Skip to main content
Baile
Aoisghrúpaí
4 Bliain agus níos óige
Ainmneacha Gaeilge
Naíonraí
Ag úsáid Gaeilge le do pháistí
Ag labhairt Gaeilge le do gharpháistí
Ag tógáil páistí le Gaeilge taobh amuigh den Ghaeltacht
Ag tógáil páistí le Gaeilge sa Ghaeltacht
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
4 - 12 Bliain
Gaelscoileanna & Gaelcholáistí
Buntáistí Oideachais trí Ghaeilge
Coláistí Samhraidh
An Ghaelbhratach
Féilte
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
12 - 18 Bliain
Gaelscoileanna & Gaelcholáistí
Buntáistí Oideachais trí Ghaeilge
Coláistí Samhraidh
5 leid – Ag dul chun na Gaeltachta
An Ghaelbhratach
Féilte
Ag úsáid d’ainm as Gaeilge
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
18 - 22 Bliain
Cumainn Ghaelacha & Aontais Mhac Léinn
Cúrsaí le Gaeilge ar an 3ú Leibhéal
Féilte
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
22+ Bliain
Gairmeacha le Gaeilge in Éirinn
Ranganna Gaeilge do Dhaoine Fásta
Glac Páirt sa Ghluaiseacht
Ciorcail Chomhrá | Caint & Comhrá
Féilte
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
Pobal
Nuachtlitir PEIG.ie
Seirbhísí ar fáil trí Ghaeilge
Ciorcail Chomhrá | Caint & Comhrá
Sloinnte
Grúpaí Pobail
Na Lárionaid Ghaeilge
Tacaíochtaí Gnó atá ar fáil
An Ghaeltacht
Tithe agus tailte atá ar díol agus ar cíos sna ceantair Ghaeltachta – dar le Daft.ie
Seachtain na Gaeilge le Energia
‘An Chaint’ / The ‘Talk’
Féilte
Imeachtaí Ardú Feasachta
Leabhair Ghaeilge
Podchraoltaí Gaeilge
Teilifís & Raidió le Gaeilge
Na Ceanneagraíochtaí
Foghlaim
Ag foghlaim na Gaeilge
Naíonraí
Gaelcholáistí
Gaelscoileanna & Gaelcholáistí
An Ghaeilge i scoileanna Béarla
Ranganna Gaeilge do Dhaoine Fásta
Cúrsaí le Gaeilge ar an 3ú Leibhéal
Seirbhísí Gaeilge do Scoileanna
Téarmaíocht agus Gramadach ar líne
Cearta
Acht na dTeangacha Oifigiúla 2003
Straitéisí Gaeilge ó Dheas is ó Thuaidh
An Coimisinéir Teanga
Cairt Eorpach do Theangacha Réigiúnacha & Mionlaigh
Ag úsáid Gaeilge le seirbhísí stáit
Glac Páirt sa Ghluaiseacht
Feachtasaíocht
Taighde Gaeilge
Fostaíocht
Leabhrán Ghairmeacha le Gaeilge
Físeáin: ‘Do Ghairm le Gaeilge’
Gairmeacha le Gaeilge san Eoraip
Gairmeacha le Gaeilge in Éirinn
Deiseanna le Gaeilge lasmuigh den Eoraip
Taithí Oibre: na hearnálacha éagsúla le Gaeilge
Cé hiad na fostóirí Gaeilge is mó?
Bileog Eolais faoi Phoist Fhéideartha
Leideanna do dhaoine atá ag lorg poist leis an nGaeilge
Folúntais
CV Samplach Gaeilge
Comhairle agallaimh do phost le Gaeilge
5 leid d’fhísagallaimh
Ceisteanna Coitianta
Baile
Aoisghrúpaí
4 Bliain agus níos óige
Ainmneacha Gaeilge
Naíonraí
Ag úsáid Gaeilge le do pháistí
Ag labhairt Gaeilge le do gharpháistí
Ag tógáil páistí le Gaeilge taobh amuigh den Ghaeltacht
Ag tógáil páistí le Gaeilge sa Ghaeltacht
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
4 - 12 Bliain
Gaelscoileanna & Gaelcholáistí
Buntáistí Oideachais trí Ghaeilge
Coláistí Samhraidh
An Ghaelbhratach
Féilte
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
12 - 18 Bliain
Gaelscoileanna & Gaelcholáistí
Buntáistí Oideachais trí Ghaeilge
Coláistí Samhraidh
5 leid – Ag dul chun na Gaeltachta
An Ghaelbhratach
Féilte
Ag úsáid d’ainm as Gaeilge
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
18 - 22 Bliain
Cumainn Ghaelacha & Aontais Mhac Léinn
Cúrsaí le Gaeilge ar an 3ú Leibhéal
Féilte
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
22+ Bliain
Gairmeacha le Gaeilge in Éirinn
Ranganna Gaeilge do Dhaoine Fásta
Glac Páirt sa Ghluaiseacht
Ciorcail Chomhrá | Caint & Comhrá
Féilte
Tacaíocht, seirbhísí agus áiseanna
Pobal
Nuachtlitir PEIG.ie
Seirbhísí ar fáil trí Ghaeilge
Ciorcail Chomhrá | Caint & Comhrá
Sloinnte
Grúpaí Pobail
Na Lárionaid Ghaeilge
Tacaíochtaí Gnó atá ar fáil
An Ghaeltacht
Tithe agus tailte atá ar díol agus ar cíos sna ceantair Ghaeltachta – dar le Daft.ie
Seachtain na Gaeilge le Energia
‘An Chaint’ / The ‘Talk’
Féilte
Imeachtaí Ardú Feasachta
Leabhair Ghaeilge
Podchraoltaí Gaeilge
Teilifís & Raidió le Gaeilge
Na Ceanneagraíochtaí
Foghlaim
Ag foghlaim na Gaeilge
Naíonraí
Gaelcholáistí
Gaelscoileanna & Gaelcholáistí
An Ghaeilge i scoileanna Béarla
Ranganna Gaeilge do Dhaoine Fásta
Cúrsaí le Gaeilge ar an 3ú Leibhéal
Seirbhísí Gaeilge do Scoileanna
Téarmaíocht agus Gramadach ar líne
Cearta
Acht na dTeangacha Oifigiúla 2003
Straitéisí Gaeilge ó Dheas is ó Thuaidh
An Coimisinéir Teanga
Cairt Eorpach do Theangacha Réigiúnacha & Mionlaigh
Ag úsáid Gaeilge le seirbhísí stáit
Glac Páirt sa Ghluaiseacht
Feachtasaíocht
Taighde Gaeilge
Fostaíocht
Leabhrán Ghairmeacha le Gaeilge
Físeáin: ‘Do Ghairm le Gaeilge’
Gairmeacha le Gaeilge san Eoraip
Gairmeacha le Gaeilge in Éirinn
Deiseanna le Gaeilge lasmuigh den Eoraip
Taithí Oibre: na hearnálacha éagsúla le Gaeilge
Cé hiad na fostóirí Gaeilge is mó?
Bileog Eolais faoi Phoist Fhéideartha
Leideanna do dhaoine atá ag lorg poist leis an nGaeilge
Folúntais
CV Samplach Gaeilge
Comhairle agallaimh do phost le Gaeilge
5 leid d’fhísagallaimh
Ceisteanna Coitianta
carachtairi-na-leithinse:-maire-ni-laighin

Carachtairí na Leithinse: Máire Ní Laighin

| Slaine Ni Chathallain | ,

Bhuaileas le bean uasal, bean ghnó, bean go bhfuil ana-chuid cleití ar a hiliomad hataí sa Daingean aici le déanaí, agus an chéad duine ón nDaingean sa tsraith seo, Carachtairí na Leithinise.

Sin í Máire Ní Laighin, nó Maura McKenna, ar léi féin agus a fear céile Brian Siopa Éadaí Mhic Ginneá sa Daingean, mar aon le Dingle Woollen Company ag Ceann a Ché. Bean déanta hataí is ea Máire chomh maith, agus bhí cáil ar a siopa Mad Hatters cúpla bliain ó shin, as an réimse leathan hataí agus cuircíní a bhí le fáil ann.

Mar seo a bhí againn.

Cad í an chuimhne is sia siar i do cheann?

“Tógadh sinn i mBaile Átha Cliath agus thugaimis turasanna síos go hAbhainn an Scáil. Is ó Abhainn an Scáil mo mháthair agus bhí tig againn féin thíos i bPoll an Phúca i mBaile Eaglaise. Bhíodh an turas chomh fada san, timpeall le cúig uair an chloig go leith agus bhíomar beag bídeach, ach nuair a chonac an fiúise, bhí a fhios agam go rabhamar nach mór ann agus buataisí, ba chuma liom aon rud eile a chur sa chairt, ach mo bhuataisí a bheith agam!”

Thóg máthair agus athair Mháire tig i mBaile Eaglaise agus díoladh é timpeall le 10 mbliana ó shin. Bhí Máire féin ina cónaí ann nuair a bhog sí go Corca Dhuibhne an chéad lá. Fuair a máthair bás obann agus bliain ina dhiaidh san, thóg sí sos gairme ón státseirbhís. Bhí sí le dul go dtí an Astráil, ach dúirt sí léi féin go dtógfadh sí sos i gCiarraí ar dtús. Tháinig sí féin agus a cara Máire anuas, agus bhí sí ag obair sa Chaifé Liteartha sa Daingean agus san Oifig Turasóireachta ar feadh tamaill. Má tá, ní fhaca sí talamh na hAstráile riamh, mar bhuail sí le Brian agus b’shin deireadh leis an dturas i gcéin. Dhein sí ana-chuid taistil ina dhiaidh sin, áfach. Tá a hiníon Aoife ag taisteal sa Nua Shéalainn agus san Astráil faoi láthair.

Cad é an lá is fearr a bhí riamh agat?

“Tá sé deacair a rá. Bhí ana-chuid ach is dócha, breith an triúir leanbh, Neasa, Aoife agus Seán. Bhí gach ceann acu chomh difriúil agus tá gach pearsantacht difriúil agus gach duine acu chomh speisialta. Bhí Neasa agus Aoife agam ana-chóngarach dá chéile agus ansan fuaireas amach nach rabhas in ann páistí a bheith agam go nádúrtha arís mar sin, dheineas IVF. Bhíos nach mór 30 nuair a thosnaíos air sin agus bhíos ocht mbliana á dhéanamh. Dheineas seacht mbabhta é agus an 7ú babhta, d’oibrigh sé, so, bhíos 39 nuair a fuaireas amach go rabhas ag iompar ansan.”

Conas a lean sí uirthi an fhaid sin, a deir tú? Mo cheist féin.

“Is dóigh liom, nuair a bhíonn rud éigin uait, coimeádann tú ort. Tá sé chomh difriúil, chomh hindibhidiúil do gach duine. Níl aon bheirt ar nós a chéile. Ní féidir liom é a mhíniú i gceart. Rud ana-phearsanta is ea é. Is cuimhin liom dul isteach an uair dheireanach agus bhíos dhá bhliain ó bheith á dhéanamh agus dochtúir nua a bhí ann. Dúirt sé liom “This is going to work this time”, agus d’fhéachas suas air agus dúrtsa leis, “What gives you the right to play God with me?” Ní rabhas diúltach, ach bhí an méid sin uaireanta nár oibrigh sé. So, d’oibrigh sé agus bhí triúr ansan againn.”

Cad í an chomhairle a bheadh agat don aos óg?

“Tóg bog é! Tá rudaí chomh tapaidh agus ní thóann siad am dóibh féin chun machnamh a dhéanamh ar cá bhfuil siad ag dul sa tsaol. Sin rud a thagann le haos, go dtuigeann tú go gcaithfidh tú é sin a dhéanamh. An rud eile le cailíní, tá sé deacair a bheith i do bhean nó i do chailín. Tá rudaí ann nach dtuigeann buachaillí nó fir in aon chor. Tá sé deacair do chailíní go sóisialta agus ag an obair, ach an rud a sheasann amach domsa ná aire a thabhairt dóibh féin, dá gcorp agus nach bhfuil siad ar an leibhéal céanna leis na fir leis an láidreacht. Tóg bog é agus téir go dtí an dochtúir agus fair amach duit féin. Níl sé ceart riamh glacadh le fir a bheith ag caitheamh anuas ort. Áit dheacair í seo faoi láthair, do chailíní.”

Cén saghas duine tú?

“Is breá liom a bheith gnóthach agus ag obair. Is breá liom a bheith ag foghlaim. Sin an rud go gceart don aos óg a bheith ag cuimhneamh air, nach stopfaidh sé riamh, an fhoghlaim. Leanann sé go deo, fiú má bhíonn cáilíocht ollscoile acu. Le gach áit nua a théann duine, is fearr deich n-uaire tú dá bharra. Caithfidh an duine fás. Tá taithí saoil ag daoine ar nós mise agus ag daoine atá ar chomhaos liom agus is rud ana-thábhachtach é sin ó thaobh na hoibre agus i measc an phobail. Is breá liom leis a bheith i gcomhluadar an dreama óig mar níl aon tuairimí dá gcuid féin acu faoi rudaí, atá ag daoine níos aosta agus is breá liom na tuairimí orgánacha san a chlos.”

Cad é an píosa ceoil/an t-amhrán is fearr leat?

“Bhíos ag Harry Styles! Is breá liom Harry Styles. Bhí breithlá ag Neasa i mí Eanáir agus breithlá agamsa i mí Aibreáin agus dúramar nach gceannóimid brontannais dá chéile ach go rachaimis go dtí Harry Styles i bPáras. Bhí sé ana-mhaith. Is ana-charachtar é agus bhí sé ábalta ar deighleáil le gach aos, ó chailíní óga a bhí lena dtuismitheoirí go dtí daoine ar nós mise. Bhí atmaisféar deas ann, ní raibh an méid sin óil ann agus chuamar go Moulin Rouge ansan!”

Cad é an nath cainte is fearr leat?
“Mol an óige agus tiocfaidh sí.”

Cén clár raidió/teilifíse is fearr leat?
Killing Eve, is breá liom é. Is breá liom an stíl éadaí atá aici agus an carachtar. An ceann eile ná Game of Thrones. Ní rud fíor é ach tá sé mistéireach. Is breá liom é. Tá an obair cheamara go hiontach.”

Tá cúrsa sna meáin dhigiteacha díreach críochnaithe ag Máire Ní Laighin le Bord Oideachais agus Oiliúna Chiarraí. Go n-éirí lena gnó The Dingle Woollen Company agus Siopa Mhic Ginneá sa Daingean, mar a bhfuil stocaí breátha cluthara d’aimsir cheoidh, bháistí na leithinise seo!

Níos mó