Anois, níl an brabús chomh láidir ach tá an píobaire le n-íoc i gcónaí. Beidh ar ghluaiseacht na gComhar Creidmheasa a bheith seiftiúil. Bhí i gcónaí.
