Tá cor bainte as feidhmeannaigh in Údarás na Gaeltachta, agus as pobal cheantar Iorras Aithneach, de bharr droim láimhe a bheith tugtha ag Comhairle Chontae na Gaillimhe le tionscnamh Pháirc na Mara i gCill Chiaráin in iarthar Ghaeltacht Chonamara.
Shocraigh rannóg pleanála na Comhairle tráthnóna inné nach gceadóidís an Pháirc Thionscail Mhara atá aitheanta ag Údarás na Gaeltachta mar dheis le borradh a chur faoin eacnamaíocht agus faoin bhfostaíocht i gceantar atá buailte go dona de bharr easpa jabanna.
Bheadh na scórtha milliún infheistíochta i gceist idir airgead poiblí agus príobháideach agus meastar go bhféadfadh cuid mhaith de 200 post a bheith ar fáil go díreach, no go hindíreach de bharr fhorbairt Pháirc na Mara.
Ní raibh an chéad amharc faighte ar ar líne tráthnóna inné ar na cúiseanna atá leis an diúltú ach tuigtear go raibh cúrsaí caomhnaithe – Limistéar faoi Chaomhnú Speisialta go háirithe – agus cúrsaí soláthair uisce, i measc na n-ábhar a bhí ag déanamh imní do phleanálaithe Chomhairle Chontae na Gaillimhe.
Bhí tráthnóna inné ar an uair ba dheireanaí a bhí leagtha síos le haghaidh cinneadh ón gComhairle Contae agus bhí sé ina ardtráthnóna sular fógraíodh an toradh.
Bhí Páirc na Mara ar an bpríomhchloch ar phaidrín Údarás na Gaeltachta sa bPlean Gnímh cúig bliana a fógraíodh arú anuraidh d’Iorras Aithneach – Carna agus Cill Chiaráin – agus do Ros Muc. Rinneadh ullmhúchán ar an iarratas pleanála sa tréimhse sin agus cuireadh an t-iarratas ar an bhforbairt faoi bhráid Chomhairle Chontae na Gaillimhe ós cionn bliana ó shin.
Tá tionscail a bheadh bunaithe ar ábhar agus ar obair fharraige agus chladaigh i gcroílár phlean Pháirc na Mara. Chuir ós cionn scór comhlacht suim sa bplean agus é ar intinn acu – a bheag no a mhór – lonnú air Pháirc na Mara.
Tuigtear gur chuir tuilleadh dreamanna suim sa tionsncamh de réir mar a bhí an t-am ag dul ar aghaidh, comhlachtaí i dtionscail bhreisluacha na feamainne, mar shampla.
Tá tacaíocht an Rialtais i bprionsabal ag Páirc na Mara mar cheann de na tionscail a chuirfeadh rath ar cheantair tuaithe. Cuireadh €2 milliún as an Státchiste go leataobh mar thaca leis an iarracht. Tá snaidhm coinnithe ar an tsuim airgid sin fós.
Bhí Aire Stáit na Gaeltachta agus Príomh-Aoire an Rialtais san am, Seán Kyne, ar dhuine acu siúd a gheall tacaíocht láidir do Pháirc na Mara.
Thug an tAire Stáit Gaeltachta atá ann faoi láthair, Jack Chambers cuairt ar an suíomh níos túisce i mbliana.
Ach fiú agus go raibh sé fabhrach don iarracht chonaic an tAire Stáit Kyne dhá bhliain ó shin go mbeadh daoine ann a chuirfeadh in aghaidh na Páirce chomh maith.
Ag labhairt dó le toscaireacht as Iorras Aithneach, mheabhraigh an tAire Stáit Kyne go mbíonn deis ag an bpobal a gcuid tuairimí a chur i láthair na n-údarás pleanála nuair a théann iarratais isteach.
“Tá cead ag daoine a dhul in aghaidh forbairtí, ach tá cead acu tacú le forbairtí freisin agus sin rud tábhachtach san gcóras pleanála,” a deir Kyne.
Is féidir le duine ar bith tacaíocht a léiriú agus is féidir le grúpaí pobail sin a dhéanamh freisin, a dúirt sé. Ag cur leis sin, dúirt an Teachta Dála as Gaillimh go bhféadfadh saol agus saothrú a bheith ag daoine óga i dtionscnaimh mar seo amach anseo agus go bhféadfadh siadsan aighneachtaí a chur isteach freisin, dá dtogródh sé leo.
Rinne grúpaí áitiúla i gConamara comhairle an Aire Stáit agus cuireadh beagnach leathchéad aighneacht tacaíochta chuig an gComhairle Contae nuair a chuir Údarás na Gaeltachta iarratas isteach ar chead pleanála bliain agus dhá mhí ó shin.
Cuireadh beagán aighneachtaí isteach in aghaidh na forbartha freisin agus bhí an eagraíocht Galway Bay against Salmon Cages.
Níos deireanaí anuraidh, chuir an Chomhairle Contae céad ceist amach chuig an Údarás agus iad ag iarraidh tuilleadh soiléirithe faoi chodanna den iarratas pleanála. B’éigean d’Údarás na Gaeltachta, agus a gcuid comhairleoirí, a dhul go bun an údair arís leis na ceisteanna seo a fhreagairt.
Chuaigh aighneachtaí isteach arís, a bhformhór as Conamara ag tacú leis an iarratas ach bhí beagán aighneachtaí arís ann a bhí diúltach faoi phlean Pháirc na Mara. Ba as taobh amuigh de Chonamara a bhformhór sin.
Níl a fhios faoin tráth seo cén cosán atá amach roimh phlean Pháirc na Mara. Creideann siad siúd atá i bhfabhar an Phlean gurb é an t-aon bhealach réadúil le bonn agus borradh a chur faoi cheantar láidir Gaeltachta atá buailte ag an imirce agus an dífhostaíocht.
Iad siúd atá ina aghaidh, tá siad den bharúil gur cothú a bheadh i bPáirc na Mara do thionscail na mbradán feilme, tionscal a bhfuil truailliú agus dainséar ag baint leis, dar leo. Deir siad agus go ndéanfadh sé dochar don taobh tíre agus don timpeallacht.
Beidh scrúdú á dhéanamh ag Údarás na Gaeltachta ar na cúiseanna atá leis an diúltú ó Chomhairle Chontae na Gaillimhe. Bheadh sé chomh dóigh céanna go gcuirfidís achomharc faoi bhráid an Bhoird Pleanála.
Ní féidir a chur as an gcomhaireamh go dtarraingeofaí Éisteacht Phoiblí faoin ábhar ó thús deireadh go tosach.
