Tá an seanchaí cáiliúil Peig Sayers a fuair bás 60 bliain ó shin i mbéal an phobail arís – leabhar nua dá scéalta amuigh, amhrán nua cumtha ina honóir agus cosaint bhríomhar á déanamh uirthi ar Twitter.
Tá cás Pheig, an seanchaí as Dún Chaoin ar thuill a cuntas ar a saol ar an mBlascaod cáil di ar fud an domhain á phlé ar Twitter le déanaí ó chuir Aodhán Ó Deá, ó Chonradh na Gaeilge, teachtaireacht amach inar cháin sé tuairim a nocht an craoltóir de chuid Newstalk, Sinéad Ryan, ar an stáisiún raidió sin le déanaí.
Cás na Gaeltachta agus foilsiú an chéad athbhreithniú ar Phlean Gníomhaíochta 2018-2022 an Rialtais don Ghaeilge a bhí le plé ar an chlár Lunchtime Live Dé hAoine seo caite ach ina áit sin thosaigh Ryan ag cur di faoi shaothar beathaisnéise Pheig Sayers.
“She was the stuff of nightmares for any of us in school in the seventies, eighties and nineties.
“If anything is more likely to strip out the passion, joy and warmth from learning a language, she was it,” a dúirt an craoltóir Sinéad Ryan sular cuireadh tús leis an phlé faoin Ghaeltacht agus an Ghaeilge.
Ina theachtaireacht a scaip sé ar Twitter, dúirt Aodhán Ó Deá nár bhain tuairim an chraoltóra le hábhar.
Oh great a new presenter on @LunchtimeLiveNT @NewstalkFM ; @sinead_ryan.
Here’s hoping we get a modern debate on our language & what resources are needed to strengthen the Language Act currently in Dáil.
First sentence- :”I hated Peig in school”
— Aodhán Ó Deá (@aodhanodea) October 9, 2020
I measc na dteachtaireachtaí a chosain oidhreacht Pheig Sayers, bhí ceann inar roinneadh físeán nua ‘Barr an Chrainn’, mar a bhfuil glór Pheig curtha le ceol de chuid Alfonz the Ghost.
BARR AN CHRAINN
Is linne Peig agus seo í ag caint linne!
Cad a shíleann sibh?
Ceol le @alfonztheghost Eag Fuaime @gingeripod https://t.co/GYokmm1WMU
— Eoin P. Ó Murchú (@murchadhmor) October 9, 2020
Thagair daoine eile d’eachtraí i saol Pheig nach minic a chuimhnítear orthu.
Peig was great. Some young lad was hassling her when she was working, and she fucked a rotten turnip at his head. What more do people want?
— Dr Aonghus Mullins (@DrAonghusM) October 9, 2020
Dúirt go leor daoine go rabhadar bréan den cháineadh a dhéantar ar Pheig agus cás na Gaeilge á phlé.
— Ella the Library Ghost (@ella_hassett) October 9, 2020
Gach am! pic.twitter.com/mXXQR3PHbV
— Pádraig Rua Ó M (@AnCraobhRua) October 9, 2020
Gif a chuir TG4 amach a mheall an méid is mó croíthe.
Peig Sayers: pic.twitter.com/quWdl4RQIx
— TG4TV (@TG4TV) October 10, 2020
Cheistigh daoine eile bunús an fhuatha do Pheig agus dá saothar.
Never understood the weird vitriol against Peig. It’s a self-perpetuating myth, a caricature mindlessly regurgitated in many instances by people who never studied her and know feck all about her life really. She is an easy image to evoke: she is literally the Shan Van Vocht 1/5 https://t.co/bhG4YrlMTM
— Cuan Ó Seireadáin (@Cuanbos) October 10, 2020
“Peig” was taken off the curriculum last century. If your go-to trope about the Irish language is a book you studied for the leaving cert THREE DECADES ago, maybe you don’t have all the relevant information to hand.
— Cllr. Peter KavanAGH! Real Monsters!!! (@TheKavOfficial) October 9, 2020
Ag labhairt dó le Tuairisc.ie dúirt urlabhraí Gaeilge Chomhaontas Glas, Peter Kavanagh, go léiríonn an plé ar líne go bhfuil pobal na Gaeilge tinn tuirseach de na tagairtí do Pheig agus cúrsaí Gaeilge an lae inniu á bplé.
“Níl sé bailí a bheith ag caint faoi Pheig nuair atá cás na Gaeltachta sa lá inniu faoi chaibidil. Is seantróp seanchaite é agus tá daoine tinn tuirseach a bheith ag éisteacht leis.
“Níl aon ábhar eile ar domhan a bheadh á tharraingt anuas chomh minic sin. Samhlaigh dá mbeadh duine ag caint faoi vacsaín a fháil do Covid-19 agus go ndéarfadh duine eile ach ‘bhí an ghráin agam ar an eolaíocht ar scoil’. Ní sé oiriúnach ar chor ar bith,” a dúirt Peter Kavanagh.
Idir an dá linn, tá meabhrú eile ar chumas scéalaíochta le fáil i leabhar nuafhoilsithe Peig Sayers – Níl deireadh Ráite atá curtha in eagar ag Pádraig Ó Héalaí, iarléachtóir sinsearach le Gaeilge in Ollscoil na hÉireann, Gaillimh, agus Bo Almqvist, an t-ollamh agus an béaloideasóir iomráiteach as an tSualainn a bhásaigh seacht mbliana ó shin.
Cnuasach scéalta a bhailigh Coimisiún Béaloideas Éireann ó Pheig Sayers féin idir 1952 agus 1958 atá sa leabhar nua, atá foilsithe ag New Island Books.
Tá taifeadtaí de Pheig i mbun scéalaíochta le cloisteáil ar an dá dhlúthdhiosca a ghabhann leis an leabhar chomh maith le tras-scríbhinní agus leaganacha Béarla de na scéalta.
