Skip to main content
Baile
Aoisghrúpaí
4 Bliain agus níos óige
Ainmneacha Gaeilge
Naíonraí
Ag úsáid Gaeilge le do pháistí
Ag labhairt Gaeilge le do gharpháistí
Ag tógáil páistí le Gaeilge taobh amuigh den Ghaeltacht
Ag tógáil páistí le Gaeilge sa Ghaeltacht
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
4 - 12 Bliain
Gaelscoileanna & Gaelcholáistí
Buntáistí Oideachais trí Ghaeilge
Coláistí Samhraidh
An Ghaelbhratach
Féilte
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
12 - 18 Bliain
Gaelscoileanna & Gaelcholáistí
Buntáistí Oideachais trí Ghaeilge
Coláistí Samhraidh
5 leid – Ag dul chun na Gaeltachta
An Ghaelbhratach
Féilte
Ag úsáid d’ainm as Gaeilge
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
18 - 22 Bliain
Cumainn Ghaelacha & Aontais Mhac Léinn
Cúrsaí le Gaeilge ar an 3ú Leibhéal
Féilte
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
22+ Bliain
Gairmeacha le Gaeilge in Éirinn
Ranganna Gaeilge do Dhaoine Fásta
Glac Páirt sa Ghluaiseacht
Ciorcail Chomhrá | Caint & Comhrá
Féilte
Saoire sa Ghaeltacht
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
Pobal
Nuachtlitreacha PEIG.ie – Ríomhphost & WhatsApp
Tithe agus tailte atá ar díol agus ar cíos sna ceantair Ghaeltachta – dar le Daft.ie
10 bhFáth le Clárú don Eolaire Gnó
Tacaíochtaí ar fáil do ghnóthaí
Ciorcail Chomhrá | Caint & Comhrá
Sloinnte
An Ghaeltacht
Grúpaí Pobail
Na Lárionaid Ghaeilge
Na Ceanneagraíochtaí
Féilte
Seachtain na Gaeilge le Energia
Imeachtaí Ardú Feasachta
Leabhair Ghaeilge
Podchraoltaí Gaeilge
An Chaint
Oifigigh Gaeilge i bhFeidhmeannacht na Seirbhíse Sláinte (FSS)
7 dtreoir le bheith níos sábháilte ar líne
Foghlaim
Ag foghlaim na Gaeilge
Naíonraí
Gaelcholáistí
Gaelscoileanna & Gaelcholáistí
An Ghaeilge i Scoileanna Béarla
Ranganna
Seirbhísí Gaeilge do Scoileanna
Téarmaíocht agus Gramadach ar líne
Cearta
Acht na dTeangacha Oifigiúla 2003
Cairt Eorpach do Theangacha Réigiúnacha & Mionlaigh
Straitéisí Gaeilge ó Thuaidh is ó Dheas
Seirbhísí ar fáil as Gaeilge
Glac Páirt sa Ghluaiseacht
Feachtasaíocht
Taighde Gaeilge
Ag úsáid Gaeilge le seirbhísí stáit
An Coimisinéir Teanga
6 fhorbairt teicneolaíoctha atá ó chainteoirí na Gaeilge
Fostaíocht
Leabhrán Ghairmeacha le Gaeilge
Físeáin: ‘Do Ghairm le Gaeilge’
Gairmeacha le Gaeilge san Eoraip
Gairmeacha le Gaeilge in Éirinn
Folúntais
Cúrsaí le Gaeilge ar an 3ú Leibhéal
CV Samplach Gaeilge
Ag lorg poist leis an nGaeilge
Cé hiad na fostóirí Gaeilge is mó?
Comhairle agallaimh do phost le Gaeilge
5 leid d’fhísagallaimh
Bileog Eolais faoi Phoist Fhéideartha
Ceisteanna Coitianta
Baile
Aoisghrúpaí
4 Bliain agus níos óige
Ainmneacha Gaeilge
Naíonraí
Ag úsáid Gaeilge le do pháistí
Ag labhairt Gaeilge le do gharpháistí
Ag tógáil páistí le Gaeilge taobh amuigh den Ghaeltacht
Ag tógáil páistí le Gaeilge sa Ghaeltacht
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
4 - 12 Bliain
Gaelscoileanna & Gaelcholáistí
Buntáistí Oideachais trí Ghaeilge
Coláistí Samhraidh
An Ghaelbhratach
Féilte
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
12 - 18 Bliain
Gaelscoileanna & Gaelcholáistí
Buntáistí Oideachais trí Ghaeilge
Coláistí Samhraidh
5 leid – Ag dul chun na Gaeltachta
An Ghaelbhratach
Féilte
Ag úsáid d’ainm as Gaeilge
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
18 - 22 Bliain
Cumainn Ghaelacha & Aontais Mhac Léinn
Cúrsaí le Gaeilge ar an 3ú Leibhéal
Féilte
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
22+ Bliain
Gairmeacha le Gaeilge in Éirinn
Ranganna Gaeilge do Dhaoine Fásta
Glac Páirt sa Ghluaiseacht
Ciorcail Chomhrá | Caint & Comhrá
Féilte
Saoire sa Ghaeltacht
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
Pobal
Nuachtlitreacha PEIG.ie – Ríomhphost & WhatsApp
Tithe agus tailte atá ar díol agus ar cíos sna ceantair Ghaeltachta – dar le Daft.ie
10 bhFáth le Clárú don Eolaire Gnó
Tacaíochtaí ar fáil do ghnóthaí
Ciorcail Chomhrá | Caint & Comhrá
Sloinnte
An Ghaeltacht
Grúpaí Pobail
Na Lárionaid Ghaeilge
Na Ceanneagraíochtaí
Féilte
Seachtain na Gaeilge le Energia
Imeachtaí Ardú Feasachta
Leabhair Ghaeilge
Podchraoltaí Gaeilge
An Chaint
Oifigigh Gaeilge i bhFeidhmeannacht na Seirbhíse Sláinte (FSS)
7 dtreoir le bheith níos sábháilte ar líne
Foghlaim
Ag foghlaim na Gaeilge
Naíonraí
Gaelcholáistí
Gaelscoileanna & Gaelcholáistí
An Ghaeilge i Scoileanna Béarla
Ranganna
Seirbhísí Gaeilge do Scoileanna
Téarmaíocht agus Gramadach ar líne
Cearta
Acht na dTeangacha Oifigiúla 2003
Cairt Eorpach do Theangacha Réigiúnacha & Mionlaigh
Straitéisí Gaeilge ó Thuaidh is ó Dheas
Seirbhísí ar fáil as Gaeilge
Glac Páirt sa Ghluaiseacht
Feachtasaíocht
Taighde Gaeilge
Ag úsáid Gaeilge le seirbhísí stáit
An Coimisinéir Teanga
6 fhorbairt teicneolaíoctha atá ó chainteoirí na Gaeilge
Fostaíocht
Leabhrán Ghairmeacha le Gaeilge
Físeáin: ‘Do Ghairm le Gaeilge’
Gairmeacha le Gaeilge san Eoraip
Gairmeacha le Gaeilge in Éirinn
Folúntais
Cúrsaí le Gaeilge ar an 3ú Leibhéal
CV Samplach Gaeilge
Ag lorg poist leis an nGaeilge
Cé hiad na fostóirí Gaeilge is mó?
Comhairle agallaimh do phost le Gaeilge
5 leid d’fhísagallaimh
Bileog Eolais faoi Phoist Fhéideartha
Ceisteanna Coitianta
<a-href="https://tuairisc.ie"-class="credit-tuairisc"-target="-blank"-rel="noopener-noreferrer"></a>-fear-chonamara-agus-bean-na-teavaine-in-eadan-a-cheile-i-mboston 

Fear Chonamara agus bean na Téaváine in éadan a chéile i mBoston 

Ní troid na mba maol é seo.   

“Bhfearr dóibh siúd atá ag cur dhíobh ar stáisiúin raidió fios a ngnó agus fios a labhartha a bheith acu”.

Níor leag Méara Bhoston, Marty Walsh fiacail air.  Ní nós leis an Méara labhairt go láidir ná go binbeach.  Ceart go leor, tá sé tugtha daite aige anois agus arís don Uachtarán Trump, ach sin nós atá ag mórán chuile Dhaonlathach ar fud na Stát.

Gar do bhaile a bhí an Méara nuair a chur sé teannadh lena chuid focal le seachtain anuas.  Tá cúis leis – táthar ag teannadh níos gaire don chéad toghchán Méarachta eile i mBostún i mí na Samhna 2021.

Is léir go bhfuil daoine ann atá ag fáil faoi réir cheana féin.  Tá an aeráid agus an aimsir an-mheirbh i mBoston faoi láthair agus fógra teasa eisithe ag Marty Walsh do phobal na cathrach.  Tá cosúlachtaí ann freisin go bhfuil aeráid na polaitíochta athraithe sa gcathair agus nach féidir a bheith chomh cinnte  agus a bhíothas cheana go mbeidh an bua ag an Méara Walsh an chéad uair eile.

Ach tá rud amháin soiléir de bharr na cainte boirbe atá déanta ag Walsh an tseachtain seo.  Ní thabharfaidh sé deis do dhuine ar bith seasamh ar chois air.

Iad siúd a raibh eolas maith acu ar a mhuintir roimhe as Conamara, beidh a fhios acu nach ón ngaoth a thug sé é sin.

Ráiteas a rinne Michelle Wu a tharraing an chonspóid.

Cé hí Michelle Wu?

I mbeagán focal is í Wu, arb as an Téaváin a tuismitheoirí, an duine is mó atá luaite le dúshlán a thabhairt do Mharty Walsh sa toghchán do phost an Mhéara i mBostún an chéad bhliain eile.  Tá daoine ann cheana féin a chreideann go bhféadfadh sí iarraidh mhór a thabhairt faoi.

Toghadh í ar Chomhairle Cathrach Bhostúin in 2016 agus tá sí ar dhuine de roinnt ban atá tagtha chun cinn go mór sa bpolaitíocht i Massachusetts.  Is í ba mhó a fuair vótaí sa toghchán sin ar fud na cathrach.  Tá a cáil ag méadú, go háirithe i measc an phobail óig ó shin.  Níl sé fógartha aici fós go mbeidh sí ina hiarrthóir do phost Mhéara na Cathrach ach is dóigh ná a mhalairt go mbeidh.

Ciste ar a dtugtar an Boston Resiliency Fund a bhain caint as Michelle Wu.  Airgead atá curtha ar fáil ag comhlachtaí, lucht gnó agus daoine anseo agus ansiúd atá sa gciste seo. Bunaíodh an ciste le hairgead a chur ar fáil do theaghlaigh agus do dhaoine atá thíos go dona le géarchéim an Covid-19. Faoi stiúir an Mhéara atá an bailiúchán seo eagraithe; tá triúr iontaobhaithe ar an gciste.  Go dtí seo, tá $33 milliún curtha sa gciste agus tá $23 milliún de sin roinnte amach cheana féin.    

Ach níor cheart go mbeadh an ciste faoi choimirce an Mhéara, arsa Michelle Wu.  Cuireann sé ‘próisis na polaitíochta’ as a riocht, a deir sise.  Creideann sí gur cheart gur faoi stiúir phríobháideach agus dheonach a bheadh a leithéid de chiste.

“Tá mé tinn, tuirseach d’iarrachtaí gearrthéarmacha mar seo,” a deir sí.  “Tá iarracht cheart ag teastáil sa gcathair seo sa gcaoi agus go mbeidh pobail ar fud Bhoston in ann seasamh ar a gcosa féin.”

Ní nós le Marty Walsh a bheith giorraisc ná géar ina chuid foclaíochta ach bhí cantal sa bhfreagra a thug sé ar chaint Wu, gan í a ainmniú.  “Is furasta eolas  a fháil faoin gciste,” a deir an Méara, “sula dtosaíonn daoine ag caitheamh anuas ar an iarracht.”

“Tá beatha curtha ar bhoird de bharr an chiste seo i dtráth seo na héigeandála.   Tá cúnamh tugtha le cuid mhaith tástálacha a chur ar dhaoine a raibh baol ann go raibh an víreas ag dul dóibh; tá deiseanna ríomhaireachta curtha ar fáil do ghasúir agus do dhaoine óga mar chabhair lena  gcuid staidéir a dhéanamh an fhaid agus atá scoileanna dúnta agus go leor eile.”

Ansin chaith Walsh spalla eile:  “B’fhéidir,” a deir an Méara, arbh imirceoirí as Gaeltacht Chonamara a thuismitheoirí, “go bhfuil daoine atá ag déanamh cáineadh ar an gciste tábhachtach seo ag cuimhneamh ar stádas níos airde sa bpolaitíocht.  Más sin é atá ar intinn acu b’fhearr dóibh cuimhneamh ar ábhar níos fearr ná a bheith ag caitheamh anuas ar an gciste tábhachtach seo.”

Ceistíodh Walsh agus Wu faoina bhfuil ar intinn acu faoi thoghchán Mhéarachta Bhoston an chéad  bhliain eile.  Níor dhúirt ceachtar acu go raibh socrú déanta acu fós faoi bheith ina n-iarrthóirí.

Ar ndóigh, tá tuairimíocht ann go dtairgfeadh Joe Biden post do Marty Walsh – tá cairdeas idir an bheirt acu – má bhíonn sé ina Uachtarán ar Mheiriceá.

Ach níl ansin ach tuairimíocht; an rud atá cinnte ná go mbeidh toghchán ann don Mhéara i mBoston aríst faoi cheann bliain agus ráithe.

I Samhain na bliana 2013 a toghadh Marty Walsh mar an 48ú méara ar chathair Bhoston.  Ba mhór an gaisce a rinne sé.

Cé nárbh é rogha na coitiantachta é í dtosach bhuaigh sé na réamhthoghcháin gan stró agus thug sé leis an geall sa deireadh.

Toghadh é don dara téarma i mí na Samhna, 2017.  An iarraidh sin bhí iarrthóir as an bpobal dubh, Tito Jackson, ina choinne, agus caint ann go bhféadfadh seisean go leor de vótaí na mionlach i mBoston a thabhairt leis.  Ina dhiaidh sin féin, bhí bua glan ag Walsh lena dhá oiread vótaí ná mar a bhí ag a chéile comhraic. Fuair sé an ceann is fearr ar Jackson i gcuid mhaith pobal den chine dubh.

Ach, tharla athrú polaitíochta gan choinne i mBoston anuraidh.  Sa gcathair féin, tá fir den chine geal, an dream ceannais go traidisiúnta, ina mionlach anois i measc an triúr ball déag atá ar an gComhairle Cathrach.   

Ansin, cuireadh mant eile sa gcóras traidisiúnta nuair a chuir Ayanna Pressley, bean den chine dubh, Michael Capuano a bhí ina fheisire  i dTeach na nIonadaithe in Washington le fiche bliain, as a bhróga.  Iarraidh mhór a bhí ansin.  Bhí tacaíocht an Mhéara Walsh fógartha go poiblí do Capuano.  Ar bhealaí, tá an t-athrú seo ag tarlú céim ar chéim leis an athrú atá ag teacht ar dhaonra na cathrach.

Mionlach iad an cine geal i mBoston anois – 43%.  Sin 16% níos lú ná 1990.

D’éirigh thar cionn le Marty Walsh i measc na mionlach sa dá thoghchán Méarachta a throid sé go dtí seo.  Ach, sa gcás agus go rachadh Michelle Wu san iomaíocht, bheadh cúpla buntáiste aice. Iarrthóir ban de chuid na mionlach í a bhfuil oideachas curtha uirthi in Harvard.  D’fhéadfadh sé freisin go mbeadh sruth tacaíochta ann i dtreo na mban.

Ar an taobh eile den scéal, is polaiteoir é Marty Walsh a d’fhoghlaim a chuid polaitíochta ar shráideanna Bhoston agus sna ceardchumainn. Go deimhin, dúirt sé féin gurbh é a uncail, Pat Walsh as Caladh Mhaínse, an ceannasaí ar feadh i bhfad ar Cheardchumann na nOibrithe Tógála i mBoston – áit ar theastaigh intinn pholaitiúil agus misneach dá réir –  a thug spreagadh dó tabhairt faoi chosán na polaitíochta.

Idir mhianach agus chúlra tá miotal i Marty Walsh agus beidh a fhios ag Michelle Wu é sin má thugann sí a dhúshlán i mBoston an chéad bhliain eile  – ní troid na mba maol a bheidh ann.

Níos mó