Skip to main content
Baile
Aoisghrúpaí
4 Bliain agus níos óige
Ainmneacha Gaeilge
Naíonraí
Ag úsáid Gaeilge le do pháistí
Ag labhairt Gaeilge le do gharpháistí
Ag tógáil páistí le Gaeilge taobh amuigh den Ghaeltacht
Ag tógáil páistí le Gaeilge sa Ghaeltacht
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
4 - 12 Bliain
Gaelscoileanna & Gaelcholáistí
Buntáistí Oideachais trí Ghaeilge
Coláistí Samhraidh
An Ghaelbhratach
Féilte
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
12 - 18 Bliain
Gaelscoileanna & Gaelcholáistí
Buntáistí Oideachais trí Ghaeilge
Coláistí Samhraidh
5 leid – Ag dul chun na Gaeltachta
An Ghaelbhratach
Féilte
Ag úsáid d’ainm as Gaeilge
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
18 - 22 Bliain
Cumainn Ghaelacha & Aontais Mhac Léinn
Cúrsaí le Gaeilge ar an 3ú Leibhéal
Féilte
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
22+ Bliain
Gairmeacha le Gaeilge in Éirinn
Ranganna Gaeilge do Dhaoine Fásta
Glac Páirt sa Ghluaiseacht
Ciorcail Chomhrá | Caint & Comhrá
Féilte
Saoire sa Ghaeltacht
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
Pobal
Nuachtlitreacha PEIG.ie – Ríomhphost & WhatsApp
Tithe agus tailte atá ar díol agus ar cíos sna ceantair Ghaeltachta – dar le Daft.ie
10 bhFáth le Clárú don Eolaire Gnó
Tacaíochtaí ar fáil do ghnóthaí
Ciorcail Chomhrá | Caint & Comhrá
Sloinnte
An Ghaeltacht
Grúpaí Pobail
Na Lárionaid Ghaeilge
Na Ceanneagraíochtaí
Féilte
Seachtain na Gaeilge le Energia
Imeachtaí Ardú Feasachta
Leabhair Ghaeilge
Podchraoltaí Gaeilge
An Chaint
Oifigigh Gaeilge i bhFeidhmeannacht na Seirbhíse Sláinte (FSS)
7 dtreoir le bheith níos sábháilte ar líne
Foghlaim
Ag foghlaim na Gaeilge
Naíonraí
Gaelcholáistí
Gaelscoileanna & Gaelcholáistí
An Ghaeilge i Scoileanna Béarla
Ranganna
Seirbhísí Gaeilge do Scoileanna
Téarmaíocht agus Gramadach ar líne
Cearta
Acht na dTeangacha Oifigiúla 2003
Cairt Eorpach do Theangacha Réigiúnacha & Mionlaigh
Straitéisí Gaeilge ó Thuaidh is ó Dheas
Seirbhísí ar fáil as Gaeilge
Glac Páirt sa Ghluaiseacht
Feachtasaíocht
Taighde Gaeilge
Ag úsáid Gaeilge le seirbhísí stáit
An Coimisinéir Teanga
6 fhorbairt teicneolaíoctha atá ó chainteoirí na Gaeilge
Fostaíocht
Leabhrán Ghairmeacha le Gaeilge
Físeáin: ‘Do Ghairm le Gaeilge’
Gairmeacha le Gaeilge san Eoraip
Gairmeacha le Gaeilge in Éirinn
Folúntais
Cúrsaí le Gaeilge ar an 3ú Leibhéal
CV Samplach Gaeilge
Ag lorg poist leis an nGaeilge
Cé hiad na fostóirí Gaeilge is mó?
Comhairle agallaimh do phost le Gaeilge
5 leid d’fhísagallaimh
Bileog Eolais faoi Phoist Fhéideartha
Ceisteanna Coitianta
Baile
Aoisghrúpaí
4 Bliain agus níos óige
Ainmneacha Gaeilge
Naíonraí
Ag úsáid Gaeilge le do pháistí
Ag labhairt Gaeilge le do gharpháistí
Ag tógáil páistí le Gaeilge taobh amuigh den Ghaeltacht
Ag tógáil páistí le Gaeilge sa Ghaeltacht
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
4 - 12 Bliain
Gaelscoileanna & Gaelcholáistí
Buntáistí Oideachais trí Ghaeilge
Coláistí Samhraidh
An Ghaelbhratach
Féilte
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
12 - 18 Bliain
Gaelscoileanna & Gaelcholáistí
Buntáistí Oideachais trí Ghaeilge
Coláistí Samhraidh
5 leid – Ag dul chun na Gaeltachta
An Ghaelbhratach
Féilte
Ag úsáid d’ainm as Gaeilge
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
18 - 22 Bliain
Cumainn Ghaelacha & Aontais Mhac Léinn
Cúrsaí le Gaeilge ar an 3ú Leibhéal
Féilte
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
22+ Bliain
Gairmeacha le Gaeilge in Éirinn
Ranganna Gaeilge do Dhaoine Fásta
Glac Páirt sa Ghluaiseacht
Ciorcail Chomhrá | Caint & Comhrá
Féilte
Saoire sa Ghaeltacht
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
Pobal
Nuachtlitreacha PEIG.ie – Ríomhphost & WhatsApp
Tithe agus tailte atá ar díol agus ar cíos sna ceantair Ghaeltachta – dar le Daft.ie
10 bhFáth le Clárú don Eolaire Gnó
Tacaíochtaí ar fáil do ghnóthaí
Ciorcail Chomhrá | Caint & Comhrá
Sloinnte
An Ghaeltacht
Grúpaí Pobail
Na Lárionaid Ghaeilge
Na Ceanneagraíochtaí
Féilte
Seachtain na Gaeilge le Energia
Imeachtaí Ardú Feasachta
Leabhair Ghaeilge
Podchraoltaí Gaeilge
An Chaint
Oifigigh Gaeilge i bhFeidhmeannacht na Seirbhíse Sláinte (FSS)
7 dtreoir le bheith níos sábháilte ar líne
Foghlaim
Ag foghlaim na Gaeilge
Naíonraí
Gaelcholáistí
Gaelscoileanna & Gaelcholáistí
An Ghaeilge i Scoileanna Béarla
Ranganna
Seirbhísí Gaeilge do Scoileanna
Téarmaíocht agus Gramadach ar líne
Cearta
Acht na dTeangacha Oifigiúla 2003
Cairt Eorpach do Theangacha Réigiúnacha & Mionlaigh
Straitéisí Gaeilge ó Thuaidh is ó Dheas
Seirbhísí ar fáil as Gaeilge
Glac Páirt sa Ghluaiseacht
Feachtasaíocht
Taighde Gaeilge
Ag úsáid Gaeilge le seirbhísí stáit
An Coimisinéir Teanga
6 fhorbairt teicneolaíoctha atá ó chainteoirí na Gaeilge
Fostaíocht
Leabhrán Ghairmeacha le Gaeilge
Físeáin: ‘Do Ghairm le Gaeilge’
Gairmeacha le Gaeilge san Eoraip
Gairmeacha le Gaeilge in Éirinn
Folúntais
Cúrsaí le Gaeilge ar an 3ú Leibhéal
CV Samplach Gaeilge
Ag lorg poist leis an nGaeilge
Cé hiad na fostóirí Gaeilge is mó?
Comhairle agallaimh do phost le Gaeilge
5 leid d’fhísagallaimh
Bileog Eolais faoi Phoist Fhéideartha
Ceisteanna Coitianta
‘teastaionn-cuarbhothar-i-ngaillimh’

‘Teastaíonn cuarbhóthar i nGaillimh’

| Maire Treasa Ni Cheallaigh | ,

Teastaíonn níos mó bealaí rothaíochta i gcathair na Gaillimhe. Teastaíonn níos mó cosáin atá sábháilte do dhaoine atá ag siúl. Teastaíonn níos mó iompar poiblí. Agus teastaíonn cuarbhóthar. 

Táthar ann a dheireann nach dteastaíonn ach ceann amháin de na rudaí seo, iad ag díriú go hiomlán ar an rothaíocht. Tá níos mó a déarfadh go dteastaíonn meascán den rothaíocht, siúl agus iompar poiblí. Agus tá grúpa eile daoine, mise ina measc, a dheireann chaon cheann beo acu. 

Faraor, uair ar bith a luaitear cuarbhóthar do chathair na Gaillimhe, theastódh clogad uait chun tú féin a chosaint ar rothaithe na Gaillimhe. Daoine nach mbíonn orthu 30 míle siar an bóthar a thaisteal le dul abhaile, nó nach gcuireann an tranglam tráchta uair a chloig breise, ar a laghad, ar a gcuid turais chuile lá. Is féidir a bheith i bhfabhar rothaíochta agus tuiscint go dteastaíonn cuarbhóthar chomh maith. 

Ba bhreá liom dá mbeadh gach duine atá in acmhainn teach a cheannacht ó Bhearna soir chomh fada leis an aerfort ar a gcuid rothar chuile lá beo. Ba mhaith liom chomh maith nach mbeadh aon charr, bus ná leoraí istigh sa gcathair mura raibh gnó acu ann. Dhéanfadh sé sin na sráideanna níos sábháilte agus níos taitneamhaí ná mar atá faoi láthair.

Thriail mé ithe amuigh faoin aer níos túisce sa samhradh sa gcathair agus ar éigean go raibh muid in ann comhrá a bheith againn leis an torann a bhí ag dul thar bráid. Trácht a bhí ag dul ó thaobh amháin go taobh eile na cathrach. Daoine as Conamara a bhí ag iarraidh dul siar. Turasóirí a bhí ag déanamh a mbealach go dtí an Clochán. Busanna suite sa trácht, ceal lánaí speisialta. Daoine nach raibh ag iarraidh a bheith sa gcathair ach nach raibh an dara rogha acu, ceal cuarbhóthar. 

Feicim an díospóireacht faoin laghad daoine a líomhnaítear a bhíonn ag dul ó thaobh amháin go dtí an taobh eile. 3% den trácht a deirtear a dhéanfadh cuarbhóthar maitheas dóibh. Faraor, rinneadh an suirbhé sin i 2012 agus tá sé as dáta.

Tógadh tollán i Luimneach cúpla bliain ó shin agus bhog sé an trácht amach ón gcathair. Shábháil daoine am, agus sábháladh sráideanna Luimnigh. Ní gá dul isteach go Baile na hInse nó ar an nGort mura bhfuil fonn ort. Tá spás ag an té atá ag spaisteoireacht sna bailte. Bíonn deis ag iompar poiblí a bheith in am. 

Tuigim an argóint nach gcothaíonn bóthar nua ach tuilleadh tráchta. Tá sé sin le feiceáil ar an M50. Ach is seanargóint é sin. Tógadh an M50 nuair nach raibh aon spéis á chur ag lucht pleanála, ná go deimhin ag an bpobal, in athrú aeráide agus i mbealaí eile taistil. Níor tuigeadh luach na rothar. 

Ag magadh faoi dhaoine a chuaigh ag obair ar an rothar a bhí muid. Tá an meon sin athraithe. Tá daoine ag iarraidh iompar poiblí agus bealaí atá sábháilte. Ach tá go leor fós againn a thuigeann gur maith ann na rudaí seo, ach nach bhfuil aon mhaith iontu don té atá ar an gCeathrú Rua, ar an gClochán, Uachtar Ard, Carna. D’eacnamíocht an cheantair atá coinnithe siar de bharr drogall a bheith ar dhaoine dul tríd na cathrach. Tóg na bealaí do na rothair. Tug dúinn níos mó busanna. Tóg an cuarbhóthar chomh maith. Ní hamháin le deis a thabhairt do chúrsaí iompair na cathrach, ach gan é beidh deiseanna Chonamara agus na Gaeltachta á bplúchadh chomh maith. 

Níos mó