An t-alt is mó léamh ar NÓS in 2019…
Foilsíodh inné liosta de na hailt is mó léamh, ó uimhir a 30 go huimhir a 16, ar NÓS i gcaitheamh na bliana 2019. Bhí meascán maith ann d’ábhar, idir shúgradh agus dáiríre, idir chartúin, ailt fhada, liostaí gairide, agus fhíseáin dheasa.
Inniu, ar lá deiridh na bliana, nochtfaidh muid an t-alt is mó léamh in 2019, chomh maith leis an gcuid eile den liosta iomlán. Foilseofar amárach briseadh síos ar líon na léitheoirí a bhí ag NÓS i mbliana — méadú ar líon na léitheoirí rialta arís eile i mbliana — agus staitisticí úsáide eile.
Tá súil againn gur thaitin an t-ábhar a cuireadh ar fáil, idir ailt, fhíseáin, chartúin, phodchraoltaí agus eile lenár léitheoirí ar fad i mbliana agus tá muid ag súil le bliain mhór mhaith libh in 2020.
Reáchtáladh Féile Bendigeidfran den chéad uair i mbliana, ‘Tionscnamh IdirCheilteach’ a bhí ar siúl sa Bhreatain Bheag agus é mar aidhm aige cainteoirí Gaeilge agus cainteoirí Breatnaise a thabhairt le chéile sa gcaoi is go bhfoghlaimeoidís óna chéile. Bhí colúnaí NÓS, Eoin P Ó Murchú, i láthair agus thug sé an tuairisc bhreá seo ar na himeachtaí dúinn i mí Aibreáin.
Tá cáil nach beag faoin am seo ar an gcuntas Twitter @motherfocloir. Is fochuntas sealaíochta de chuid @TheIrishFor atá ann, agus bíonn aoi-ghiolcaire nua ann chuile sheachtain. Bhí duine d’fhoireann sheasta an phodchraolta Motherfocloir, Éimear Duffy, ar an stiúir ag tús na bliana agus spreag sí na mílte duine páirt a ghlacadh i gcomhrá mór faoina gcaidreamh leis an nGaeilge.
D’eisigh Gráinne Holland s’againne a dara halbam, Gaelré, in 2015 agus bhí tóir go fóill ar an leagan cumhachtach den amhrán cáiliúil reibiliúnach seo go fóill in 2019. Bíonn an t-amhrán seo i measc na míreanna is mó léamh ar NÓS bliain i ndiaidh bliana.
12 — Amhrán na nGael le Méabh Ní Bheaglaoich
Amhrán eile ar liosta na bliana seo, an uair seo ‘Amhrán na nGael’ leis an amhránaí Duibhneach Méabh Ní Bheaglaoich.
Tá sé tábhachtach cuimhneamh go bhfuil an oiread sin saibhris againn anseo, leis an gceol, leis an dteanga, leis an stair, leis an bhfilíocht, leis na healaíona i gcoitinne…
11 — ‘Is Sinne Óg’, amhrán Gaeilge Picture This
Amhrán a eisíodh ar an albam CEOL 2018 agus an-tóir go deo air ó lá a eisithe amach.
10 — Logainmneacha Shasana i nGaeilge
Tá a fhios againn uilig gur tháinig na Sasanaigh go hÉirinn agus go ndearna siad iarracht ár logainmneacha dúchais a ghlanadh ó chuimhne na ndaoine trí leaganacha Gallda de na focail Ghaeilge a bhuaileadh ar léarscáileanna agus ar chomharthaí bóthair na tíre. Ach cén chuma a bheadh ar Shasana dá rachadh na Gaeil anonn ansin le peann dearg? Sin í an cheist a bhí ag dó na geirbe ag Eoin P Ó Murchú nuair a dhear sé an léarscáil seo!
9 — Na 10 Logainm is Iontaí in Éirinn
Is maith libh liostaí! Agus is maith libh logainmneacha is léir! Bhí liosta de na logainmneacha is ‘scanrúla’ in Éirinn ar alt an lae inné, agus seo chugaibh na logainmneacha ‘is iontaí’! Seo thíos rogha de na 10 logainm Gaeilge is craiceáilte in Éirinn, a bhuí le logainm.ie agus placenamesni.org.
8 — ‘Táim in ann labhairt as Gaeilge’ — McGregor
Tá Conor McGregor go fóill ar dhuine de na lúthchleasaithe Éireannacha is cáiliúla amuigh, cé gur beag meas atá ag muintir a thíre féin air faoin am seo. Bhí an trodaí in Chicago do Lá Fhéile Pádraig nuair a ceistíodh a chumas labhartha Gaeilge. “Tá mé in ann labhairt as Gaeilge,” an freagra a thug sé ar cheist nach gcloistear sa bhfíseán de a scaipeadh ar na meáin shóisialta san earrach.
Chuir Eoin P Ó Murchú an liosta seo de ghiorrúcháin na Gaeilge le chéile i mí Feabhra 2018 agus bhí an-tóir go deo ar an alt féin agus ar na grafaicí a chuaigh leis. Ar ndóigh, spreag an t-alt seo alt eile atá ar an liosta (12) faoi na giorrúcháin is mó i mbéal an phobail ar Twitter.
6 — Eoin Keane agus Maura Higgins
Bhí an tír gafa le Love Island ar theilifís Shasana i gcaitheamh an tsamhraidh, agus bhí Éireannach mná, Maura Higgins as an Longfort, ar dhuine de réaltaí móra an tséasúir. Bhí ár gcolúnaí Eoin Keane an-tógtha leis an gclár agus chonaic ann cosúlachtaí go leor idir an tréimhse a chaith na rannpháirtithe ar Oileán an Ghrá agus na tréimhsí a chaitheann daoine óga in Éirinn sa nGaeltacht…
Seo an dara halt faoi ghiorrúcháin Ghaeilge ar liosta na bliana seo agus ní hé an t-alt deireanach ar an ábhar é. Eoin P Ó Murchú chugainn arís leis an liosta seo de ‘théacschaint nua-aimseartha’ a chuir sé le chéile chomh fada siar le 2013. Bíonn tóir bliain i ndiaidh bliana ar an alt seo.
4 — GRMA, a MTS – na giorrúcháin Ghaeilge is coitianta ar Twitter
Rinne an ríomheolaí aitheanta, Kevin Scannell, anailís ar na giorrúcháin Ghaeilge is coitianta ar Twitter agus tháinig aníos le liosta fíorspéisiúil de na nathanna nua-aimseartha is mó a bhíonn i mbéal an phobail — leasainm Mháirtín Tom Sheáinín RTÉ RnaG ina measc!
3 — An Fáinne Sine seolta ag Conradh na Gaeilge
Alt grinn a bhí chomh dána sin gur bhagair Facebook orainn go scriosfaí leathanach NÓS dá gcuirfí in airde arís é.
2 — 6 bhotún choitianta sa Ghaeilge
Alt cartlainne eile (ó 2015) a tháinig chun cinn go mór arís i mbliana agus imní oraibh go bpeacaíonn sibh go trom ó thaobh na gramadaí de. Chuir saoithe na Gaeilge i nGaelchultúr i mBaile Átha Cliath an liosta seo le chéile dúinn beagnach cúig bliana ó shin anois, ach cuirfidh na Gaeil spéis i ngramadach a dteanga i gcónaí!
1 — 10 ndeasú gnéis…as Gaeilge
Kama Sutra na Gaeilge! Foilsíodh an t-alt seo Lá Fhéile Vailintín 2015 den chéad uair, agus bíonn sé ag barr an liosta go minic. Go deimhin, is é an t-alt is mó léamh riamh é ar NÓS agus spéis leanúnach ag ár léitheoirí ar na bealaí is fearr le craiceann a bhualadh as Gaeilge.
Foilsíodh an chéad chuid den alt seo inné.